Buenos Aires’de düzenlenen G-20 Zirvesi başladı. Trump tarafından iptal edilen görüşmeler ‘resmi görüşme’ formatı dışında yapılırken, ABD’nin zirve sonunda açıklanacak ortak bildiride uzlaşma sağlamadığı söyleniyor. Buenos Aires ise G-20 protestolarıyla büyük ölçüde kitlendi.
Ev sahibi Arjantin’in Devlet Başkanı Mauricio Macri, açılış konuşmasında “diyalog” mesajı verirken, zirve iptal edilen görüşmelerle başladı. G-20 Zirvesi’nin odak noktasının; kalkınma, altyapı ve yatırım konuları olması beklenirken zirve resmi olarak başladığında bu başlıklar ABD ve Çin arasındaki ticaret anlaşmazlığı, Rusya-Ukrayna ve Cemal Kaşıkçı cinayeti gerilimi gibi tartışmalı konuların gölgesinde kaldı.
Ortak bildiri sorunu
G-20’de bir araya gelen diplomatlar, görüşmelerden çıkacak nihai bildirgede Paris İklim Anlaşması ve Dünya Ticaret Örgütü konusunda uzlaşmak için yoğun çaba sarf ediyor. Avrupalı yetkililere göre uzlaşıyı zorlaştıran unsur ise ABD’nin dünya ticaret kurallarının nasıl düzeltileceği, iklim değişikliği ve göç konusundaki tutumu. Bu konu hakkında konuşan Fransa Cumhurbaşkanlığı’ndan bir yetkiliye göre, Trump yönetiminin direnişi yüzünden zirvenin sonuç bildirisinde ABD’yi diğer ülkelerden ayrı tutan bir dil kullanılabilir. Örneğin hazırlanan bir taslak metinde “Katılımcıların 19’u Paris İklim Anlaşması’na uyulmasının önemi konusunda mutabık ancak Amerika bu görüşte değil” ifadesi yer alıyor. Yetkililere göre ABD, Dünya Ticaret Örgütü’nde reforma gidilmesi ve de göç konusunun bildiriye girmesine engel oluyor.
İptal edilen görüşmeler
Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile yapacağı resmi görüşmelerin iptal edildiği açıklanmıştı. Trump, zirvenin ilk programı olan “Adil ve Sürdürülebilir Gelecek” temalı özel oturum başlamadan önce Erdoğan’la resmi olmayan bir formatta, ayaküstü görüştü. Beyaz Saray sözcüsü Sarah Sanders tarafından yapılan yazılı açıklamada, Trump ile Moon’un “nükleerden tamamen arındırılmış Kore Yarımadası için” tüm konularda mutabık oldukları belirtildi. Görüşmede, Trump’ın, ABD ile Kuzey Kore arasında yapılacak ikinci bir zirveye sıcak baktığı belirtildi.
Suriye gündemi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirve kapsamında düzenlenen BRİCS toplantısında, Rusya,İran ve Türkiye’nin, Cenevre’de Suriye Anayasa Komitesi’nin bir an önce kurulması için çalıştığını belirterek, “Suriye’deki durumun uzun vadede istikrara kavuşabilmesi için, gerçek bir siyasi sürecin başlatılması önemlidir. Rusya bu amaçla Astana formatı kapsamında ortakları İran ve Türkiye ile yoğun bir şekilde çalışıyor. Cenevre’de Suriye AnayasaKomsiyonu’nun kurulmasını en kısa sürede sağlayacaklar” dedi.
Bin Selman aklandı
Gazeteci CemalKaşıkçı’nın öldürülmesiyle imajı zedelenen Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise cinayet sonrası ilk kez uluslararası bir toplantıya katıldı.Kaşıkçı’nın öldürülmesi emrini verdiği iddia edilen bin Selman, zirvede liderler tarafından sıcak karşılandı, herhangi bir dışlanmaya maruz kalmadı. Selman’ın Trump ve kızıIvanka Trump ile sohbet ettiği ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile de görüştüğü bildirildi. Fransa Cumhurbaşkanlığı, Macron’un Selman’la petrol fiyatlarındaki dalgalanma üzerine konuştuğunu bildirdi.İngiltere Başbakanı Theresa May’le de görüşen bin Selman’a May’inKaşıkçı cinayetiyle ilgili soruşturmada Türkiye ile tam işbirliği yapmasının telkin edildiği açıklandı. Çin ve ABD’nin aralarındaki ticari gerilim üzerine yapacağı görüşme beklenirken, Suudi prens Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile de görüştü. Şi, bin Selman’a, “Suudi Arabistan’ın istikrarının Körfez’deki refah ve ilerlemenin köşe taşı olduğunu ve Çin’in Riyad’ın ekonomik çeşitlilik ve sosyal reformlarını tamamen desteklediğini” söyledi. Suudi haber ajansı ise, Şi ile Veliaht Prens’in Suudi Arabistan’ın 2030 vizyonu ile Çin’inKuşak ve Yol inisiyatifinin uyumlu hale getirilmesini, Suudi Arabistan’ın Çin’e enerjitedarikini ve karşılıklı yatırımları görüştüklerini bildirdi.
G-20’ye karşı eylemler
Buenos Aires sokaklarında, 70’ten fazla grubun çağrıcısı olduğu eylemlerde işçi haklarından, küresel iklim değişikliğine kadar pek çok konu gündemleştirildi. Binlerce eylemcinin yer aldığı protestolar ve G-20 hakkında konuşan Arjantin İşçileri Merkez Sendikası (Central de Trabajadores de la Argentina) sekreteri Pablo Micheli, “Onlarla diyalog kurmanın gereği yok” diyerek diyalogun eylemci gruplar arasında kurulması ve işçilerin masaya oturması gerektiğini belirtti. Reuters’a konuşan 54 yaşındaki bir fabrika işçisi, “Dünyayı bölen G-20 politikalarına karşıyız. G-20’nin politikaları yüzünden, Arjantin ve dünyanın geri kalanı eğitim, yiyecek ve iş yoksunluğu çekiyor” dedi. Serbest piyasa savunucusu Macri’nin Arjantin eğitim bütçesindeki kısıtlamalarını protesto eden 59 yaşındaki bir matematik öğretmeni, kapitalizmin eğitim hakkını engellenmesini gerekçe göstererek protestolara katıldığını söyledi.
DIŞ HABERLER
