İdlib’de ABD çözümü erteleyerek elini güçlendirmek, Rusya ise Türkiye’nin tehdidiyle hakimiyetini tescillemek istiyor. Astana 11’in toplanacağı gün Suriye’deki demokratik güçler ‘çözüm’ için bir araya geliyor
Nazım Daştan/İdlib-MA
Suriye iç savaşının düğümlendiği İdlib, İstanbul’daki Türkiye, Rusya, Fransa ve Almanya’nın toplantısıyla sessizliğe alınsa da, Rusya’nın kent kırsalını bombalamasıyla yeniden ısındı. İstanbul toplantısı ardından kentin mevcut pozisyonunu korumak ve masayı genişletmek amacıyla, Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye kentleri olan Kobani ve Gire Spi’ye yönelik saldırılarına icazet verildi. Rusya, Selefi radikal grupların toplandığı kampa dönen kenti, rejimin kontrolü altına almak için yeni hamlelere başladı. Denkleme dahil olan ABD ve Avrupa ise, kenti tek başına Rusya kontrolüne bırakmak istemiyor. Rusya’nın Türkiye ve İran ile Kazakistan’ın başkenti Astana’da kurduğu masayı yeniden kuracağı belirtilirken, 3’lü zirvenin yapılacağı gün Demokratik Suriye Meclisi’nin (MSD) de “Suriyeliler Suriyelilerle konuşuyor” adlı toplantı ile Suriye’deki birçok güçle bir araya geleceği öğrenildi.
İdlib’de sil baştan
‘Halep’e saldırdılar’ gerekçesiyle İdlib’deki Selefi grupları vuran Rusya, İran ve Türkiye ile 28-29 Kasım tarihlerinde Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geliyor. Astana’daki görüşmelerin sayısı 11’e ulaşırken, bugüne kadar yapılan görüşmelerde bir çözüm çıkmadı. En son Rusya ve Türkiye arasında varılan “silahsızlandırılmış bölge” anlaşmasından sonra yer yer Türkiye destekli Selefi gruplar ile rejim arasında çatışmalar da çıktı. Varılan anlaşmadan sonra Rusya, ilk kez Türkiye destekli gruplara hava saldırısı düzenlerken, bölge son günlerde hareketli günler yaşıyor. Rusya ve İran’ın, ABD’nin öncülük ettiği güçler tarafından tehdit edilmesi hesaplarda değişikliğe gitmeye zorlarken, İsrail’in de İdlib meselesine dahil olduğu ifade ediliyor. Bu güçlerin Rusya’nın adım atmasını engellediği ve İsrail’i de dahil ederek çözümü ertelettikleri kaydediliyor.
MSD’den ‘çözüm’ çalıştayı
İdlib gündemli Astana 11’in yapılacağı gün, MSD öncülüğünde Suriye’de bulunan tüm kesimlerin katılacağı ikinci bir çalıştayın düzenleneceği öğrenildi. Çalıştayda, insani durumdan ekonomiye, çözümden ateşkese birçok konunun tartışmaya açılması bekleniyor. İki gün sürecek olan çalıştayda, çözüme dair önemli kararların alınması bekleniyor.
Minbic’deki durum
Yine ülkenin sürekli sıcak tutulan başlıklarından biri de Minbic meselesi. ABD, Türkiye ile Minbic’in kuzeyinde TSK ve ÖSO kontrolündeki Sacur Suyu’nun üst tarafında başlayan devriye turlarını artırmaya devam ediyor. Türkiye ise, Kuzey ve Doğu Suriye’nin tüm kentlerine yaptığı gibi Minbic etrafına da duvar örmek istiyor. Bunun yanında Türkiye’nin desteklediği Arap aşiretleri Minbic Sivil Meclisi’ne ortak etmek için baskı kurmaya çalıştığı ifade ediliyor. Türkiye’nin Gire Spi ve Kobane kantonuna yönelik saldırılarından sonra gelen gözlem noktaları kurma arayışının Rusya’nın kışkırtmasına karşı tedbir amaçlı olduğu ifade edilirken, olası saldırılara karşı son günlerde koalisyona bağlı uçakların bölge semalarında uçuşlar gerçekleştirdiği kaydediliyor.
Rusya’nın yönelimi
Rusya ise, ABD’nin İdlib’de kendisine yaşattığı çıkmazın aynısını Kuzey ve Doğu Suriye bölgesinde yaşatmak istiyor. Bu kapsamda Türkiye’yi Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’ne yönelik saldırtmaya çalışarak, ABD ve Türkiye’yi karşı karşıya getirmek istiyor. Bu şekilde hem kendini rahatlatmak hem de bölgedeki politikalarını devreye koymak isteyen Rusya’nın, bu amaçla Türkiye’nin önünü açacağı vurgulanıyor.