Kaz Dağı ya da diğer adıyla İda Dağı maden kuşatması altında yok oluşa sürükleniyor. En son Cengiz Holding’in altın-bakır madeni girişimine karşı yurttaşlar 1 milyon ağacı korumak için Bayramiç’te buluştu
Kaz Dağları’nın Yüzde 79’u maden sahası olarak ruhsatlanırken, Kanadalı Alamos Gold şirketinin altın madeni girişimiyle 500 bine yakın ağaç katledilmişti. Hemen ardından Koza Altın’ın, Kirazlı’nın 10 km uzağındaki Serçiler-Terziler mevkiinde 1881 hektarlık alanda altın madeni adımı atıldı. Bugün ise Cengiz Holding’e ait Truva Bakır İşletmeleri Bayramiç’in Halilağa köyü merkezli madeni için 1 milyon ağaç katledilerek, bölgedeki tüm su varlığına el konulma süreci başlatıldı. Şirkete ait iş makineleri ve kesim ekiplerinin girdiği ormanlık alanda jandarma koruması altında bugüne kadar 100 bine yakın ağaç kesildi. Yaklaşık altı milyon metrekare büyüklüğündeki ormanlık alanda 1 milyon ağaç ise katledilmeye hazırlanılırken, bölge halkı buna izin vermemek için Hacıbekir köyünde buluştu.
Direniş başladı
Kaz Dağları’ndaki orman kıyımına karşı bölge halkı ve çevre illerden çok sayıda kişi Çanakkale Bayramiç’teki Hacıbekirler Köyü‘nde buluştu. Hacıbekir Köyü’nde gidemeyenler ise İstanbul-Kadıköy’de bir araya geldi. Gazetemiz yayına hazırlandığında toplanmaya devam eden yurttaşlar madene karşı tepkilerini sloganlar ve pankartlarıyla ortaya koyarken, yurttaşlar ‘Ölmek var dönmek yok’ sözleriyle direnişlerini madeni durdurasıya kadar sürdüreceklerini belirtiyorlar.
Dava sürerken ağaçlar katledildi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı altın ve bakır madeni için verdiği ‘ÇED Olumlu Kararı’nın iptali için dava açıldı. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Çan Çevre Derneği, Ayvalık Tabiat Derneği, Ege ve Marmara Çevreci Belediyeler Birliği ve 95 yurttaşın açtığı davada, bilirkişilerin yaptığı bilimsel tespitlere rağmen mahkeme sadece arkeolog olan bilirkişinin madenin civardaki arkeolojik alanlara bir zararı olmayacağı yönündeki tespitini gerekçe göstererek oy çokluğu ile davayı reddetmişti. Bunun üzerine dava için Danıştay 4.Dairesi’ne temyiz başvurusunda bulunuldu ve dava halen sonuçlanmış olmamasına karşın 100 bine yakın ağaç katledilmiş durumda.
Kanadalı şirket vazgeçti
Kanadalı Liberty Gold ve Teck Resorurces tarafından lisansı alınmıştı. Ancak Kirazlı’da yaşanan direniş sonrası Kanadalı şirket Halilağa bakır madenini 2019 yılında 55 milyon dolara Cengiz Holding’e bağlı Truva Bakır Madeni şirketine devretti. Kanadalı şirketin Kirazlı’daki direniş sonrası madeni devretme kararı alması dikkat çekerken, Cengiz Holding’in maden ruhsatını devralmasının nedeni ise iktidarla olan grift ilişkilerle bölgede madenciliğe geçebileceği inancıydı.
Siyanür liçi uygulanacak
Cengiz Holding ve yan kuruluşu Truva Madencilik, Çanakkale’nin Bayramiç ilçesine bağlı Hacıbekirler köyünde 600 bin metre kare olan Halilağa Bakır Madeni projesi sahası 6 milyon metrekareye çıkarıldı. Proje, Halilağa, Hacıbekirler ve Muratlar köylerini ortadan kaldıracak, Yanıklar başta olmak üzere 10 köy maden nedeniyle yaşanmaz yer haline getirecek. Madende altın ve bakır çıkarılacak ve altın elde etmek için ise siyanür liç uygulamasıyla ayrıştırma yapılacak.
Bölgede susuzluk had safhada
Antik Çağ’da yaşamış olan İyonyalı ozan Homeros, bugün Kaz Dağları olarak adlandırılan İda Dağı’nı “Bin Pınarlı İda” olarak betimlemişti. Dünyanın en yoğun oksijen üreten ormanlarına sahip ida Dağı sermaye saldırıları ile adeta yok oluşa bağlanmış durumda. Bin Pınarlı İda’dan beslenen ve 96,5 milyon metreküp su kapasitesine sahip Bayramiç Barajı’ın son yıllarda yüzde 8’lere varan düşüşler yaşanıyor.
Sular Cengiz’ bağlanıyor
Diğer yandan Halilağa Bakır Madeni Projesi’ne proses suyu temini amacıyla DSİ ile şirket arasında imzalanmış bir protokol kapsamında, Hacıbekirler Göletleri ile bölgenin can suyu olan Kocabaş Çayı şirketin hizmetine bağlanmaya çalışılıyor. Bayramiç’e kuş uçuşu yaklaşık 22 kilometre mesafede olan Cengiz Holding’in ormanlarla kaplı doğal alanda başlattığı maden Hacıbekirler köyüne 730 metre, Muratlar köyüne 1740 metre ve Halilağa köyüne 4420 mt, Söğütgediği köyüne 3510 mt, Yanıklar köyüne 3190 mt, Osmaniye köyüne ise 233o metre kilometre mesafede yer alıyor. Madenin çevresinde, Bayramiç Işıkeli Göleti ve Bayramiç Yeniceköy Köylüçay Göleti ile 12 kilometre mesafede Uzunalan Barajı, Altınzeybek-2 ve Bayramiç Barajı bulunuyor.
Kaz Dağları’na 4 yeraltı barajı
Tarım ve Orman Bakanlığı kuraklığa karşı olduğunu iddia ettiği 100 adet yeraltı barajını 48 ilde inşa etmek için harekete geçtiğini duyurmuştu. Bu yeraltı barajlarından 4’dü de Kaz Dağları içinde projelendirildi. Yerüstünü yaşanmaz hale getirenler, belki yaşamın en değerli sigortası olacak olan yeraltı sularının tamamına göz diktiler. Yeraltı sularında büyük çekilmelere neden olduğu ve yapılan beton duvarlar ardına hapsedilen sular nedeniyle milyonlarca yıllık su döngüsü yok edilecek. Diğer yandan Midilli Adası’nın suyu Kaz Dağları’nda birikip yeraltından adaya ulaşmaktadır. Balıkesir ve Çanakkale’ye inşa edileceği belirtilen 4 yeraltı barajıyla özellikle Midilli Adası ve birçok ada susuzluğa mahkûm edilirken yeni bir gerginlik ortamı ortaya çıkacak. Yeraltı barajının kurulduğu bölgenin alt havzasında doğal su akışı kesilecek ve yeni yerel birçok sorunu da beraberinde getirecek.
EKOLOJİ SERVİSİ