Wan’da siyasetçi ve çiftçilerin kurduğu kooperatif üyeleri bu yılın hasadına başladı. Kooperatifin eşbaşkanları, ‘kendine yeten bir toplum’ amaçladıklarını söyledi
Wan’da 60’a yakın siyasetçi ve çiftçinin iki yıl önce bir araya gelerek kurduğu Van Tarımsal Ürünleri İşletme Kooperatifi (VAT-İŞ-KOOP), bu yılki hasadı toplamaya başladı.
Wan Büyükşehir Belediyesi’ne 2019 yılında kayyım atanmasının hemen ardından seçilmiş Belediye Eşbaşkanı Mustafa Avcı’nın da aralarında bulunduğu grup, kooperatifi kurduktan sonra ilk etapta laboratuvarlarda ya da mini bahçelerde küçük ölçekli üretim yaptı. Bu yıl ise, Artemêt (Edremit), Erdîş (Erciş), Bêgirî (Muradiye), Tuşba ve Westan (Gevaş) ilçelerinde 105 dönümlük arazide elma, armut, patates, badem, lavanta, şeker pancarı gibi ürünler yetiştirildi.
Kooperatifin tüm üyeleri yıl boyunca ortak bir şekilde ürünlerin tüm bakımlarını üstlenerek, hasada hazır hale getirdi. Eşbaşkanlar avukat Bayram Çiçek ve Caziye Duman, çalışmaları ve hasada ilişkin konuştu.
Patates hasadı
VAT-İŞ-KOOP Eşbaşkanı avukat Bayram Çiçek, 10 dönümlük araziye Haziran ayının başlarında ektikleri patatesin hasadını yaptıklarını belirtti. Tüm süreçlerde önemli bir emek verildiğini söyleyen Çiçek, “Kooperatifimiz Wan merkezli kuruldu. Erdîş birimi olarak 20 arkadaşımızla beraber ilçede 10 dönümlük patates ektik. Yaklaşık 2 buçuk ton tohum kullandık. 20 arkadaş kolektif ruhla, kendi öz gücünü ve sermayesini ortaya koyarak bir tarla ekti. Geçen yıl 4 dönümlük araziye patates ekildi ancak alan yetersizliğinden dolayı istenilen verim alınamadı. Bu yıl 10 dönüm ektik. Her dönüm için 5 ton gibi bir beklentimiz var. Geçen yıl eski yöntemlerle patatesin ekim ve sökümünü yaptık. Fakat bu yıl daha profesyonel çalıştık. Tohumu ekerken makine kullandık yine aynı şekilde sulama işleminde makinalar kullandık. Bu yıl tarlada kullandığımız fiskiyeler, sulama boruları ve diğer tesisatlarımızı geçen yıl ektiğimiz patatesler sayesinde satın aldık” diye belirtti.
‘Hem tüketici hem üretici kazanacak’
Kooperatiflerle kendi kendine yeten bir toplumun mümkün olduğunu söyleyen Çiçek, “Yeni dünya düzeni üreticiyi sermaye sahibine mahkum ediyor. Amacımız kendine yeten bir toplum düzeni. Gayretimiz, ürettiğini pazarlayan, bu pazardan da gerçek anlamda gelir elde eden ve bu döngüyü kendisi için kullanabilecek bir toplum yaratmaktadır. Bunun en önemli ayağı ise kooperatiflerle sermayeyi ve komisyoncuları aradan çıkartmak, üretici ile tüketiciyi buluşturmaktır. Bu yolla hem tüketici kazanacak hem de üretici. Bugün Kürdistan ve Türkiye özelinde baktığımızda üretici ürettiğini satamıyor. Bizler de aracıları aradan çıkarıp, üreticinin de tüketicinin de hakkıyla gıdaya ulaşımını sağlamak istedik” diye belirtti.
‘Amacımız ürünlerin aracısız düşük fiyatla halka ulaşmasıdır’
Kooperatifin diğer Eşbaşkanı Caziye Duman, ülkedeki çiftçilerin içerisinde bulunduğu duruma dikkat çekti. Duman, şöyle devam etti:
“Bütün emekleri görmezden geliniyor ve ürünleri ellerinde kalıyor. Ekonomik kriz çiftçileri de zora sokmuş durumda. Yüksek fiyatlardan dolayı kimse bir şey alamıyor çiftçi satamıyor. Maalesef ki fabrika ve zincir marketlere muhtaç bırakılmış durumdayız. Kapitalist sistem çiftçilere ve yurttaşlara ciddi zarar veriyor. Kapitalist sistem, emekçiler üzerinde kendini var eden ve zenginleşen bir sistem. Üreticiden 20 TL’ye aldığı bir kilo domatesi fabrika ve marketlerde 40 TL’den satıyor. Amacımız ürünlerin aracısız düşük fiyatla halka ulaşmasıdır. Ne olursa olsun hiçbir şekilde insanların topraklarını bırakmaması ve tarıma yönelmesi gerekiyor.”
Kaynak: MA
