Black Mirror dizisi hikayeleri hayatımıza giriyor. Bilişim şirketlerinin geliştirmeye devam ettiği 5G de bunlardan sadece birisi. Geçtiğimiz yıl açıklanan ‘Dünyada ilk biz kullanmak istiyoruz’ söylemi ise biraz iddialı görünüyor
Emre Caka/İstanbul
Endüstri uzmanları, 5G’nin daha az gecikme sürelerine sahip daha hızlı servisler sunarak dünya çapında daha çok cihazın birbiriyle bağlantılı olacağını öngörüyor. Bu nedenle IoT ve 5G arasındaki uyumun optimum seviyede olması yeni teknolojilerin geliştirilmesinde kritik öneme sahip. 5G teknolojisinin yayıldığı sektörleri ve nesnelerin interneti arasındaki uyumu inceledik.
Intel’in İletişim ve Cihazlar Bölümü Yöneticisi ve ikinci başkanı Aicha Evans’ın 5G teknolojisinin mevcut tüm kablosuz ağlar ile birleştireceğini, iletişimin ve cihazların dünyayla etkileşimini farklı bir boyuta dönüştüreceğine inanıyor. Bugün sahip olduğumuz akıllı cihazların ise kablolu bir bağlantı, Wi-fi erişimi ya da düşük hücresel bağlantı dışında pek bir önemi olmadığını biliyoruz. 5G ile interaktif bir çalışma planladıklarını aktaran Evans, 2020 sonunda 50 milyar cihazın internet bağlantısı olacağını aktarıyor. Bu interaktiflikten en büyük kasıt ise trafik lambaları, şehrin sensör sitemleri, ev aletlerin ve hatta yeni teknoloji arabaların içerisinde kurulabilecek bir bağdan bahsediyoruz.
Bunlara elbette kişisel dronelar, robotlar, TV’ler ve firmaların kullandığı endüstriyel makinalar da dahil olmak üzere. Bu durum elbette ciddi anlamda ‘tehlike’ anlamına geliyor. Teknolojinin sınırsız ve boyutsuz bir özgürlüğü olması ‘kötü kullanımlı’ kişiler açısında lambaların değiştirilmesine kadar gidebilir. Elbette bunun önlemi alınacaktır. Ancak bu da baştan yazılmış kablosuz bir ağ teknolojisi ve kuralları gerektiriyor. Yani yeni yazılacak kurallar ve ağ akışı doğru yazılmadığı taktirde bilgisayarınızın başında Mecidiyeköy trafik ışıklarını keyfiniz istediği gibi yeşile ve kırmızıya aktarabilirsiniz.
Ya da bir hastanenin tüm verilerini ulaşmanız zor olmayacaktır. Bugün itibari ile dünyanın sadece %40’ına yakın bir kesimi internet bağlantısına sahipken 5G düzeni ile bu popülasyonun artacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bunun da en büyük nedenlerinden biri tamamen teknoloji ile yaşam formüllerimiz olacak. Örneğin aracımız artık kendisi gidecek biz içerisinde kitap okurken, kahve içerken o kendiliğinden diğer araçlarla veri akışı sağladığı için onların nereye döneceğini, ne zaman yavaşlayacağını saniyelerin binde biriyle öğrenmiş olacak ve aracımız kendiliğinden hamle yapacak.
Baz istasyonları kapıda!
5G’nin bir diğer konusu ise baz istasyonları. Türkiye’de 5G’yi destekleyecek baz istasyonları bulunmuyor. Yapılan açıklamada baz istasyonlarının yapılacağı belirtildi. Bunun içinde ilk olarak merkez Ankara ve İstanbul seçildi. Hangi noktalara yapılacağı henüz belirlenmemiş ve teknolojinin yeterli olup olmadığı Uluslararası Bilişim ve İletişim Teknolojileri tarafından incelenmemişken ‘Yerli ve Milli’ şirket kurulmuş 5G baz istasyonlarının Turkcell işbirliği ile Ankara ve İstanbul’a yapılacağı açıklandı. Yani bu da şu anlama geliyor; Yeni açılan şirketlerin yeterliliği onaylanmamışken, yeterli AR-GE yapılmamışken (şirket de bir yıl önce kuruldu) ihale ile bu ULAK şirketi 5G baz istasyonlarının yapımını ihale ile satın aldı. Haliyle bu durum kafalarda soru işareti uyandırırken yeniçağa geçişin Türkiye ile ciddi bir sınavı daha da doğrusu Türkiye’nin yeniçağ ile ciddi bir sınavı olacak.
Bu da şunu tarif ediyor; Yeni çağa geçiş!
Peki Türkiye’de durum ne?
Türkiye geçtiğimiz yıl ‘ilk kullanan ülkelerden olmak istiyoruz’ dedi ancak bu söylemi biraz iddialı gözüküyor. Bir çok bilişim teknoloji firmasının 2020-2022 yılı arasında Amerika, İngiltere, İsveç ve Norveç’de denemeyi planlamasının nedeni alt yapısının yeterli olması ve bunun hazırlığının yapılmış olması. Türkiye itibari ile bugün 4.5G’ye yeterli alt yapı olmaması (Turkcell faktörü incelenebilir), İnternet kullanımının en düşük olduğu ülkelerden biri olması bunun zor olduğuna şimdilik yeterli gözüküyor. Ayrıca Türkiye’de 5G’yi karşılayacak bir istasyon akışının olmaması, bütün telefon, tablet vb cihazların yurt dışı gelişli olması, doların bu kadar pahalı olması yani 5G bir telefonun 10 milyara yakın olmasından kaynaklı kullanımı hiç ama hiç uygun gözükmüyor.