Akaryakıta yapılan zam ve sanayide artan maliyetten dolayı çalışamaz duruma gelen Wan’daki minibüs ve taksi şoförleri, sistem değişmedikçe bir düzelmenin olmayacağını ifade etti
Ekonomik kriz toplumun her alanında etkilerini göstermeye devam ediyor. Petroldeki Brent fiyatında ibre aşağı doğru gösterse de mazot ve benzindeki litre fiyatı arttı. 23 Ekim’de yapılan zammın ardından 26 Ekim gecesi de akaryakıta 1 TL civarında zam geldi.
Wan’daki minibüs ve taksi şoförleri, artan maliyetlerden dolayı giderlerini karşılayamadıklarını belirtti.
‘Hattını satılığa çıkaran üyelerimiz var’
Wan Taksiciler Kooperatifi Başkanı Hasan Sönmez, mazota yapılan en ufak bir zammın bile kendilerini çok etkilediğini söyledi. Sönmez, halkın fiyatlara isyan ettiğini ancak emeklerinin karşılığını alamadıkları için zam talebinde bulunmak zorunda kaldıklarını söyledi. Girdi maliyetlerinin her geçen daha da arttığına dikkat çeken Sönmez, “Geçen yıl mazotun litresi 34 TL’den 37 TL’ye çıktı. Bu yıl ise litresi 45 TL’ye, iki çift tekerlek 5 bin TL’den 12 bin TL’ye, yağ değişimi bin TL iken, 2 bin 500 TL’ye, bir akü ise 4 bin TL’den 6 bin 500 TL’ye çıktı. Bir motor değişimi 60 bin TL’den 120 TL’ye çıktı. Parça fiyatları o kadar artmış ki sanayiye gitmeye korkar hale geldik. Ülkede zam üstüne zam gelme hali var. Bu maliyet artışı karşısında gelir gideri kurtarmadığı için hattını satılığa çıkaran çok sayıda arkadaşımız var,” dedi.
‘İndirim olursa yol ücretleri de düşer’
Yenimahalle Minibüs Durağı Başkanı Veysel Yazlık ise iki ay önce mazota yapılan zamdan sonra şehir içi ücretlerine de zam geldiğini hatırlatarak, “Şehir içi zamlardan kısa bir süreliğine bir iyileşme oldu derken sonrası peş peşe zamlar geldi. Bir lastik bin TL iken şu an 2 bin 500 TL’ye çıktı. Şoför ücreti zamlandı. Kısacası bize yapılan zammın katkısını görmedik. Yapılan bu zamlara artık bir ‘dur’ denmesi gerekiyor. Biz, yol ücretlerinin indirilmesinden yanayız ancak mazot zamlandığı için biz de ücreti yükseltmek zorundayız. Oysa mazot fiyatı inse şehir içi ücrette de indirim olacağı için insanlar rahat nefes alacak. Ücretlerin yüksek olması bizim elimizde değil. Biz ücretti arttırmaya mecbur bırakılıyoruz. Bir ailede iki öğrencinin günlük yol ücreti 50 TL. O ailenin aylık geliri 70 bin olursa ancak aile geçinebilir” diye ifade etti.
‘Sistem değişmedikçe düzelme olmaz’
Şoför Mazlum Akkurt da sanayiden bir çakmak büyüklüğünde parça için 5 bin TL ücret istenildiğini dile getirerek “Yol ücretleri mazottan dolayı yükseliyor. Zamlar öyle bir hal almış ki ve her gün zam olduğu için artık insanlar zamma tepki vermemeye başladı. Bugün en ufak bir parça değiştirmek 5 bin TL’ye mal oluyor. Arabanın motorunu değiştirmek 120 bin TL’ye mal oluyor. O kadar zam oluyor ki artık bu zamlar normalleşmiş. Zamların nedeni sistemdir. Bu sistem oldukça düzeleceğine dair umudun yok. Eğer sistem değişirse umut olur” diye konuştu.
‘Giderler her ay katlanıyor’
10 yıldır minibüsçülük yapan ancak kazanamadığını söyleyen şoförlerden Cahit Yakar, giderlerinin her ay katlanarak devam ettiğini belirtti. Yakar, “Bin gelirimiz varsa 5 bin giderimiz oluyor. Mazot, sanayi, sigorta, bakım ve kaza durumları bize yüksek maliyetlere neden oluyor. Yani her şey mazottan ibaret değil. Sanayiye gittiğinde bir parçayı bin liraya alıyorum. Bunun işçiliği de eklenince maliyet katlanıyor. İnsanlar artık zamlara tepki gösteremeyecek duruma geldi. Gelir gideri karşılamadığı için bir yerden borçlanıp bir borcu kapatırken başka yere borçlanıyorum. Şu an herkes bankalara borçlu hale gelmiş. Ancak yönetim değişirse bir şeyler değişebilir” diye konuştu.
‘Masrafları cebimizden karşılıyoruz’
Kampüs Durağı minibüs şoförü Orhan Çelenk de şunları belirtti: “Araç sahibine her ay 24 bin TL kira veriyorum. Net bir gelirimiz yok ve kendi cebimizden masrafları karşılamak zorunda kalıyoruz. Geçen yıl bir araç balatasını 400 TL’ye değiştirirken bu yıl ise bin TL’den aşağı değiştiremiyoruz. Geçen yıl doğalgaz bin TL geliyordu bu yıl ise iki katı gelecek. Elektrik yine aynı şekilde geçen yıl 400 TL bu yıl ise 800 TL geliyor. Kış geliyor lastiklerin değişmesi 15 bin TL’ye mal oluyor. Her gün zam üzerine zam geliyor. Bunu denetleyen de yok. Bu kadar pahalılığa biz de şaşıyoruz. Düzeleceğine dair hiçbir zaman umudumuzu kaybetmedik. Mazot ve vergiler inerse düzeleceğine dair bir umut olabilir.”
Kaynak: MA
