Rojhilat’ın Mahabad kentinde 59 Kürt gencinin 1983’te idam edilmesinin üzerinden 41 yıl geçerken, Kürtler İran rejiminin tüm saldırılarına rağmen direnmeye devam ediyor
Rojhilat’ın Mahabad kentinde 59 Kürt gencinin yeni İran hükümetine karşıt oldukları gerekçesiyle kuruşunda dizilerek idam edilmelerinin üzerinden 41 yıl geçti. Kürtlere yönelik yüzyıllardır süren katliam politikaları bugün de yine idamlar, tutuklama, işkence ve kolber katliamları ile devam ediyor.
Kürtler ‘hayır’ oyu verdi
1979 İran Halk Devrimi ve Humeyni liderliğindeki İslami güçlerin iktidara gelmesinin ardından yeni yönetime karşıt olan Kürt yurttaşlar “İslam Cumhuriyeti’nin kabulü” için yapılan bir referandumda İslam Cumhuriyeti’ne “Hayır” oyu verdi. Bunun üzerine Kürt güçleri ve Kürtler dönemin İran yetkililerinin baskısıyla karşılaşınca bu bölgelerde savaş çıktı.
Göstermelik yargımlalar yapıldı
Kürtlerin referandumda “hayır” oyu kullanmalarının ardından Mahabadlı çok sayıda Kürt genci İran rejiminin cezaevlerinde alıkonuldu. İran rejimi başarısızlığını örtmek için 1983’ün Mayıs ayı sonunda 59 Mahabadlı Kürt gencini birkaç dakika içinde Tebriz Cezaevinde yargılayıp, idama mahkum etti ve aynı cezaevinde kurşuna dizdi. Ancak bu gençlerin katledildiği haberi Mahabad kaymakamının emriyle 2 Haziran 1983 tarihinde yayınlandı. Katledilen gençlerin çoğu 18 yaşından küçüktü.
Katledilen gençlerden bazılarının isimleri şöyle:
Zêro Teymur
Ferzende Haci Sediq
Mesture Şehsewari
Nesrulah Qedusi
Tahir Heqiqi Selim
Hamid Nuri Muhmedemin
Sofi Ebdula Muhmedî
Muhemed Cemil Ercumendi
Weli Cewahêri
Muhemed Salih Meazi
Qadi Şêxozadi Abdulla
Muhemed Mehmudzade
Hoşeng Mihemedi
Mirza Abdulla
Ebdula Şame
Kake Ahmet
Xidir Xefuri
Resul Seferi
Cenazeleri nerde bilinmiyor
Katliamın üzerinden 41 yıl geçmesine rağmen Kürt gençlerinin cenazeleri henüz ailelerine teslim edilmedi ve nereye defnedildikleri söylenmedi.
Yine benzer bir katliam da Humeyni’nin iktidara gelmesiyle birlikte Kirmanşan’daki Dêzil Abadî Cezaevi’nde bulunan 11 Kürt yurttaşın kurşuna dizilmesiyle yaşanmıştı.
59 gençten ‘Jin Jiyan Azadî’ eylemlerine
Kürtlere yönelik saldırılar bugün de “Jin Jiyan Azadî” eylemcilerine karşı devrede. 13 Eylül 2022’de Tahran’a bir akrabasını ziyarete giden Seqiz kentinden Kürt kadın Jina Emînî, İran rejiminin “Ahlak Polisi” tarafından başını düzgün örtmediği gerekçesiyle gözaltına alındı. Emînî gözaltında gördüğü işkencelerden dolayı komaya girdi. Hastaneye kaldırılan Jina Emînî 3 gün sonra hayatını kaybetti.
Direnişe karşı baskı
Bu olay Rojhilat’ın tüm kentlerinde “Jin Jiyan Azadî” sloganıyla büyük protestolara yol açtı, ardından İran’ın şehirlerinde halk sokaklara dökülerek rejime karşı isyan etti. İran devletinin halkın özgürlük taleplerine karşı tepkisi yine idam, tutuklama baskı ve zulüm oldu.
En az 853 idam
Eylem sırasında yüzlerce Kürt genci gözaltına alındı, kaçırıldı, tutuklandı, işkence gördü, katledildi ve idam edildi. Sadece 2023 yılında çoğunluğu Kürt ve Beluc olmak üzere 853 kişi idam edildi. Yine yıl başından bu yana 29 Kürt idam edildi.
40 kolber katledildi
Kürt düşmanı İran rejimi sadece muhaliflere yönelik değil, ekmeğinin peşinde koşan kolberlere de düşmanlık ediyor. Kolber News’in paylaştığı verilere göre yıl başından bu yana 40 kolber ve esnaf katledildi.
Direniş sürüyor
İran rejiminin Kürt halkına uyguladığı katliamlara rağmen Kurdistan’ın her karış toprağında kadınlar öncülüğünde gelişen “Jin Jiyan Azadî” eylemleri devam ediyor.
Kaynak: Rojnews