İngiltere’de cezaevlerinin birkaç hafta içinde tamamen dolması bekleniyor. Bu nedenle hükümet erken tahliye kurallarını değiştirme kararı aldı. İngiltere’nin yeni adalet bakanı Shabana Mahmood, ‘Cezaevlerimiz çöküşün eşiğinde’ dedi
Hasan Aksoy
Ülkede seçim sonrası yeni kurulan hükümetin aldığı karar uyarınca binlerce mahkûm cezalarının sadece yüzde 40’ını çekmeleri sonrası serbest bırakılacak. Daha önce bu oran yüzde 50’ydi.
Cinsel şiddet suçlarından hüküm giyenler, azılı suçlardan dolayı 4 yıldan fazla hapis cezasına çarptırılanlar ve aile içi şiddet suçundan hüküm giyenler, uygulama kapsamı dışında tutulacak.
Adalet Bakanı Shabana Mahmood, denetimli serbestlik hükümlerini kontrol eden görevlilerin sayısını artıracaklarını, Mart ayında kadar 1000 kişiyi daha bu alanda istihdam edeceklerini söyledi. İngiltere’de geçen hafta cezaevindekilerin sayısının 87 bin 505’e çıktığı açıklanmıştı.
Türkiye’deki durum
67 milyon nüfusa sahip olan İngiltere’deki mahpus sayısı 87 bin 500 iken, 85 milyon kişinin yaşadığı ülkemizde 1 Temmuz 2024 itibariyle cezaevlerinde 342 bin 500 kişi bulunuyor. Üstelik Türkiye’deki toplam 403 cezaevinin kapasitesi 295 bin kişi. Yani hali hazırda 47 bin 500 kişi cezaevlerinde sıkıştırılmış vaziyette kalıyorlar.
Türkiye’deki cezaevlerinin kapasiteyi aşan doluluk oranları Pandemi döneminde açık cezaevlerinde kalan 100 bin civarındaki mahpusun evlerine gönderilmesiyle bir dönem için düşürülmüştü. Ancak söz konusu mahpusların yeniden cezaevine çağırılmasıyla ve gri listeden çıkma amaçlı olarak yapılan kapsamlı suç örgütleri operasyonlarıyla cezaevlerindeki doluluk oranları yeniden kapasitenin çok üstüne çıkmış bulunuyor.
295 bin kapasiteli cezaevlerinde tutulmakta olan 342 bin 500 kişiyle ilgili İngiltere’dekine benzer bir formül üstünde çalışılmasa da, 9. Yargı Paketi’nde aldığı ceza ne kadar düşük olursa olsun, söz konusu kişinin mutlaka cezaevine girmesini sağlayacak yeni kanun maddesinden -en azından şimdilik- vazgeçilmişe benziyor.
İngiltere’de denetimli serbestlikle tahliye olma oranı yüzde 50 iken (yani aldığınız cezanın yarısını yattıktan sonra denetimli serbestlikle tahliye olabilirken) Türkiye’de bu oran, adli mahpuslar için üçte iki, siyasi mahpuslar içinse dörtte üç oranındadır.