İmralı’yı 3 kez ziyaret eden Dr. Jean-Pierre Restellini, Türkiye’nin Abdullah Öcalan’dan dışarıya bir haberi çıkmaması için her yol denediğini belirterek, ‘Türkiye Öcalan’ı ‘boğmak’, temaslarını engellemek için ellerinden gelen her şeyi yapmak istiyor’ dedi
İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde ağır tecrit koşulları altında tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan’dan 40 aydır haber alınamıyor. Asrın Hukuk Bürosu avukatları ve ailesinin yaptığı görüşme başvuruları ise “disiplin” cezaları gerekçesiyle engelleniyor. Mutlak tecrit altında tutulan Öcalan’a ilişkin dünyanın birçok yerinde çeşitli eylem ve etkinler düzenlendi.
İmralı’da yaşanan tecridin boyutunu ve bu tecride karşı CPT’nin görev ve sorumluluklarını konunun uzmanlarından birisi olan ve farklı tarihlerde PKK Lideri Abdullah Öcalan’ı İmralı’da 3 kez ziyaret eden CPT eski üyesi Dr. Jean Pierre Restellini Fırat Haber Ajansı’na değerlendirmelerde bulundu.
CPT’nin normlarına göre mutlak tecritten asla bahsedilemeyeceğini ifade eden Dr. Jean-Pierre Restellini, “Bu durumda, Abdullah Öcalan söz konusu olduğunda, şu anki durumunun ne olduğu hakkında çok fikrim yok. Bildiğiniz gibi kendisi yıllarca tam bir tecrit altındaydı. Daha sonra Türk yetkililer nihayetinde bazı yoldaşlarını İmralı’ya getirmeyi kabul ettiler. Onun ruhsal durumu açısından bu iyi bir gelişmeydi. Sonrasında onu gördüğümde çok daha iyiydi. Ancak uzun zamandır onun durumdan doğrudan haberdar değilim” dedi.
‘Türkiye’nin yanıt vermesi gerekiyor’
İmralı’dan 40 aydır hiçbir haber alınamamasının büyük bir sorun teşkil ettiğinin altını çizen Restellini, “CPT’nin en azından Abdullah Öcalan’la ilgili son ziyareti sırasında gözlemlediklerini yayınlayabilmesi için devletin yanıt vermesi gerekiyor. Ve Türk yetkililer yanıt vermiyor. Bu oldukça akıllıca, çünkü sözleşmeye göre devlet yanıt vermediği sürece CPT de raporunu yayınlayamaz. Bana bunun kabul edilmesinin zor bir strateji olduğunu söyleyeceksiniz ama ilgili devletin hiçbir şey yapmaması için bu bir yol. Daha önceki bir röportajda da söylediğim gibi, bazı ülkelerin yanıt vermesi çok uzun zaman alıyor, hatta bazen yıllar alıyor. ‘Bakın, evet, alıkonulma koşulları kabul edilebilir değildi ama bu bizim hatamız değildi, önceki hükümetin hatasıydı’ demek için hükümetin değişmesini bekliyorlar. Türkiye’de durum hiç de böyle değil” diye kaydetti.
Azerbaycan örneği
CPT’nin Azerbaycan’a dönük yaptığı kamuoyu açıklamasını hatırlatılan Restellini, şunları söyledi: “CPT çok katı kurallara göre çalışır. Prensip olarak bir kamuoyu açıklaması, durumun gerçekten skandal olduğu ve devletin yanıt veremediği çok özel bazı durumlar için ayrılmıştır. Dolayısıyla bilemiyorum, ilginç bir soru ama belki de Türk makamlarının yanıt vermemesine ilişkin bir kamuoyu açıklamasına benzer bir şey yapma fikrini gündeme getirmeli. Azerbaycan’daki durum kabul edilemez olarak değerlendiriliyor. Aynı şey değil, durum biraz farklı. Azerbaycan söz konusu olduğunda, bu sadece bir kişiyi değil, tüm tutukluları ilgilendiriyordu. Her halükârda eğer doğru anladıysam, belirli kategorilerdeki tutuklular söz konusuydu. Ama temel fikrin aşağı yukarı aynı olduğuna katılıyorum. Günün sonunda CPT’yi sorgulamaya devam etmemiz gerekiyor. Bence nerede durduğumuzu görmek için sık sık bilgi istemek iyi bir fikir olacaktır. Eğer bana söyledikleriniz doğruysa, yani gerçekten Abdullah Öcalan avukatlarıyla ya da ailesiyle bu kadar uzun süredir temas kurmadıysa, bu kabul edilemez zor bir durum. Bu çok açık.”
‘Haber alınmasın diye her yolu deniyorlar’
Türkiye’nin Abdullah Öcalan’dan dışarıya bir haberi çıkmaması için her yol denediğini belirten Restellini, “Abdullah Öcalan’ın diğer üç mahkumla konuşup konuşamadığını bile bilmiyoruz. Türkiye Öcalan’ı ‘boğmak’, temaslarını engellemek için ellerinden gelen her şeyi yapmak istiyor. Onunla tutuklu bulunan diğer üç kişinin aileleriyle temas kurması halinde dışarıya bilgi sızabileceğinden korkuyorlar. Bunu önlemek için de diğer tutukluları da tecrit ediyorlar. Bu da elbette kabul edilemez bir durum. Sanırım herkes bu noktada hemfikir” dedi.
‘Ağır sağlık sorunlarına neden olabilir’
Mutlak tecridin ağır sağlık sorunlarına yol açtığını da ifade eden Restellini, “Bazı tam izolasyon durumlarında uzman olarak hareket etmek zorunda kaldım. Tam izolasyon psikiyatrik çöküşlere yol açabilir. Tamamen yalnız oldukları için duvarlarla konuşan mahkumlar tanıyorum ve akıllarını korumalarının tek yolu duvarlarla konuşmaktı. Bu psikiyatrik çöküşün bir aşamasıdır. Devamında ağır sağlık sorunlarını neden oluyor” diye belirtti.
CPT’ye göre her şart altında bir tutsağın aile ve avukat görüş hakkının korunması gerektiğinin altını çizen Restellini, CPT’nin bir tutsağın yetkililer tarafından tecrit edilmesinin gerekçelerini değerlendirmek için hangi kriterleri kullandığına dönük soruyu ise “Tecrit tam anlamıyla uygulanamaz. En azından aile ve avukatlarla temas kurulmalıdır. Prensip olarak avukatlarla temas garanti altına alınmalıdır. Ancak haftalarca, aylarca, yıllarca bir hücrede tek başınaysanız, avukatlarla temasınızın olmaması da kabul edilebilir bir durum değildir. Yani mutlak izolasyondan kesinlikle kaçınılmalıdır” şeklinde cevapladı.
‘CPT Türkiye’nin tutumuna dair açıklama yapmalı’
CPT’nin bu aşamada yapması gerekenleri sıralayan Restellini, “Bahsettiğimiz gibi ve yeni olması gereken şey, Türkiye’nin tutumuna ilişkin bir açıklama yapmak. CPT’deki meslektaşlarımla da konuşacağım. Türkiye’nin son ziyaretle ilgili herhangi bir cevap vermemesi konusunda kamuoyuna açıklama yapmak düşünülmelidir. Türkiye’nin bu tutumu, sonuç olarak CPT’nin işleyişinin bir ihlalidir. ‘Türk hükümetinden herhangi bir yanıt gelmediğinden dolayı son İmralı raporunu kamuoyuna duyuramıyoruz’ şeklinde uluslararası kamuoyuna dönük bir açıklama yapılabilir” ifadelerini kullandı.
‘İmralı ziyaret edilmeli’
Restellini, sözlerini şöyle sürdürdü: “Abdullah Öcalan’ın durumu karşısında CPT’nin yapması gereken başka bir olasılık da, İmralı’ya giderek yeni bir ziyaret düzenlemek olabilir. Son raporun yayınlanmasını talep etmek önemlidir. Ancak zaten bunun üzerinden bir süre geçti ve güncel durumu bilmiyoruz. Yeni ziyaret için sahaya geri dönmek ve gerçek bir ziyaret gerçekleştirmek daha iyi olur.”
Doktor Jean-Pierre Restellini
İsviçreli Doktor Jean-Pierre Restellini 30 yılı aşkın Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi bünyesinde uzman olarak çalıştı. Uzun bir dönem Cenevre Cezaevleri Hekimliği Bölümü Başkanlığını yürüten Restellini, aynı zamanda CPT bünyesindeki çalışmalarına paralel olarak 2009-2015 yılları arasında İsviçre İşkenceyi Önleme Ulusal Komisyonu Başkanlığı görevini de yürüttü. CPT bünyesinde Abdullah Öcalan’ın tutulduğu İmralı Cezaevi’nin de arasında olduğu dünyanın dört bir yanından yüzlerce cezaevini ziyaret eden Jean-Pierre Restellini’nin “Avrupa hapishanelerinde tıbbi denetleme yapan bir hekimin seyahat günlükleri” adlı bir kitabı da bulunuyor.
HABER MERKEZİ
