Türkiye enerji şirketlerine alan açmayı yurt dışında da sürdürüyor. Türkiye’de enerji şirketlerine üretmedikleri enerji için kapasite bedeli altında ödeme yapılırken, yurt dışında üretilen enerji için de alım garantisi veriliyor
Türkiye’de nerede akan dere ve akarsu varsa üzerine Hidro Elektrik Santral (HES) kuruldu. Suyu doğadan koparıp dereleri ve akarsuları susuz bırakan, çevresindeki doğal yaşamı yok edip binlerce canlıyı suya hasret kılan HES’leri yapan şirketler, yurt dışına doğru kaymaya başladı. Türkiye’deki HES şirketleri Makedonya, Arnavutluk, Bosna Hersek ve Sırbistan gibi ülkelerde boy gösteriyorlar. 2013 yılından bu yana boy gösterilen bir diğer ülke ise Gürcistan. En son Gürcistan’ın Rioni Nehri üzerinde ENKA İnşaat’ın HES inşa edeceği duyuruldu. Burada üretilecek enerjinin ağırlıklı kısmını Türkiye alacak.
Şirketlere hizmet sınırı yok
Türkiye’de doğal yaşam, halklar, köylüler ve işçiler yok sayılıyor. Şirketlerin ise Türkiye’nin sahibi ve patronu gibi istediklerini yapabildikleri ortamı ise sermaye dostu AKP iktidarı sağlıyor. Her dönemin ayrıcalıklı şirketi Enka İnşaat, Gürcistan’da 433 MW gücünde HES kuracağı duyuruldu. Enka İnşaat ve Sanayi AŞ yüzde 90’ına sahip olduğu Namakhvani Cascade HES Projesi’nin geliştirilmesi, inşası, sahiplenilmesi ve işletilmesi kapsamında Gürcistan hükümetiyle 25 Nisan 2019 tarihinde Yap-İşlet Sözleşmesi imzaladı. Gürcistan’ın Rioni Nehri üzerine kurulacak olan Namakhvani Cascade HES Projesi; 333 MW gücündeki Namakhvani HES ve 100 MW gücündeki Tvishi HES olmak üzere iki ayrı hidroelektrik santralinden oluşacak. Eylül-Nisan arası dönemde üretilen enerjinin ise ağırlıklı kısmı Türkiye’ye olmak üzere Gürcistan’dan ihraç edilecek. Namakhvani Cascade HES Projesi’nin 2023 yılında devreye girmesi planlanıyor.
Gürcistan halkı direniyor
Gürcistan doğal yapısı, Doğu Karadeniz bölgesiyle benzerlik gösteriyor. Ormanlarla kaplı olan Gürcistan dağlarında ise Doğu Karadeniz gibi birçok noktadan doğan sular büyük nehirler oluşturarak denize ulaşıyordu. Ancak bir süredir aynen Doğu Karadeniz’de görüldüğü gibi tüm akarsuların üzerine HES inşa edilmeye başlandı. Türkiye’de HES kurmadıkları yegâne yerlerden biri olan Rize Fındıklı’ya benzer HES karşıtlığı Gürcistan’da da ortaya çıktı. Geçtiğimiz ay Gürcistan’da Akhmeta’ya bağlı Birkiani köyünden geçen Alazani Nehri’nin üzerine yapılmak istenen HES nedeniyle düzenlenen protesto gösterisinde, bölge sakinleriyle güvenlik güçleri çatışmış ve 38’i polis, 17 kişi bu çatışmada yaralanmıştı. Bölge halkı, “Khadori-3” isimli HES inşaatı için bölgeye gelen şirket yetkililerinin önünü kesti. Bunun üzerine bölgeye gelen özel kuvvetler ile protestocular arasında çatışma yaşandı. Daha sonra Gürcistan İçişleri Bakanı Giorgi Gakharia’nın olay yerine giderek bölge sakinleriyle yaptığı toplantının ardından özel kuvvetler ve şirket bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Birkiani köyü sakinleri ise Alazani Nehri’ne yapılmak istenen HES’in, doğal yaşama zarar vereceğini ve bu nedenle istemediklerini belirtiyor.
EKOLOJİ SERVİSİ