ÖHD Riha Şubesi, Tokat Cezaevi’nde yaşanan hukuksuzlukları raporlaştırdı. Avukat odası ve görüş kabininde ses ve görüntü kaydı alınırken, açlık grevindeki tutsaklara da yeterli düzeyde şeker, tuz ve limon verilmediği kaydedildi
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Riha Şubesi, Tokat T Tipi Cezaevi’ne dair hazırladıkları hak ihlalleri raporunu kamuoyu ile paylaştı. Cezaevinde kalan M.S., H.D., S.O. ve M.A. isimli tutsaklar ile yüz yüze yapılan görüşmeler sonucunda hazırlanan raporda, cezaevinin yapısal, genel sorunlar ve tutsakların maruz kaldığı hak ihlallerine yer verildi.
Ağız içi arama dayatmasından dolayı mahpusların hastaneye gidemediği belirtilen raporda, bu dayatmayı kabul etmediği için M.T. isimli tutsağa 1 aylık görüş yasağı verildiği kaydedildi.
Raporda, cezaevinde yaşanan diğer hak ihlalleri şöyle sıralandı:
“Sosyal aktivitelere erişimin zorlaştırıldığı aktarılmıştır. Haftada bir gün halı saha maçı olduğu belirtilmiştir. Yatakların hijyen ve sağlıklı olmadığı aktarılmıştır. Açlık grevi sırasında sağlık kontrollerinin düzenli yapılmadığı aktarılmıştır. Açlık grevi sonrasında sağlık hakkına erişimin zorlaştırıldığı belirtilmiştir. Açlık grevinden dolayı disiplin cezalarının yaygın olduğu aktarılmıştır. Açlık grevi sırasında şeker, tuz ve limonun yeterli düzeyde verilmediği aktarılmıştır. Mahpus başı 5 kitap sınırı olduğundan yeteri düzeyde kitaplara erişimde zorlandığı aktarılmıştır. Mahpusların mektuplarının örgütsel faaliyet olduğu gerekçesiyle karalanarak gönderildiği aktarılmıştır. Y.S. bu konudan dolayı disiplin cezası aldığı belirtilmiştir. Mektupların geç verildiği aktarılmıştır. Kürtçe yayınlara erişemediklerini aktarmışlardır. İdareye yapılan başvurularda sonuç alınamadığı aktarılmıştır. Haberleşme Hakkı kapsamında TV kanalları ve belli başlı yayınlara erişimin zor olduğu aktarılmıştır. Çıplak arama dayatması olduğu aktarılmıştır. 3-6 ay aralığında iç sürgünler yapıldığı belirtilmiştir. İç sürgünler esnasında eşyaların detaylı olarak kontrol edildiği aktarılmıştır. Koğuş içi aramalar sırasında eşyaların tahrip edildiği aktarılmıştır. Revire gidişlerde problem olmadığı aktarılmıştır. Görüş odalarında ses ve görüntü alındığı gözlemlenmiştir. Mahpuslar ses ve görüntü alınmasına ilişkin kararın kendilerine tebliğ edilmediğini aktardı. İdare ve Gözlem Kurulu’nun katı tavrı ile mahpusların tahliyesi sürekli bir şekilde ertelenerek, pişmanlık dayatıldığı aktarılmıştır.”
Hasta tutsaklar
Cezaevinde hasta tutsakların olduğu belirtilen raporun devamında, “R.A. mide kanseri, H.D. behçet hastası, S.O. akut gastrit ve kronik hepatit b hastası ve A.D. kolon kanseri olduğunu belirtmiştir. Mahpuslar hastane sevki konusunda sorunlar olduğunu aktarmıştır. Hasta mahpusların hastalığına uygun beslenmeye erişemediği aktarılmıştır. İnfaz ertelemelerinin mevcut olduğu aktarılmıştır. İdare ve Gözlem Kurulu’nun katı tavrı ile mahpusların tahliyesi sürekli bir şekilde ertelenmekte, 30 yıllık mahpusların bile tahliye edilmediği aktarılmıştır. M.S., M.Ş.K. ve A.D. infazlarının yakıldığı belirtilmiştir. Avukat görüşme odalarının görüntü ve ses kaydının alındığı gözlemlenmiştir. Mahpusları ses ve görüntü alınmasına ilişkin kararının kendilerine tebliğ edilmediğini belirtmiştir” bilgileri yer aldı.
‘Hak ihlalleri son bulmalı’
Raporun sonuç kısmında, insan hakları ihlallerinin meşrulaştırıcı ve hukuka aykırı davranmanın bir mazereti olamayacağının altı çizilerek, “Kamu görevlileri insan haklarına saygılı kalarak, hukuka uygun bir şekilde görev yapmak zorundadır. Cezaevi idaresi iyi, şeffaf, demokratik ve insan haklarına dayalı bir yönetimle sorunları çözme odaklı yaklaşım geliştirmelidir. Cezaevi idaresi, Anayasa ve kanunlarda kendisine yüklenen yükümlülüklerini ve sorumluluklarını yerine getirmeli, mahpuslara yönelik uygulanan hak ihlallerine son vermelidir” denildi.
TOKAT