Sosyal medyada Hatice Kurt’a denk geldiniz mi? Hatice Kurt, 6 Mart’ta Mersin’de bir yıl önce boşandığı polis memuru bir erkek tarafından öldürülen Mervegül Bayer’in annesi. Kızını erkek şiddeti nedeniyle kaybeden, acısını pek çok kadının hissettiği bir anne… Tıpkı Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre 2023’te öldürülen en az 315 kadının annesi ve/ya da diğer yakınları gibi…
Bugün Hatice Kurt’tan söz etmemin nedeni, onun sadece büyük ve derin olduğunu tahmin ettiğimiz acısı ve kalbinde taşıdığı ağırlık değil.
Mervegül’ün annesi Hatice Kurt, kızının ölümünün ardından, Mervegül’ü öldüren erkek ile evlenirken giydiği gelinliği yaktı. Yakarken de kız çocuklarına, annelere ve aslında hepimize seslendi:
“Kızlar, bu Merve’nin kefeni, kefeni. Kızlar, her şey bununla başladı. Şimdi her şey burada bununla bitecek. Ben bunu niye yapıyorum? Hepinize ders olsun. Hatice teyze gelinliği niye yaktı diye 40 kere düşüneceksiniz. Evlenirken 20 kere, 30 kere düşünün. Düşünün kızlar, kimse kendine eziyet ettirmesin. Evli olsanız bile kendinize eziyet ettirmeyiniz, yardım isteyin. Bu mesaj Merve’den geldi. ‘Gelinliğimi ortaya koy, arkadaşlarımı topla, çatır çatır yak’ dedi. ‘Her şey onunla başladı’ dedi. Bu gelinlik size mesaj olsun. Kötü, iyi olmaz, bir insan değişmez; bunu unutmayın. Sizin için yakıyorum bunu, sizin için. Merve sana hayır getirmedi. Şimdi Merve bizi seyrediyor. Kefen oldu bu gelinlik kefen.”
Gelinliğin kefen olduğu ilk olay ne yazık ki Mervegül’ün öldürülmesi değil. Yine Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre, 2023 yılında öldürülen kadınların %41’i evli oldukları erkek tarafından öldürüldü. Bunun yanı sıra, evli oldukları erkek tarafından öldürülen 30 kadın ise fail ile boşanma aşamasındaydı. Yani “kadınlar, en temel insan haklarından biri olan özgürlüğü ve güvenliği için mücadele ederken, boşanmak istediklerinde karşılaştıkları şiddet ile yaşamlarını kaybediyorlar.”
İşte bu yüzden Hatice Kurt’un kızının gelinliğini yakması, bir annenin kalbinde taşıdığı ağırlığın, acının, öfkenin ifadesinden çok daha fazla anlam taşıyor. Onun bu eylemi, sadece kadınları değil, erkekleri de çocukluk dönemlerinden itibaren evliliğin kutsal olduğuna inandıran, kız çocuklarını gelinlik hayaliyle büyüten, kadınlara anne olmaktan başka bir rolü olmayacağını düşündüren, bin bir yolla eşitsizlikleri yeniden yeniden üreten, kadınlara, çocuklara, LGBTİ+’lara tahakküm kuran, şiddet uygulayan ve sonunda öldürebilen toplumsal erkekliği inşa eden patriyarkaya karşı bir isyan, bir direniş çağrısı…
Bu direnişe ortak olmanın pek çok yolu var. Bir yolu da çocukların eşitlik, özgürlük gibi kavramlarla karşılaşmasını ve yaşamasını sağlamak. Tabii ki bunu sağlamada asıl yükümlülük sahibi devlet. Devlet yasalarıyla, mekanizmalarıyla hepimiz için eşit ve özgür bir yaşam kurmalı. Ancak tam burada çocuklarla birlikte çalışanlara, meslek elemanlarına ve ebeveynlere de ayrı bir rol düşüyor. Çünkü patriyarka kendine medyada, eğitim kurumlarında, üretim ilişkilerinde, evlerin içinde bazen çok açık bazen de kendini hiç belli etmeyerek kolaylıkla yer bulabiliyor. Özellikle de evlerin içinde, hatta ebeveynler yoluyla…
Çünkü ebeveynler kişinin cinsiyet kimliği ile ilgili doğduğu andan itibaren kalıcı kararlar alabiliyor. Kişinin adının ne olacağından, sıfatlarına, hayatla kuracağı bağdan tutumlarına kadar pek çok kişilik özelliğini belirleyebiliyor. Toplumsal normlar temelinde çocukların oyuncaklarını, oyunlarını, sevdiği renkleri onun adına seçebiliyor. Kimi zaman çok baskılayarak kimi zaman da “prensim”, “prensesim” şeklinde övgüler yağdırarak, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini derinleştirebiliyor. Evlilik hayalleri kurdurtarak onu tek bir geleceğe sığdırmaya çalışabiliyor.
Ya da kendini gerçekleştirmenin önündeki engelleri kaldırıp ve kişinin özgürleşmesini, mutlu ve onurlu yaşamasını sağlayabiliyor… İşte çocuklarının özgürleşmesini, mutlu, onurlu bireyler olarak yaşamasını isteyen tüm ebeveynlerin Hatice Kurt’un direnişini büyüteceğinden hiç şüphem yok… Bu direnişe küçük bir katkı da çocuklara cinsiyetçi olmayan kitaplar armağan etmek, onları bu kitaplarla karşılaştırmak neden olmasın…
Cinsiyetçi olmayan çocuk kitapları listesi: https://evvelzamansoylencelerim.com/2019/11/08/cinsiyetci-olmayan-bir-kitaplik-icin-cocuk-kitaplari-listesi/
