Kayyum atanan Batman Belediyesi’nin borcu, 2 yılda 66 milyon TL’den 131 milyon TL’ye yükseldi. Sayıştay denetçilerince yapılan incelemede de kayyum yönetiminin mevzuata aykırı birçok faaliyeti tespit edildi. Belediye Eşbaşkanı Sabri Özdemir, “Fıskiye yapmakla, çiçek ekmekle bu kadar borçlanmak imkansız” dedi.
İçişleri Bakanlığı’nın 11 Eylül 2016 tarihinde çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kayyum atadığı pek çok DBP’li belediyeden biri, Batman Belediyesi oldu. Görevlerinden alınan Eşbaşkanlar Sabri Özdemir ve Gülistan Akel’in yerine Vali Yardımcısı Şevket Aksoy kayyum olarak atandı. Kayyum ataması sonrası birçok memur ve işçinin yine KHK ile ihraç edildiği belediye, 2 yılda borç batağına sokuldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Eylül 2018 Borç Yönetimi Raporu’na göre, Batman Belediyesi’nin Eylül 2016’da 66 milyon olan borcu, sadece iki yılda neredeyse iki katına çıkarak 131 milyona ulaştı. Belediyede yine Sayıştay denetçilerince yapılan incelemeler neticesinde de birçok usulsüzlük tespit edilip, raporlandı.
Usulsüzlükler belgelendi
Sayıştay raporunda yer bulan bilgilere göre, belediyenin 2017 yılına ait kayıtlı taşınmazlarının listesi ile kurumun kendi tuttuğu taşınmaz listelerinin yanı sıra 2017 yılında edinilen gayrimenkullerin muhasebeleştirme işlemlerine dair yapılan incelenmelerde kimi muhasebe kayıtlarının tutulmadığı yer aldı.
Bu duruma dair, “Gerek yıl içinde edinilen taşınmazlara ait kayıtların eksik yapılması ve gerekse mevcut taşınmaz envanterinin Yönetmelik hükümlerine göre izlenmemesi ve değerleme işlemlerinin yapılmaması nedeniyle Arazi ve Arsalar, Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri ile Binalar Hesapları mali tablo ve raporlarda gerçek değerleri ile yer almamaktadır” denildi.
Raporda yine belediyenin gecekondu fon hesabı açmadığı, Hazine’nin fona aktarması için gönderdiği 139.083,93 TL’nin gelir hesaplarına kaydedildiği belirtildi.
Taşınmazlar mevzuata aykırı kiralandı
39 adet kurum taşınmazının, kiralama işlemlerinin ise, mevzuata aykırı biçimde “pazarlık usulü” ile yapıldığı bilgisi verilen raporda, “Taşınmazı kiralayıp sözleşme imzalayan kişilerin sözleşmede belirlenen kira tutarlarını ödememesi neticesinde, sözleşmelerin feshedilmeyip bu kişilerin ihale yasaklısı yapılmadığı görülmüştür” diye belirtildi.
Denetçilerin görüşü
Sayıştay denetçileri, tespit ettikleri bu hata ve usulsüzlükleri sordukları yetkililerden aldıkları ‘2018 yılında raporların tutulacağı’ yanıtına istinaden raporlarında şunları belirtti: “2018 yılında kayıtların yapılmaya başlanacağı beyan edilmişse de, yapılacak bu kayıtların 2017 yılı dönem sonu mali tablolarındaki hatayı düzeltici bir etkisi bulunmamaktadır. Dolayısıyla Maddi Duran Varlıklar Hesap Alanı Hesabı hatalı bilgi içermektedir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.”
Toplu sözleşme de kanuna aykırı!
Denetçiler, yine kayyum yönetiminin hükümete yakınlığıyla bilinen Memur-Sen’e bağlı Belediye ve Özel İdare Çalışanları Birliği Sendikası (BEMBİRSEN) ile imzaladığı Toplu İş Sözleşmesi’nin (TİS) “Sendikaya üye olmayanların, üyelerin ödediği üyelik aidatı yüzde 1 ve sözleşme aidatı yüzde 1 toplamı yüzde 2’nin iki katı oranında dayanışma aidatı kesintisi yapılmak suretiyle yararlandırılacaklardır” şeklindeki 4. Maddesi’ni, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na “aykırı” buldu.
Bu konuda raporda, “Kanuna aykırı olarak sözleşmeye konan bu hüküm geçersiz olduğundan memurlardan sendika aidatı dışında veya üzerinde aidat alınamaz. Yargıtay Hukuk Daireleri’nin kanuna aykırı olan Toplu Sözleşme hükümlerinin geçersiz olduğuna dair birçok kararı bulunmaktadır” hatırlatmasında bulunuldu.
‘Borç iki katına çıkmış’
Sayıştay denetçilerince hazırlanan raporu, görevinden uzaklaştırılan Batman Belediyesi Eşbaşkanı Sabri Özdemir Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Metin Yoksu’ya değerlendirdi.
Belediyeyi o dönem büyük bir borçla aldıklarını söyleyen Özdemir, “Borçların bir bölümünü kapattık ve yaptığımız planlamalara göre de 2019 yerel seçimlerinde biz ister devam edelim ister etmeyelim, bir sonraki yönetime sıfırlanmış bir borç devir edecektik. Ama bugün baktığımızda bırakın borcun bitmesini, iki katına çıkmış durumda” dedi.
Belediyelerin borcu olabileceğini, önemli olanın nasıl borçlanıldığı olduğunu söyleyen Özdemir, “Halka hizmet mi götürmüş? Biz aldığımız duyumlara göre; İller Bankası ile birlikte devlet bakanlıklarından 26 milyona yakın bir ödemenin hibe edildiğini duyduk. Ama bu paralara ne olduğunu maalesef bilemiyoruz. Kimi müfettişler ile birlikte yapılan denetimlerde birilerin ‘günah keçisi’ ilan edildiğini duyuyoruz. Bu yaşananlar bu ekibin işidir. Halkın seçeceği yeni yönetim elbette ki bunların hesabını soracak ve gerçek bir denetimden geçirecektir. Öyle Batman’a bir fıskiye yapmakla, Diyarbakır Caddesi’ne çiçekler ekmekle bu kadar borçlanmak imkansız” diye konuştu.
‘Kabul edilemez’
Batman Belediyesi ve kayyum atanan diğer belediyeler bu durumda iken, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘gerekirse yeniden kayyum atarız’ sözlerini sarf etmesi üzerinde duran Özdemir, “Biz seçim ile gelmenin yanı sıra göreve gelmeden önce de, ön seçim ile aday olup seçildik. O yüzden burada bir halkın iradesi söz konusudur ve halkın iradesine yönelik bu sözler kabul edilemez. Halk yeniden iradesini ortaya çıkaracaktır. O yüzden yerel seçimlerde biz ya da başkası kim gelirse gelsin, saygı duyulması gerekmektedir” dedi.
