2 Nisan Dünya Çocuk Kitapları Günü’nde, Qamişlolu yazarı Alan Ebdullah,Kuzey ‘Toplumu entelektüel, kültürel ve edebi açıdan inşa etmek için çocuk edebiyatına ihtiyacımız var’ dedi
1967 yılından bu yana her yıl, dünyanın en büyük masalcılarından biri olan Danimarkalı edebiyatçı Hans Christian Andersen’in doğum günü olan 2 Nisan, “Dünya Çocuk Kitapları Günü” olarak kabul ediliyor. Dünyanın birçok yerinde farklı etkinliklerle kutlanırken bazı coğrafyalarda ise sömürü ve asimilasyon politikalarının tahribatı gün yüzüne çıkıyor.
Kuzey ve Doğu Suriye’deki çocuk edebiyatı önemli olmasına rağmen birçok engelle karşı karşıya. Çocuk edebiyatı yazarları gereğinden az ve aynı zamanda umutlar yeni nesillere bağlı.
Qamişlolu Kürtçe öykü ve tiyatro yazarı şair Alan Ebdullah, kendi halkı gibi kültürünü ve tarihini kendi dilinde yazmaktan mahrum kaldı. Ancak bölgede çocuk şiiri ve hikâye yazarlarının azlığı nedeniyle bu alana yöneldi.
Alan Ebdullah (35) çocuk edebiyatı tecrübesine Mizgîn dergisi aracılığıyla başladı. Şiirleri ve öyküleri yayımlandı. 2024’te de çocuklara yönelik 4 tiyatro oyunu kitabı basıldı.
Çocuk edebi eserlerinin önemine ilişkin ANHA’ya konuşan Ebdullah, “Uzun yıllardır entelektüel, kültürel ve edebi ihmallerden dolayı çok acı çektik. Toplumu entelektüel, kültürel ve edebi açıdan inşa etmek için çocuk edebiyatına ihtiyacımız var. Çünkü çocuklar bu alanda önemli bir rol üstleniyor” dedi.
Alan Ebdullah’ın 4 kitabının isimleri şöyle; Gula Pîroz (Kutsal Gül), Disa Bişaftin, Pêşeroja Windayî (Kayıp Gelecek) ve Newroz. Bunlar aynı zamanda çocuk tiyatrolarından oluşuyor. Çocukluğu ve çocukların sosyal sorunlarını anlayabilecekleri sade ve zengin bir dille anlatan Ebdullah, daha önce yazdığı tüm şiirleri, marşları ve hikâyeleri özel bir kitapta topladı.
Çocuklara yakın olmak
Kuzey ve Doğu Suriye Edebiyat Divanı’nın resmi bilgilerine göre, son 2 yılda çocuklar için sadece 20 eser basılmış. Bunlar da dergi, hikaye, roman, şiir ve folklordan oluşuyor. Hepsi Kürtçe yazılmış. Bu bilgi bölgedeki kitapçılar tarafından da doğrulandı.
Çocuk edebiyatı yazarı Ebdulcabir Hebîb, edebiyatın bu alanına dikkat çekerek, “Çocuk edebiyatında yazarın çocuklara yakın olması gerekir. Önemli olmasına rağmen bölgede istenilen düzeye ulaşılmış değil. Bu edebiyatının yazarları elle sayılacak kadar azdır” dedi.
Birlikte çalışmak gerekiyor
Mevcut eserlerin edebi düzeyine ilişkin konuşan Hebîb, “Edebi ürünlerin az olması nedeniyle insan o eserleri eleştirip değerlendiremiyor” dedi.
Alan Ebdullah ise kütüphaneleri çocuklara yönelik ürünlerle zenginleştirmenin ve çocukları okumaya teşvik etmenin kolay bir durum olmadığını, bütün yetkililerin, yazarların, edebiyatçıların, kültür ve sanat kurumlarının birlikte çalışmasının gerekli olduğunu vurguladı.
Ebdullah sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yazar ve edebiyatçıların bu alana yönelmesi ve desteklemesi gerekiyor. Bu aynı zamanda görsel sanatçılarının da görevidir. Çünkü çocuk kitaplarının büyük bir kısmı resimlerden oluşuyor. Eğitim kurulları, okullarda çocuk kütüphanelerini açmalı ve okullarda okuma alışkanlığı kazandırmak için özel dersler yapmalı.”
Yeni nesillerden beklenti var
Cizîr Kantonu Kültür Kurulu tarafından 2020’de “Geleceğin Yazarı” adıyla bir yarışma etkinliği düzenlendi ve her yıl bu yarışma yapılıyor. Yarışmaya yüzlerce çocuk Kürtçe ve Arapça eserleriyle katılıyor. Yarışmanın sonunda en iyi eserler seçiliyor ve basılıyor.
Yarışmaya dair konuşan Hebîb buna ilişkin, “Çocuk edebiyatının gelişmesi ve yeni nesillerden yazarların çıkması için önemli bir adımdır. Yeni nesillerden büyük beklentimiz var” diyerek konuşmasını noktaladı.
QAMİŞLO