İmralı Yüksek Güvenlikli F Tipi Cezaevi’nde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan ile 2011’den bu yana görüştürülmeyen avukatları, görüşmelerin engellenmesine ilişkin yaptıkları başvurulara iç hukukta yanıt alamayınca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. Avukatlar, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) 17 Nisan 2014 tarihli başvuruyu 8 Mart 2018 tarihinde AİHS hükümlerine ve Yüksek Mahkeme içtihatlarına aykırı bir şekilde reddettiği belirtildi.
MA’dan Yasin Kobulan’ın haberine göre, CPT’nin İmralı Cezaevi’ne gerçekleştirdiği ziyaretler neticesinde açıkladığı raporlarda belirtildiğine yer verilen başvuruda, “Bahse konu başvuruya ilişkin başvurucunun ivedilikle görüşülmesi talebi vardır. Bu sebeple başvurucu vekilleri hak kaybı yaşanmaması adına AYM’ye yazılı olarak görüşme taleplerini iletmişlerdir. Bu görüşme talebinde başvurucu vekilleri başvurucu ile görüşmeleri konusunda karşılaştıkları hukuka aykırı uygulamalar ile gözlemledikleri sorunları doğrudan mahkemeye aktarma isteklerini de belirtmişlerdir. Açıklanan bilgiler ve ekte sunulan belgeler ışığında İmralı Cezaevi’nde tutulan başvurucu sonuç üretebilecek etkili iç hukuk yollarından mahrum bırakılmıştır. Bu aşamadan sonra iç hukuk yollarınca hak arama süreci bittiğinden dolayı yasal süresi içinde Yüksek Mahkeme’ye başvuruyoruz” denildi.
Ne olmuştu?
Öcalan’ın avukatları, 2003 yılında AİHM’e müvekkillerinin tutukluluk koşullarının “insanlık dışı” olduğunu belirterek başvuru yapmıştı. Avukatların yapmış olduğu bu başvuruyu AİHM, 14 Mart 2014’te karar bağlamış ve Öcalan’ın şartlı salıverilme hakkına sahip olmaksızın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmesini AİHS’ye aykırı bulan mahkeme, Öcalan’ın tutukluluk koşullarının 2009 yılından bu yana AİHS ile uyumlu olduğuna hükmetmişti. AİHM, avukatların başvuruda dile getirdiği “sosyal izolasyon”, “adil yargılanma”, “özel hayatın ve aile hayatının korunması” vb. çok sayıda konuya ise hiç değinmemişti.
AİHM’in vermiş olduğu bu kararın ardından hükümet, AİHM Büyük Daire’ye itiraz edileceğini açıkladı. Öcalan’ın avukatları da, yine mahkemenin oy çokluğuyla reddettiği ihlal tespitlerine ilişkin AİHM Büyük Daire’ye başvurma yoluna gitti. Ancak avukatların AİHM Büyük Daire’ye yapılacakları itirazın içeriği hakkında müvekkilleri Öcalan ile görüşme taleplerine Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından her defasında farklı gerekçelerle olumsuz yanıt verilip, engellenmişti.İmralı’ya gidişleri engellenen avukatlar, 17 Nisan 2014’te Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. Avukatlar başvurularında AYM İçtüzüğü’nün 73/2. Maddesi’nde yer alan “kabul edilebilirlik incelemesinin ivedilikle yapılmasını” ve yine 73/1. Maddesi gereği “başvurucu ile avukatlarının kalan zaman dilimi içinde görüştürülmesinin sağlanması” yönünde tedbir kararı verilmesi talep etmişti. 8 Mart 2018’de karar veren AYM, savcılığın kararına karşıİnfaz Hakimliği’ne itiraz edilmemiş olmasından hareketle başvuruyu, “başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez” bulmuştu.