İzmir Gaziemir’de bir kurşun fabrikasında radyasyon yüklü kurşun çubukların atıkları öldürüyor
İzmir’in Çernobil’i olarak anılan Gaziemir’deki eski kurşun fabrikasının 70 dekarlık arazisine gömülü olan nükleer atıkları 15 yıldır seyreden AKP iktidarı alanı temizleyeceğini iddia etti. Normal değerin 7 bin 291 katı oranında radyasyon yayan radyoaktif atıkların yol açtığı toprak, hava ve su kirliliğinin tespiti ve bu atıkların halk sağlığına etkilerinin araştırılması için halkın bakanlığa ve belediyelere yaptığı başvurular karşılıksız kaldı. CHP İzmir Milletvekili Yüksel Taşkın, nükleer atıkların neden şimdiye kadar temizlenmediğini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a sordu. Bakan Bayraktar bölgedeki çalışmaların 2024’ün haziran ayında biteceğini iddia etti.
Kayda değer çalışma yok
Bakan Bayraktar, söz konusu bölgedeki çalışmaların 2024 yılının haziran ayında tamamlanacağını belirterek, ‘Radyoaktif Kirliliğe Maruz Kalmış alanların Çevresel İyileştirme Faaliyetlerinin Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik’ kapsamında söz konusu alanda radyoaktif kirliliğin giderilmesi işlemlerine 2023 yılının Ağustos ayında başlayan çalışmaların 2024 yılı haziran ayında tamamlanacağı belirtildi. Açıklamayı değerlendiren Yüksel Taşkın, “Görülüyor ki Ağustos ayından bugüne geçen zamanda kayda değer bir çalışma yapılmış değil. Halk sağlığını ilgilendiren böyle bir konunun ciddiye alınmıyor oluşu kaygı vericidir. Önümüzdeki aylarda gelişmeleri yakından takip edeceğiz” dedi.
Gaziemir Belediyesi girişimleri
Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda ile meclis üyeleri, 2 yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na birçok kez çağrılar yapmış ve İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi Başkanlığı’na da önerge vermişti. Önergede, yaklaşık 15 yıl önce Gaziemir Emrez Mahallesi’ndeki kurşun fabrikasının 70 dönüm büyüklüğündeki bahçesinde, ülkeye girişi yasak olan Europium 152 ve Europium 154 izotoplarının gömülü olduğunun tespit edildiğine vurgu yapıldı. Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda, geçtiğimiz yıl Ocak ayında girişimlerde bulunarak, alanın temizlenmesi için mücadele verdiklerini ancak taleplerinin hâlâ Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından karşılık bulmadığını söyledi.
500 bin ton atık var
Verilen önergede, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından 2008 yılında bölgede yapılan ölçüm sonuçlarına göre alanda 250 bin tona tekabül eden yaklaşık 100 bin metreküp radyoaktif atık bulunduğu, tepkimeler sonucu bu miktarın en az 2 katına yani 500 tona çıktığının altı çizildi. Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda’nın soruna dikkat çekmek için 3 ay boyunca yaptığı Duran Adam eylemine atıf yapılan önergede, geçtiğimiz aylarda alanda yapılan ölçümde, normal değerin 7 bin 291 kat radyasyon tespit edildiği bilgisine yer verilmişti.
Temizlik nasıl yapılacak?
Haziran 2024’de alanın temizleneceğini iddia eden Bakanlık, alan temizliğinin verildiği ve Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından yetkilenen EKOVAR Şirketi’ne verilen izin belgesinin tüm girişimlere rağmen ‘ticari sır’ gerekçe gösterilerek kendisine verilmediğini belirten avukat Arif Ali Cangı, “EKOVAR Şirketi’nin projesi nasıl bir projedir? Bu projeye ilişkin ÇED izni var mıdır, yok mudur? Halk sağlığını ilgilendiren bir şey ticari olamaz. Nükleer Düzenleme Kurumu bilgi vermekten kaçındı. Bilgi Edinme Kurumu’na başvurduk, reddedildi. Konuyu yargıya taşıdık. Ne milletvekillerine ne de İzmirlilere bu temizleme işleminin nasıl yapılacağına dair bilgi verilmedi” dedi.
EKOLOJİ SERVİSİ