Temel ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çeken yurttaşlar, İstanbul’un kültür sanat şehri olmasına rağmen sanata erişemediklerini belirterek, ‘Kültürel faaliyet çok ama bunlara ayıracak para yok’ dedi.
Sansür uygulamalarıyla kıskaca alınmaya çalışılan kültür sanat alanı, aynı zamanda ekonomik krizin sonuçlarıyla da karşı karşıya. Buna bağlı olarak temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan yurttaşlar, kültür sanata ulaşmada giderek güçlük çekiyor. Kültür sanatın merkezi olarak bilinen İstanbul’da, kültür ve sanat faaliyetlerine ne derece erişim sağlayabildiğini sokaktaki yurttaşlar Mezopotamya Ajansı’ndan Melike Ceyhan’a anlattı.
‘Ucuz bilet bulursak’
İstanbul Üniversitesi Elektronik Mühendisliği bölümü öğrencisi Utku Şahin, tiyatro biletleri daha pahalı olduğu için sinemayı tercih ettiğini söyledi. Geçtiğimiz yıllarda sinemaya daha sık gittiğini belirten Şahin, şimdilerde ise uygun bilet denk geldikçe film izleyebildiğini söyledi. AVM’lerde bilet fiyatlarının oldukça yüksek olduğuna dikkat çeken Şahin, “Genellikle Kadıköy Rexx, Beyoğlu Sineması gibi alternatif salonları tercih ediyorum. Hem daha iyi filmler gösteriliyor hem de AVM’lere oranla daha uygun fiyatlara izleyebiliyorum” dedi. Devletten herhangi bir burs alamadığını, parttime işlerle geçimini sağladığını söyleyen Şahin, sevdiği sanatçıların konserine gidemediğini, dayanışma etkinliği biçiminde olan konserleri takip etmeye çalıştığını kaydetti.
Alternatife destek olunmalı
İstanbul’da pek çok etkinlik olmasına rağmen gidemediğini söyleyen emekli Songül Çoşkun da şunları söyledi: “Ekonomik krizden dolayı çalışamayan genç işsizler var. Benim iş bulmam mümkün değil. Emekli maaşımla da kültür sanat etkinliklerini çok fazla takip edemiyorum. Tiyatrolar özelleştiği için devlet destek vermiyor. Genco Erkal’ın bir oyunu vardı. Geçtiğimiz yıl gitmiştim. Bu sene başka bir oyununu gördüm. Gitmeyi çok istedim ama bu kriz koşullarında bir oyuna 70-80 TL veremiyorum tabi.” Öte yandan politik filmlerin ve eleştirel oyunların yasaklandığını da kaydeden Coşkun, alternatif olarak erişebileceği kültür kaynaklarının kurutulmaya çalışıldığını kaydetti. Coşkun, bu nedenle alternatif kültür sanat alanlarına olan dayanışmanın arttırılması gerektiği görüşünde.
‘Ayıracak para yok’
“İstanbul’da kültür faaliyetleri fazla ama bunlara ayıracak para yok” diyen serbest çalışan Mehmet Alpay da, “İnsanlar öncelikle barınma, yeme, içme ihtiyacını gideriyor. Daha sonra ise giyinme ihtiyacını. Kültür sanat bunlardan sonra geliyor. Ona gelene kadar da para kalmıyor zaten. Daha önceden her hafta sinemaya giderken şimdilerde neredeyse hiç gitmiyoruz. Sinemalar kapandı, alışveriş merkezlerine sıkıştırıldı. Orada da fiyatlar çok yüksek. Çok nadir konserlere falan gidebiliyoruz. Bu tür ihtiyacımızı bir parça televizyondan izleyerek giderebiliyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Konsere hiç gidemiyorum’
Aldığı öğrenim kredisiyle okuyan öğrenci Ceren Kısa, özelleşmenin kültür sanatı olumsuz etkilediğini belirtti. Kısa, sinema ve tiyatroyu çok sevmesine rağmen pahalılaşan yaşam standartlarından dolayı her ikisini de takip edemediğini söyledi. Kısa devamla, “En son iki ay önce sinemaya gittim. 17 TL idi. Bu bir öğrenci için çok para. Gitmek istediğim filmlerin internete düşmesini bekliyorum. Genelde internetten izliyorum. Konsere ise hiç gidemiyorum” dedi.
‘Kültürde hiç gelişme yok’
Emekli İhsan Özmetin de ülkede kültür sanat alanında hiçbir gelişmenin olmadığını aktardı. Toplumun kültür sanata karşı yeterince ilgili olmadığını söyleyen Özmetin, “Ben tiyatro seviyorum. O da çok pahalı. Emekli maaşım geçinmeme bile yetmiyor. Tiyatroya verecek param yok. Evde belgesel izliyorum sadece” diye belirtti.
Krizin sanata yansıması
Özel bir hastanede hemşire olan İlkay Serbest ise ekonomik krizin kültür sanat alanında da kendini hissettirdiğini söyledi. Sinemaya, konsere çok fazla bütçe ayıramadığını dile getiren Serbest, “Daha önce sinemaya 10 TL verip gidiyordum. En son bir ay önce 28 liraya gitmiştim. Bazen çok beğendiğim filmler, sanatçılar, tiyatrocular oluyor. Biletlere bakıyorum, fiyatını görünce vazgeçiyorum” diye konuştu.
İSTANBUL
