Sudan’da devletin bir dönem kullandığı paramiliter RSF ile ordu arasındaki çatışmalar sürüyor. RSF’nin El Cezire Eyaleti’nde köy basıp katliam yaptığı kaydediliyor
Sudan’da devletin kirli savaş aygıtı olarak kullandığı Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) ile ordu arasında süren çatışmalarda iki güç arasında kalan siviller katlediliyor.
Sudan’da devletin silahlandırdığı emrine şirketler verdiği RSF ile ordu arasında 15 Nisan 2023’te Sudan genelinde başlayan çatışmalar devam ediyor. Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de ve üç merkezi eyalet El Cezire, Beyaz Nil ve Sennar’da çatışmalar yaşanıyor. RSF El Faşir bölgesini ele geçirmeye çalışıyor.
Şarku’l Avsat’ın haberine göre yerel aktivistler, Sudan Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (RSF) 5 Haziran Çarşamba günü El Cezire Eyaletindeki (Orta Sudan) Vad en Nura (Ved en-Nora) köyüne saldırı düzenleyip, katliam yaptığını kaydetti.
Sivil Direniş Komiteleri olarak bilinen bir grup, çarşamba akşamı geç saatlerde internette yayınlandığı açıklamada şunları ifadeleri kullandı: “Vad an Nura köyü… Cezire eyaleti bugün Çarşamba… Soykırıma tanık oldu. Hızlı Destek milisleri köye iki kez saldırdılar ve yüze yakın şehidimiz var.” ilk etapta 100kişinin öldürüldüğü kaydedildi, ancak Sudan Dışişleri Bakanlığı, 7 Haziran 2024 Cuma günü yaptığı açıklamada RSF’nin saldırısında ölü sayısının 180’e yükseldiğini duyurdu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, “HDK milislerinin Cezira eyaletinin Ved en-Nora köyünde gerçekleştirdiği menfur katliam, aralarında çocukların ve kadınların da bulunduğu 180’den fazla silahsız köylünün hayatına mal oldu. Ved en-Nora katliamı, uluslararası alanda tanınan terörist grupların suçlarını aşıyor.” denildi. Açıklamada bunun “uluslararası toplumun HDK’nin ve onun yabancı paralı askerlerine karşı eylemsizliğinin yansımalarından kaynaklandığı” vurgulandı. Açıklama şöyle devam etti: “Bu 1994’te Ruanda’daki soykırım katliamlarında izlenen yaklaşıma benziyor. Bu katliamın uluslararası toplumun HDK’ye bakışında bir dönüm noktası olması gerekiyor. Onlar tüm insanlığa tehdit oluşturan bir terör örgütü olarak görülmeli.”
Sudan Egemenlik Konseyi de uluslararası toplumu ve insan hakları örgütlerini kınamaya, teşhir etmeye çağırdı. Sudan Egemenlik Konseyi “terörist HDK milisleri” ifadesi kullandı.
İç savaşta 16 binden fazla ölüm
Sudan’da iç savaşın bitirilmesi için başlatılan Suudi Arabistan ve ABD arabuluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır’ın öncülük ettiği Sudan’a komşu ülkeler barış girişimi, Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi’nin çabaları ve Bahreyn’in başkenti Manama’da yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı.
BM’ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan’daki çatışmalar sonucu 16 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 8,7 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç duruma düştü.
Devletin aygıtıydı
Darbeyle iktidara gelip kendisini Cumhurbaşkanı ilan eden Ömer Beşir ve ordu gibi paramiliter güç RSF’yi oluşturmuş, muhaliflere karşı kullanmıştı. Mali olarak ve siyasi olarak palazlandırılan ağır silahlar verilen RSF, Beşir tarafından Darfur’daki soykırımda kullanılmıştı. JİTEM, SADAT, ÖSO gibi paralel bir orduya dönüşen RSF ile ilişkiler Ömer Beşir devrildikten sonra bozuldu. Ayaklanmayla Ömer Beşir devrildikten sonra yönetimi sivillere bırakmayıp yeni yönetim oluşturan General Abdulfettah Burhan RSF’yi ordu içine dağıtıp entegre etmeye çalışınca 15 Nisan 2023’te RSF isyan başlatıp çok sayıda kenti ele geçirdi. Ülke ordu ve bazı ülkelerin mali olarak ve paralı askerler üzerinden desteklediği RSF arasında fiilen bölündü.
HARTUM