Karayip ülkesi Haiti’de G9 mafya ittifakı başkentin büyük kısmını ele geçirdi
Amerika kıtasının en yoksul ülkelerinden Haiti’de çatışmalar durmuyor. Çetelerin başkent Port-au-Prince’in yüzde 80’ini kontrol altına aldığı ve Merkez Bankası’na da saldırdığı basına yansıdı.
Çetenin Merkez Bankası’na girmesini engellemek isteyen devlet güçleriyle grup arasında çatışma yaşandı. Çatışmalarda en az 3 çete üyesi öldürüldü. Bir güvenlik görevlisinin yaralandığı açıklandı.
Çeteler havalimanına da saldırılar düzenledi, saldırılar devlet güçlerince püskürtüldü.
ABD de ülkeden vatandaşlarını tahliye etmeye çalışıyor. Ülkeyi terk etmek isteyenler için helikopter seferleri organize ediliyor.
BM geçen hafta başkent Port-au-Prince’te 17 bin kişinin evini terk etmek zorunda kaldığını açıkladı.
Haiti’de neler oldu?
2023’ten bu yana süren çete isyanlarında 10 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Haiti’de mafya gruplarının ittifakı (G9 Fanmi e Alye – G9) Başbakanı Ariel Henry’nin istifasını isteyince tansiyon iyice yükseldi ve Şubat-Mart 2024’te çatışmalar şiddetlendi. Ariel Henry destek bulmak için Kenya’ya gitti. Son haftalarda çatışmalar sırasında cezaevleri de basıldı binlerce kişi firar ettirdi. ‘Barbekü’ lakaplı polislikten atılmış mafya lideri Jimmy Cherizier G9 İttfakına liderlik etti. Cherizier, “Barbekü” lakabının insanları yakmasından mı kaynaklandığı sorulunca 2019’daki bir röportajda, annesinin sokaklarda tavuk sattığı için bu lakabı aldığını söylemişti.
Cherizier eşitsizlik sistemi ve onu kontrol eden elitlerle savaşmak için “gerekirse her çocuğun eline silah vereceğini” söylüyor. Cherizier AP’ye verdiği bir demeçte de “Benimle aynı sosyal sınıftan olan insanları asla katletmem. Ben gettoda yaşıyorum. Getto hayatının ne olduğunu biliyorum” dedi.
Jimmy Cherizier Aralık 2018’de polislikten atılana kadar Haiti Polisi’nin ayaklanmalar ya da protestoları kontrol altına almaktan sorumlu olan Kitle Kontrol Birimi’nde çalışıyordu.
Haiti Ulusal İnsan Hakları Savunma Ağı yerel polisin Cherizier’in korunmasına yardımcı olduğunu iddia ediyor.
Mafya gruplarının istifasını istediği Haiti Başbakanı Ariel Henry kısa süre önce video yayınlayıp istifa ettiğini açıklamıştı. Cherizier, Temmuz 2021’de Cumhurbaşkanı Jovenel Moise’nin evinde öldürülmesinin sorumlularından hesap sorulmadığını kaydediyor. Moise’nin Cherizier ittfakını kolladığı, suikast sonrası örgütün dışlandığı değerlendirmeleri yapılıyor. Cherizier yönetimdekileri “yozlaşmış siyasi elit” olarak tanımlıyor. Cumhurbaşkanı Moise suikastten kısa süre önce Ariel Henry’yi başbakan olarak atamıştı. Moise öldürülünce Ariel Henry, cumhurbaşkanlığı vekaletini de üstlenmişti. Haiti’de son cumhurbaşkanlığı seçimi 2016’dan yapılmıştı.
PORT-AU-PRINCE