Kurdistan’ın her bir yerinde seçim tartışmaları devam ediyor. Rojava’da, Kuzey ve Doğu Suriye’de seçim hazırlıkları devam ederken, 31 Mart’ta Türkiye’de gerçekleşen seçimin sonuçları da herkesin malumu. Bir diğer önemli seçimlerden biri olan Kurdistan Bölgesi parlamento seçimlerinin ise 10 Haziran’da gerçekleşmesi bekleniyor. Tabii Türkiye ve KDP izin verirse… Kritik bir kanlı savaşın eşiğindeyiz!
Kurdistan Bölgesi seçimlerinin yapılıp yapılmayacağına yönelik tartışmalar devam ediyor. Kurdistan’ın geleceğini ilgilendiren çok önemli bir seçim, 31 Mart’ta Türkiye’de gerçekleşti. Kürt halkı, ezilenler, kadınlar, gençler, yoksullar 22 yıldır iktidarda olan AKP faşizmine karşı bayrağı kaldırdı ve kesin bir zafer elde etti. Ezilenlerin özgürlük mücadelesinin öncüsü olan Kürtlerin bu mücadelede elde ettiği zafer tarihi dersler barındırıyor. Ortadoğu ve Kurdistan sorunuyla yakından ilgilenen ve ne olup bittiğini merak eden herkesin gündeminde Kürtlerin 31 Mart seçim zaferi yer almaya devam ediyor.
Seçimin Kürtler ve Kürtlerin tüm iradesini gasp edip bir nevi soykırım siyaseti izleyen faşist rejimin kaybına ilişkin çok şey yazılıp çizildi. Biz bunları tekrarlamak yerine Kürtlerin zaferi ve faşist AKP-MHP rejiminin yenilgisi ile sonuçlanan 31 Mart seçimleri ile Kurdistan Bölgesi’nde gerçekleşmesi beklenen ve tartışmalı olmayı sürdüren parlamento seçimleri arasındaki bağı kurmaya çalışacağız.
2 yıldır gerçekleşmeyen seçimler
Kurdistan Bölgesi’nde görev süresi 2 yıldır dolmuş olan parlamentonun seçimleri KDP’nin engellemeleri nedeniyle gerçekleşemiyor. 10 Haziran’da artık gerçekleşmesi beklenen seçimleri KDP boykot edeceğini duyursa da seçim programı adım adım uygulanmaya devam ediliyor. KDP’nin hiçbir zaman yenilgi yaşamayacağını ve sırtını dayadığı AKP-MHP faşist rejiminin aldığı büyük yenilgi en çok KDP’yi huzursuz etmiş durumda. Kaybedeceğini anlayan KDP, seçimlerin gerçekleşmemesi için elinden gelen her şeyi yapıyor.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, Kurdistan Bölgesi Parlamentosu seçimleri için siyasi parti ve ittifak adaylarının isimlerinin 13-22 Mart tarihleri arasında kaydedileceğini duyurdu. Ayrıca 14 Mart, siyasi parti ve ittifak isimlerinin tescili için son gündü. Bu süre, birkaç teknik sebepten dolayı 1 Nisan’a kadar uzatıldı. Seçimlere dahil olacak olan fraksiyonların aday listeleri komisyona teslim edilmiş durumda. Artık aday listelerinin resmiyet kazanmasının arifesindeyiz. KDP, son güne kadar aday listesini komisyona teslim etmedi ve boykotta ısrarcı oldu.
YNK ve uluslararası güçler hazır
28 Mart’ta Kurdistan Bölgesi parlamento seçimleri için adaylarının belirlendiğini ifade eden YNK Sözcüsü Sadi Ahmet Pire, dört seçim bölgesi için belirledikleri adayları belirtilen başvuru süresi içinde Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’na bildirmiş olduklarını duyurdu.
Birleşmiş Milletler Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert, Kurdistan Bölgesi parlamento seçimlerinin üzerinden uzun bir süre geçtiğini ve artık ertelenmesinin bir inançsızlık yaratacağını belirtti.
Jeanine Hennis-Plasschaert şahsında Batı devletleri Kurdistan Bölgesi seçimlerinin bir an önce gerçekleşmesi gerektiğinin altını çiziyor. Batılı devletlerin büyükelçilerinin bölge yetkilileriyle gerçekleştirdiği toplantılarda da bu beklenti net bir şekilde vurgulanıyor. Parlamento seçimlerinin gerçekleşmemesi, Kurdistan Bölgesi’nin statüsünü de artık sorgular oldu.
Seçimlerin yasal prosedürü
Kurdistan Bölgesi’nde parlamento seçimleri 4 yılda bir gerçekleştiriliyor. Parlamento seçimlerinin sonuncusu 2018 yılında gerçekleşti.
30 Kasım 2022’de yasal süresinin 6 Kasım’da tamamlanması beklenen Kurdistan Bölgesi parlamentosunun görev süresi seçimlerin zamanında yapılmadığı gerekçesiyle oy çokluğu ile 1 yıl uzatıldı.
30 Mayıs 2023 Irak Federal Mahkemesi, parlamentonun görev süresinin uzatılmasının yasal olmadığına hükmetti. Federal Mahkeme, ayrıca parlamentoda görev süresinin dolması sonrası alınan kararların da bir geçerliliğinin olmadığını bildirdi.
Seçimlerin 2023 yılı içerisinde gerçekleşmemesinin temel sebebi seçim yasasında yapılmak istenen değişikliklerdi. KDP dışındaki fraksiyonlar, seçim yasasının değişmesi gerektiğini ifade ederek konuyu yargıya taşımıştı.
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, şikayete konu olan seçim yasasında değişikliklere gidilmesi kararı almış, konunun Kurdistan Bölgesi Parlamentosu içerisinde tartışmasına bile mahal vermeden değişiklilere gitmişti.
Bu temelde;
Daha önce tek bölgeli olan seçim sistemi, 4 bölgeli seçim sistemi olarak değiştirildi. Seçim bölgeleri Duhok, Hewlêr, Süleymaniye ve Halepçe olarak belirlendi. Federal Mahkeme’nin seçimlerin 4 bölgeye bölünmesi kararının ardından kürsü sayıları Hewlêr’de 34, Süleymaniye’de 38, Duhok’ta 25 ve Halepçe’de 3 olarak belirlendi. Kurdistan Bölgesi parlamentosundaki kürsü sayısı bu haliyle 100 oluyor.
Federal Mahkeme, ayrıca azınlıklara tanınan 11 kürsüyü de iptal ederek azınlıkların seçimle parlamentoya girebileceğini ifade etti. KDP, seçimlere girmesi dahilinde tek bir parlamenter çıkaramayacak olan Türkmenlere 6 kürsü azınlık hakkı tanıyordu. Geriye kalan azınlık kürsüleri de iktidar olması münasebetiyle KDP tarafından belirleniyor ve belirlenen üyeler parlamentoda KDP saflarında yer alıyorlardı. Federal Mahkeme, bu anlamıyla KDP’nin seçimsiz bir şekilde hanesine yazdırdığı 11 kürsüyü kaybetmiş oldu.
Federal Mahkeme, KDP iktidarının kendi çıkarlarına uygun bir şekilde dizayn ettiği, harekete geçirdiği veya gerektiğinde pasivize ettiği Kurdistan Bölgesi Yüksek Seçim Komisyonu’nu da fes etti. “Sen seçim yapmazsan, seçimleri kendi keyfine göre belirlersen böyle bir karar alırız”, mesajı verildi.
KDP, bu kararların ardından seçimlere girmeyeceğini duyurdu. Kararları hukuksuz buluyor. Nedense bir tek kendisi hukuksuz buluyor. Kurdistan Bölgesi’ndeki hiçbir parti alınan kararlardan rahatsız değil. Çünkü değişikliğe gidilen tüm seçim yasası maddeleri KDP’nin mutlak iktidarını besliyordu.
KDP, iktidarını korumak için savaşa hazırlanıyor
KDP’nin boykot şantajı Irak, Batılı devletler ve Kurdistan Bölgesi’ndeki partiler üzerinde hiçbir etki yaratmadı. Şimdilerde Duhok ve Hewlêr’de sandıkların kurulmasına izin vermeyeceklerini bildiren tehditler savuruyorlar.
YNK, Irak ve Batılı devletler seçimlerin artık ertelenemez olduğunu, KDP katılsa da katılmasa da seçimlerin gerçekleşeceğinin mesajını vermeyi sürdürüyor.
KDP, seçimlerin gerçekleşmesi halinde iktidarını kaybedeceğini çoktan anladı. KDP, hiçbir zaman yenilmeyeceğini düşündüğü AKP-MHP faşist rejiminin seçimlerde Kürtlere yenilmesiyle şok yaşamıştı. KDP, sınırsız işbirlikçiliğini AKP-MHP’nin yenilmezliği üzerine kurgulamıştı.
Seçimlerin hiçbir şekilde ertelenemeyeceği anlaşılınca KDP’nin bu defa savaş kozunu hayata geçirmeye hazırlandığı bilgileri geliyor. Bu savaş nerede nasıl patlak verir, şu an kestirmek zor. Ancak pamuk ipliğine bağlı çok hassas bir süreç gelip kapımıza dayandı.
AKP-MHP rejimi, Türkiye’deki seçimlerde yaşadığı kaybı Kurdistan Bölgesi’nde savaşı derinleştirerek gizlemeye çalışırken, KDP de kaybedeceğini anladığı iktidarını korumak için savaşa dahil olmaya hazırlanıyor. Ne AKP-MHP faşist rejiminin ne de işbirlikçi KDP’nin kaybedecek bir şeylerinin olmadığını anladığı son demleri yaşıyoruz.
AKP-MHP faşist rejimi, Kürt halkına karşı uyguladıkları savaş politikalarında artık telafisi hiçbir şekilde mümkün olmayan bir yenilgi yaşadı. KDP de ne yaparsa yapsın, AKP-MHP faşist rejimi ile yaşadığı yenilginin önünü alamayacak. Faşist savaş rejimi kaybetti, sıra hainlerde!