Yüksek enflasyona dair rakamları açıklayan TÜİK müdür yardımcısı görevden alınmıştı. Yeni müdür yardımcısının rakamlarına göre bu ay enflasyon düştü. Bu açıklama ekonomistlerce inandırıcı bulunmadı
Kasım ayı enflasyonu bir önceki aya göre yüzde 1,44’lük düşüşle yüzde 21,62 olarak gerçekleşti. Yıllık bazda fiyat artışı yüzde 32,7 ile ev eşyası grubunda oldu. Aylık ve yıllık bazda hayatın en fazla pahalandığı iller de açıklandı. Enflasyonda 2018 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 20,79, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,62 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,63 artış gerçekleşti. Geçen ay enflasyon rakamları yüksek geldiği için TÜİK Müdür Yardımcısı Enver Taştı görevden alınmıştı. Taştı’nın yerine Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayarak’ın yakın çalışma arkadaşlarında Yinal Yağan getirilmişti. Rakamlar açıkladıktan sonra Twitter hesabından açıklama yapan Hazina ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Tüketici Fiyat Endeksi, kasımda bir önceki aya göre yüzde 1,44 düştü. Üretici fiyatlarında da yüzde 2,53 düşüş gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise yüzde 24,34’ten yüzde 20,72’ye geriledi. Bu tablo enflasyonda düşüşün güçlü bir şekilde başladığını ve bu düşüş eğiliminin süreceğini göstermektedir” dedi.
Giyim zamlandı
Enflasyon eylül ayında yüzde 24,5 düzeyinde gerçekleşirken, ekim ayında 2003 yılından bu yana en yüksek seviyeye ulaşarak yüzde 25,4 olmuştu. Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise ekim ayında yüzde 45 olarak gerçekleşmişti. Öte yandan TÜİK’te enflasyon hesaplamasından sorumlu Başkan Yardımcısı Enver Taştı ekim ayında görevden alınmış, Yinal Yağan getirilmişti. TÜİK, verilerine göre aylık en yüksek artış yüzde 2,37 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, sağlıkta yüzde 0,57, konutta yüzde 0,47, lokanta ve otellerde yüzde 0,41 ve alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,17 artış gerçekleşti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6,46 ile ulaştırma oldu. Ana harcama grupları itibariyle kasım ayında endekste yer alan gruplardan ev eşyasında yüzde 2,85, eğlence ve kültürde yüzde 2,08, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,96 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,74 düşüş gerçekleşti.
Bölgede hayat pahalı
Yıllık en fazla artış yüzde 32,73 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti. TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler yüzde 27,87, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 25,66, konut yüzde 24,76 ve eğlence ve kültür yüzde 21,18 oranında zamlandı. Aylık en yüksek artış yüzde 0,15 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari’de oldu. İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aralık ayına göre ise en yüksek artış yüzde 23,59 ile Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesinde yaşandı. Bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış da yüzde 25,06 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 17,50 ile Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde gerçekleşti.
Ekonomik durgunluk etkili olmuş Ekonomistler de enflasyon oranlarını sosyal medya hesaplarından değerlendirdi. O değerlendirmelerden bazıları şöyle:
Ümit Akçay: Tüketici ve üretici fiyat endekslerinde sürpriz yok. Tıpkı dış ticaret rakamlarındaki gibi, burada da ekonomik daralmanın farklı görünümleri ile karşı karşıyayız. Yaşadığımız süreci bütünsel olarak değerlendirmek gerekiyor. Döviz krizi, sürecin sadece bir aşamasıydı. Şu anda halen etkileri ekonomiye yayılıyor, üfe-tüfe farkı azalmakla birlikte halen sürüyor. Krizin ilerleyen aşamaları daha zor olacak.
Mustafa Sönmez: İster inanın ister inanmayın kasımda fiyatlar %1.44 düştü ve yıllığı %21.6’ya indi. Gizem Öztok Altınsaç: 2019 ilk yarıda ise %20’li yıllık rakamlar halen bizimle.
Cem Başlevent:Kasımda %1,44 azalan TÜFE’nin detayına bakıldığında enflasyonla topyekun mücadelenin gıdada çok sınırlı, giyimde ise tamamen palavra olduğu görülüyor. Akaryakıttaki indirim ve beyaz eşya ve mobilyadaki vergi indirimleri belirleyici olmuş.
Timothy Ash: Çekirdek enflasyon ve üretici fiyat endeksi de cesaretlendirici bir trend izliyor. Tüm bunlar, resesyon etkileri ve liradaki istikrarın sonucu.
Adamına göre enflasyon rakamı
Enflasyon rakamlarını hazırlayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkan Yardımcısı Enver Taştı görevden alındı. TÜİK, 3 Ekim’de enflasyon rakamlarını açıklamıştı. Buna göre eylül ayı enflasyonu yüzde 6,3, yıllık enflasyon ise yüzde 24,52 seviyesinde kayıtlara geçmişti. Hükümetin açıkladığı Yeni Ekonomi Programı’ndaki (YEP) enflasyon beklentisi ise yüzde 20,8 idi. Mevcut rakamlarla birlikte, enflasyon hükümet beklentisinin üstünde çıkmıştı. Görevden alınan Taştı’nın yerine Yinal Yağan getirildi. Yağan, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Enerji Bakanlığı döneminde birlikte çalıştığı isimlerden.
EKONOMİ SERVİSİ
