Hasankeyf’te Ilısu Barajı için gerçekleştirilen tarihi yapıların yıkım çalışmalarının yaklaşık 3-4 haftadır durma noktasına geldiği iddia ediliyor. İlçede iş makinalarının gürültüsü yerini sessizliğe bırakırken, çalışmalarda kullanılan tüm kamyonların, Batman’dan Hasankeyf’e gelirken yolun sağ kısmında bulunan şantiyede park halinde beklediği görüldü. Çalışmaların yürütülmemesine ilişkin resmi açıklama yapılmazken, ekonomik kriz nedeniyle ödeneklerin kesilmesiyle çalışmaların durdurulduğu iddia ediliyor.
Taşımaya 250 milyon!
Yapımı devam eden Ilısu Barajı nedeniyle sular altında bırakılmak istenilen 12 bin yıllık Hasankeyf’te bugüne kadar Zeynelbey Türbesi, Artuklu Hamamı, tarihi kapıya çıkan Orta Kapı diğer adıyla Roma Kapısı, İmam Abdullah Türbe ve Zaviyesi, Eyyübi Camii, El-Rızk Camisi ve Eyyübi Camisi’nin tarihi minareleri, 3 kilometre uzaklıkta bulunan yeni Hasankeyf yerleşkesi içindeki Arkeopark alanına taşındı. Taşıma işlemlerinde kullanılması amacıyla 4 bin 600 tonluk Eyyubi Camisi’nin taşınması için Hasankeyf’in yaklaşık bir kilometre ilerisine köprü ve yol da inşa edildi. 12 menfezden oluşan ve yapımında 3 bin 200 metreküp C45 beton ile 850 ton demir kullanılan rant köprüsünün, balıkların göç yollarını kapatmasıyla gündeme gelmişti. Yapılan taşıma işlemlerinin maliyeti ise Devlet Su İşleri tarafından yapılan açıklamalarda, 250 milyon TL olduğu belirtildi.
Yıkıma 250 milyon
Taşıma işlemlerinin yanı sıra tarihi kentte yıkım ve dolgu işlemleri için de bütçe ayrıldı. Geçtiğimiz aylarda Hasankeyf kanyonunda ortaya çıkan 7 katlı mağaralar başta olmak üzere onlarca mağara ve tarihi alan beton ile dolduruldu. Tarihi kaleye çıkan çoğu mağara ve iç kısımlara doğru gidilen yol da kayalar ile dolduruldu. Dicle Nehri’ne paralel bir şekilde, onlarca kamyon ile Raman Dağı eteklerinden getirilen kayalarla set inşa edildi. Setin yüksekliği tarihi kale duvarlarını aşarken bu işlem için de 250 milyon TL harcama yapıldığı belirtildi.
Kamulaştırma 842 milyon
Ilısu Barajı’nın su tutması halinde yaklaşık 100 kilometre alanda Batman’ın Beşiri, Hasankeyf ve Gercüş ilçeleri, Diyarbakır’ın Bismil ilçesi, Siirt’in Merkez, Kurtalan ve Eruh ilçeleri; Şırnak’ın Güçlükonak ilçesi ile Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı köy ve mezralar olmak üzere en az 199 yerleşim yerinin yanı sıra bir ilçenin tamamı sular altında kalacak. Sular altında kalacak araziler ve yerleşim yeri için bugüne kadar 52 bin 619 dekarlık alana yaklaşık 842 milyon TL kamulaştırma bedeli verildiği belirtiliyor. 15 Mayıs ile 15 Haziran tarihleri arasında Hasankeyf ilçesinin yeni yerleşkeye taşınma işlemlerinin bitirileceği belirtildi. İlçe sakinleri ise taşınma kararının bir seçim vaadi olduğunu konuşurken, taşıma ve su tutma işlemlerinin beş yıl daha sürebileceğine dikkat çekti.
Hasankeyf Yaşatma Girişimi
Yıkımların durması ve iş makinelerinin çalışmadığı iddialarını doğrulayan Hasankeyf Yaşatma Girişimi yetkilileri ise restorasyon ve set güçlendirme işinde çalışan 185 işçinin işten çıkarıldığını belirtti. İşten çıkartmayı mevcut ihalenin bitmesine bağlayan girişim yetkilileri, yapılacak yeni ihalenin de geciktiğini ve bunun nedeninin de ekonomik kriz olduğunu kaydetti. Telefonla ulaştığımız, ilçedeki eserlerin restorasyon ve güçlendirme ihalesini alan şirket yöneticileri ise çalışmaların durmasına ilişkin bilgi veremeyeceklerini belirterek, konuyla ilgili DSİ’nin açıklama yapmaya yetkili olduğunu söyledi. DSİ yetkilileri de ilçedeki taşıma ve güçlendirme işlemleri için ayrılan ödeneklerin hazır olduğunu ve planlamanın devam ettiğini savunarak, dolgu ve restorasyon çalışmalarının 20 gün içinde yapılacak yeni ihale ile devam edeceğini belirtti.
Metin Yoksu-Batman/MA