Greenpeace Akdeniz, Türkiye’de hava kirliliğinin en yüksek olduğu 20 bölgeyi belirlendi. Deprem bölgesi İskenderun ilk sırada yer alıyor
Greenpeace Akdeniz, hava izleme istasyonu verileri analizi sonucunda Türkiye’de hava kirliliğinin en yoğun olduğu 20 bölgeyi belirledi. İlk sırada Hatay’ın İskenderun ilçesi yer alıyor.
İskenderun ilk sırada
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın ulusal hava kalitesi izleme ağında yer alan istasyonlardan 2023 yılı boyunca elde edilen Partikül Madde (PM) 10 verilerinin analizini yapan Greenpeace Akdeniz’in verilerine göre Türkiye’de hava kirliliğinin en yüksek olduğu iller sırasıyla şu şekilde: İskenderun (Hatay), Kadıköy-Göztepe (İstanbul), Iğdır Merkez, Osmaniye Merkez, Elbistan (Kahramanmaraş), Kadirli (Osmaniye), Karatay (Konya), Nazilli (Aydın), Nilüfer (Bursa), Kestel (Bursa), Merkez Ulupark (Manisa), Karatay-Karkent (Konya), Akdeniz-İstiklal (Mersin), Muş Merkez, Şahinbey-Beydilli (Gaziantep), Hakkari Merkez, Aydın Merkez, Batman Merkez, Şahinbey-GaskiD6 (Gaziantep), Denizli Merkez.
Yılın 235 günü kirli hava
Analiz sonuçlarına göre, ilk sırada yer alan Hatay’ın İskenderun ilçesinde 235 gün boyunca PM 10 limit değerinin aşıldığı kirli hava solundu.
Bakanlığın 2023 yılına ait verilerinin analizi sonrası ortaya çıkan çarpıcı sonuçlardan bazıları şöyle açıklandı:
“2023 yılına PM 10 kirleticisi açısından bakıldığında Türkiye’de, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre havası temiz şehir olmadığı görüldü.
İstanbul’un en kirli 10 ilçesinde yaşayan yaklaşık 4,6 milyon insan ulusal standartlara göre 2023 yılında kirli hava soludu. İstanbul’un havası en kirli semti Göztepe’de ulusal yönetmeliğe göre 222 gün boyunca kirli hava solundu.
Ankara’nın havası en kirli ilçesi Altındağ. İlçede Siteler bölgesinde yaşayanlar 172 gün, Ulus bölgesinde yaşayanlar ise 135 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı kirli havaya maruz kaldı.
İzmir’de PM 10’un yıllık ortalaması ulusal yönetmelikte belirlenen limitin üstünde. İzmir’in en kirli ilk üç bölgesi Torbalı’da 173 gün, Kemalpaşa’da 126 gün, Alsancak’ta ise 136 gün sağlıksız hava solundu.
Bursa’nın havası en kirli ilçesi Nilüfer’de yaşayanlar 199 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı sağlıksız havaya maruz kaldı.”
Hava kirliliğinden dakikada 13 insan ölüyor
Greenpeace İklim ve Enerji Uzmanı Gökhan Ersoy rapora ilişkin yaptığı açıklamada, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliğinin dünya genelinde dakikada 13 insanın ölümüne yol açtığına dikkat çekti.
Türkiye’de ölüme yol açan risklere değinen Ersoy, hava kirliliğinin, tütün, aşırı kilo, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve hipergliseminin (yüksek kan şekeri) ardından 5’nci sırada yer aldığını belirtti.
Gökhan Ersoy deprem bölgesindeki ilk onda yer alan deprem bölgesindeki üç ilden Hatay ve Osmaniye’nin ilk kez listede yer almasına dikkat çekerek, “Enkaz kaldırma çalışmalarının neden olduğu ek kirlilik yükünün halk sağlığı açısından tolere edilemeyeceğini gösteriyor” dedi.
Hava kirliliğinin sorumlusu fosil yakıtlar
Hava kirliliğinin sorumlusu olarak fosil yakıtlara dikkati çeken Gökhan Ersoy, “Son üç yıldaki bölge sıralamalarına baktığımızda, kentlerin kirlilik oranında radikal bir değişim olmazken sadece birkaç basamak ile yerlerinin değiştiğini ve hala yönetmelikte belirtilen yıllık ortalama limit değerin aşıldığını görüyoruz. Bu da kronik bir sorun halini alan hava kirliliğinin getirdiği sağlık riskini yükseltiyor.”
Koruma bölgeleri
Hava kirliliğinin önlenmesi için eldeki en etkili aracın, yönetmelikte yer alan ‘Koruma Bölgesi’ mekanizması olduğuna işaret eden Ersoy, soluduğu havanın kalitesini öğrenmek isteyenlerin Greenpeace Akdeniz’in hazırladığı havanasil.org adresinden Türkiye’de 2023 yılında yapılan hava ölçümü sonuçlarının tamamına ulaşabildiğini de açıkladı.
Hatay’da hava kalitesi izleme çalışması
Öte yandan 17 Ekim-15 Kasım 2023 tarihleri arasında Hatay Antakya’da Temiz Hava Hakkı Platformu (THHP), Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Hatay Tabip Odası, hava kalitesi izleme çalışması yürüttü.
Çalışmanın sonucunca elde edilen verilere göre Hatay halkının limitlerin çok üzerinde toz soluduğu ortaya çıktı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından akciğer kanserine sebep olan birinci grup etmen olarak sınıflandırılan PM2.5’in 30 günlük ortalama ölçüm sonuçları Hatay için yıllık kılavuz değerin tam dört katı üzerinde.
HABER MERKEZİ