12 saat çalışıp günlük 50 TL kazanan kadın işçiler, ekonomik krizle birlikte artık geçinemediklerini söyledi. Aralarında 80 yaşında bir kadının da olduğu çalışanların sosyal güvenceleri de yok
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 15 Nisan’da açıkladığı verilere göre, Türkiye genelinde işsiz sayısı 2019 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,9 puanlık artış ile yüzde 14.7 seviyesine çıktı. İşsiz sayısının arttığı verilerde, istihdam oranlarında ise düşüş yaşandı. TÜİK verilerine göre, bir önceki yılın aynı dönemine göre 872 bin kişi azalarak istihdam oranı 1.9 puanlık azalış ile yüzde 44.5’e düştü. Kayıt dışı işsizlik oranı ise yüzde 33.01’e yükselirken, rakamlar ekonomik krizin geldiği düzeyi gözler önüne seriyor. İşsizliğin ve kayıt dışı çalışmanın ise en yüksek olduğu iller arasında Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt yer alıyor. Kayıt dışı çalışmanın ve işsizliğin en yoğun olduğu kentlerin başında gelen Batman’da tavan ücret bin 200 TL. Yevmiye ile çalışmanın yoğun olduğu Batman’da gündelik işler arasında en yoğun olan tandır ekmeği üretimi oldu.
12 saat çalışmaya 50 TL
Tandır ekmeği pişiren kadın işçiler, 12 saat çalışarak 40 ila 50 TL arasında ücret alıyor. Tandır işçisi kadınlar, sosyal güvencelerinin olmasını isterken, işletme sahipleri ise işletmelerinin küçük olduğu ve kendilerinin de bir işçi kadar ücret kazandığını söylüyor. Kentte üç tandır bulunurken, bir tandır ekmeği işletmesinde 3 pişirici ve bir hamur yoğurucu işçi çalışıyor. Mezopotamya Ajansı’na (MA) konuşan işçilerden Ayten Turgut (52), hayat pahalılığına vurgu yaparak, “Fakir fukaranın evine artık et giremiyor. İnsanlar eti ayda, yılda bir görür oldu. 12 saat çalışıyoruz. Günde 20 tandır yakıyorum. Kazancımız kimi zaman 40 TL, kimi zaman 50 TL oluyor. Sigortamız yok. Nasıl olsun? Biz de istiyoruz sigortamız olsun, kazancımız yetsin ama olmuyor. Kim ekonomi iyi diyorsa, gelsin halimizi görsün. Bazıları kadınların çalışmasını ayıp karşılıyor. Ayıp değildir. Eğer siz bu halde çalıştırılmaya maruz bırakılıyorsanız, asıl ayıp odur” dedi.
80 yaşında çalışıyor
Hamur yoğurarak yaşamını idame ettirmeye çalışan Hanım Eren (80) ise bu yaşına kadar çalışmak zorunda olduğunu ifade ederek, “İnsan genç olsun, yaşlı olsun çalışmak güzel bir şey ama önemli olan iş olmasıdır. Ben mecburiyetten çalışıyorum. Bugün tek maaşla kim geçinebiliyor?” diye sordu. İş yerindeki en genç işçilerden 46 yaşındaki Nefize Kilit, ekonomik krizin boyutlarının artık herkesin gördüğünü vurguladı. Daha düne kadar kıt kanaat geçinebildiklerini ifade eden Kilit, artık geçinmekte zorlandıklarını söyledi.
‘Yalan söyleniyor’
İşletmeci Yıldız Sekin ise maliyetlerin arttığına dikkat çekerek, “İşçilik maliyetinin yanı sıra geçen yıl bir torba unu 80 TL’ye, bu yıl ise 110 TL’ye alıyoruz. Ben sözde burada işletmeciyim ama benim de kazancımın ortalaması bir işçi kadardır. Kim ekonomi iyi diyorsa yalan söylüyor” şeklinde konuştu.
BATMAN
