Kriz arttıkça esnaf da yurttaş da mağdur. Yurttaş temel gıdaları alamazken, satış yapamayan esnaf da ailesine bakamaz hale geldi. Rihalı esnaf İlyas Kutlu, ‘Evimize temel gıdaları alamıyoruz. Bırakın eve et almayı, etin tadını unuttuk’ dedi
Türkiye’de gıda enflasyonu ile küresel gıda enflasyonu arasındaki makas gün geçtikçe açılıyor. Küresel gıda fiyatları yıllık bazda yüzde 2,1 düşerken, Türkiye’de yüzde 68,2 arttı.
Gıda enflasyonunda artış
Havaların ısınmasıyla birlikte Haziran ayı gıda enflasyonu bir önceki aya göre sabit kaldı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen Dünya Gıda Fiyatları Endeksi, Mayıs ayındaki revize 120,6 seviyesinden değişim göstermeyerek, Haziran ayında da 120,6 olarak kaldı.
En çok zorlanan dar gelirliler
Türkiye Ziraat Odası Başkanlığı (TZOB) verilerine dayanarak hazırlanmış rapora göre ise, 2024 yılında et ürün gruplarında yıllık fiyat artışı bir önceki yıla göre yüzde 107,79 oranında artış gösterdi. Önceki yıla göre dışarıda yemek yemenin maliyeti yüzde 106,5 oranında arttı. Gıda fiyatlarının yüksek seyretmesi, özellikle dar gelire sahip olan kesimleri daha da zorladı.
Riha’nın Curnê Reş (Hilvan) ilçesinde geçici işlerde çalışanlar, sabit bir gelirleri olmayanlar ve esnaflara yaşamsal gıda ihtiyaçlarına erişmekte yaşadıkları zorlukları anlattı.
Çocuklarıma bakamayacak hale geldim
Geçimini inşaata geçici işlerde çalışarak sağlayan 4 çocuk babası Ramazan Beyazdaş, her geçen gün alım gücünün düştüğünü, geçen yıl aldığı bin 500 TL yevmiye ile geçimlerini sağlamaya çalıştıklarını söyledi. Bu sene aynı ücret ile çalıştıklarını ifade eden Beyazdaş, “Geçen sene etin kilosu 300 TL ilken alabiliyorduk, ama bu sene 600 TL olduğu için alamıyoruz. Çocuklarıma bakamayacak hale geldim. Bu gidişle çocuklarımı okuldan alıp çalışmaya göndermek zorunda kalacağım” ifadelerini kullandı.
Uzun zamandır kırmızı et görmedik
17 yıldır seyyar satıcılık yapan Ferhat Unduç, 6 çocuğa baktığını, her geçen yıl artan enflasyon ile birlikte yoksulluğa sürüklendiğini dile getirdi. Unduç, “Eskiden yevmiyemiz çıkardı, ama bu yıl çıkmıyor. Bazı meyveleri alamıyoruz. Kırmızı eti uzun zamandır göremedik, bazen tavuk alıyoruz” diye konuştu.
Hiçbir şey kazanamaz hale geldik
Kuruyemiş satıcısı Şehymus Böğüç, geçen yıl kilogramı 30 TL’den aldığı kuru yemişi, bu yıl 80 TL’ye aldığını dile getirdi. Böğüç, “Hiç bir şey kazanamaz hale geldik. Dün 300 TL kazandım, o para ile markete gittim. ‘Bir torba şeker alayım’ dedim alamadım. Geçen yıl şekerin torbası 300 TL’ydi bu yıl 480 TL olmuş” şeklinde konuştu.
Müşteri alamayınca biz de kazanamıyoruz
Tekstilci esnaf İlyas Kutlu ise, “Geçen yıl aldığımız tişörtün aynısını bu yıl iki katı fiyatı ile alıyoruz. Geçen yıl 100 TL’ye sattığımız tişört, bu yıl 200 TL. Müşteri alamıyor, ekonomik olarak bize çok kötü yansıyor. Evimize temel gıdaları alamıyoruz. Bırakın eve et almayı, etin tadını unuttuk” diye belirtti.
RIHA
