Hanönü’nde bakır madeni işleten Acacia Maden İşletmeleri’ne ikinci proje için ‘ÇED gerekli değil’ kararı veren bakanlık, Eti Bakır A.Ş.’ye de bakır madeni için ‘ÇED gerekli değil’ diyerek onay verdi
Kastamonu’nun Hanönü ilçesinde İlbak Holding ve Akfen Holding ortaklığında bakır madeni işleten Acacia Maden İşletmeleri’nin ikinci bakır madeni projesi için 5 Temmuz’da “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değil” kararı veren Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, bu kez de Cengiz Holding’e ait Eti Bakır A.Ş. tarafından Yeniköy köyünde açılması planlanan bakır madeni için “ÇED gerekli değil” dedi. Bölgede bin 815 hektarlık alanda maden işletmek için ruhsat alan şirket, ilk etapta 24,62 hektarlık alanı kullanacak.
Birçok projeye onay
Maden sahası ise, Sinop-Kastamonu-Çankırı Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’na göre “Orman Alanı” olarak görülürken, şirketin görüşünü aldığı Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü, “ÇED görüşü istenilen sahanın 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamında yapılan ve kesinleşen Orman Kadastro çalışmasına göre orman sayılan yerlerden olduğu ve orman sınırları içerisinde kaldığı, bu ormanlık alanlarda ÇED olumlu görüşü verilmesinde Bölge Müdürlüğümüzce sakınca bulunmamaktadır” diye belirtti.
5 milyon ton atık
Öte yandan 2014 yılından bu yana ilçede 14 proje için “ÇED gerekli değil”, 4 maden için “ÇED olumlu” kararı verildi. Acacia Maden İşletmeleri’nin hali hazırda işlettiği maden, ekolojist ve yöre halkının tepkilerine neden oldu. 2019 yılında Türkiye’nin en büyük açık ocak bakır madeninde, maden konsantresi üretimi aşamasına geçen şirket, kimyasal atıklarını ilçe merkezinden geçen kanal suyuna bırakmakla suçlanıyor. Atıkların biriktirildiği ve 5 milyon ton büyüklüğünde olduğu belirtilen atık barajı ise, fay hattının üzerinde ve iki devlet okulunun hemen yanında yer alıyor.
Projeye tepki
2019 ve 2022 yıllarında atık borularının patlaması ve atık barajının yeriyle boruların geçtiği hattın yaşam alanlarının çok yakınında olması nedeniyle dönemin CHP ilçe başkanı tarafından da şikayet edildi. Su yüzeyinden numune alan CHP İlçe Başkanı Mehmet Soysal, bu numuneyi İstanbul’da Çevre Endüstriyel Analiz Laboratuvarı’nda analiz ettirdi. Sonuçlara göre, madenin kanal suyuna bıraktığı ağır metallerin birçoğu mevzuat sınırlarının binlerce miligram üzerinde. Soysal şikayetini geri almadığı için bir ay arayla iki kez darp edildi. 2023 yılı içerisinde ilçede birçok eylem yapılırken, 34 çevre örgütü yaptığı ortak açıklamada, Hanönü’ndeki çevre kirliliğinin bir an önce durdurulmasını ve kirli ilişkiler ağının ortaya çıkarılmasını talep etti.
KASTAMONU