ÖHD İstanbul şubesi açlık grevlerine ilişkin yayınladıkları raporda, ‘Herhangi bir yaşam hakkı ihlali olmadan açlık grevlerinin son bulması için Abdullah Öcalan’a uygulanan mutlak tecride son verilmesi gerekmektedir’ çağrısında bulundu
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) İstanbul Şubesi Hapishaneler Komisyonu, “Abdullah Öcalan’a özgürlük, Kürt sorununa siyasi çözüm” kampanyası kapsamında 27 Kasım 2023 tarihinde cezaevlerindeki siyasi tutsakların başlattığı süreli dönüşümlü açlık grevi eylemlerine ilişkin Marmara Bölgesindeki 13 cezaevine yaptıkları ziyaretler sonucu hazırladıkları raporu, basın toplantısı ile açıkladı.
Tutsaklar talepleri karşılanana dek eylemde
İlk olarak konuşan ÖHD İstanbul Şube Eşbaşkanı İshak Demirel, “İmralı’da Sayın Öcalan ile 21 Mart 2021 tarihinde yapılan son telefon görüşmesi de kesintiye uğradı. Bu minvalde hapishanelerde 27 Kasım 2023 tarihinde açlık grevi eylemleri başladı. Tutsakların temel talepleri Sayın Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü ve tecridin son bulması. Açlık grevi eylemlerinin ne zaman sonlanacağı bilinmiyor. Talepleri karşılanıncaya dek eylemlerini sürdürecekleri belirtiliyor. Bu sorunun çözümü için de açlık grevi eylemlerine dair derneğimiz bir rapor oluşturdu” dedi.
Ardından Raporu, ÖHD Yönetim Kurulu üyesi Eda Önal okudu.
Talep tecridin sonlanması
Marmara Bölgesinde 27 Kasım 2023 tarihinde İmralı tecridine karşı cezaevlerinde başlatılan açlık grevlerine ilişkin durumun kamuoyuna aktarılması amacı ile raporun kaleme alındığı belirten raporda, “Bu raporda avukatlar tarafından hapishanelerde gerçekleştirilen ziyaretler dışında mahpusların aileleri ile yapılan telefon görüşmelerinden ve mahpusların avukatlarına gönderdikleri mektup ve fakslardan edinilen bilgiler kullanılmıştır. Yapılan ziyaretler sonucunda açlık grevine başlayan mahpusların ortak taleplerinin, ‘İmralı Ada Hapishanesi’nde mutlak tecritte tutulan Sayın Abdullah Öcalan’ın tecrit koşullarının sonlandırılması ve her mahpusa tanınan aile ve avukat görüş hakkının Sayın Abdullah Öcalan’a da tanınarak yasal haklarını kullanmasına izin verilmesi’ olduğu belirtilmiştir. Ayrıca tüm hapishanelere sirayet eden tecrit ve kötü muamelenin de son bularak Kürt sorununun demokratik yollarla çözülebilmesi için adım atılması da mahpusların talepleri arasındadır” denildi.
Açlık grevi eylemlerinin devam ettiğinin paylaşıldığı raporda, sırasıyla cezaevleri hakkında bilgiler şöyle verildi:
“Hapishanelerde açlık grevlerinden bu yana özetle mevcut durum ve yaşanan hak ihlalleri şu şekildedir.
Edirne F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Caza İnfaz Kurumu:
Hapishanede toplam 30-35 arası mahpusun olduğu toplam 10 mahpusun dönüşümlü olarak açlık grevine gireceği belirtilmiştir. Açlık grevine giren mahpusların idare tarafından her gün düzenli olarak tansiyon ve nabız ölçümlerinin yapıldığı, yine idare tarafından vitamin ve iaşelerin verildiği belirtilmiştir. Açlık grevi sonlanan mahpuslara özel bir diyet programı uygulanmadığınını aktarmışlardır.
Tekirdağ 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 4’er mahpusun 10’ar gün süreli dönüşümlü açlık grevi başlattıkları aktarılmıştır. Greve giren kişilere 1 ay süreli bazı etkinliklerden alıkoyma disiplin cezasının verildiğini Açlık grevine giren veya girecek mahpusların arasında daha önce uzun süreli açlık grevi yapan mahpusların da olduğunu belirttiler. İdare tarafından vitamin ve iaşelerin verildiğini, grev sonunda 1 gün lapa verildiğini akabinde normal yemeklere dönüldüğünü aktarılmıştır.
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede toplam 80 mahpus bulunduğunu. 1. grup olarak 4 mahpusun 10 gün süreli dönüşümlü 7 Aralık tarihinden itibaren ise 3’er mahpusun 10’ar gün süreli dönüşümlü olarak açlık grevi ne gireceklerini, idare tarafından greve giren mahpuslara 1 ay süreli bazı etkinliklerden alıkoyma disiplin cezasının verildiğini belirttiler. Açlık grevine giren veya girecek mahpusların arasında daha önce uzun süreli açlık grevi yapan mahpusların da olduğunu belirttiler. İdare tarafından vitamin ve iaşelerin de verildiğini, grevden sonraki gün 1 öğün haşlanmış patates ve yumurta verildiğini daha sonra normal öğünlere dönüldüğünü belirttiler.
Tekirdağ 2 Nolu T Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede toplam 12 siyasi mahpus olduğu belirttiler. 1’er kişinin dönüşümlü olarak 10 gün süreli olarak greve katılacağını belirtmişlerdir. Greve giren kişilere 1 ay süreli bazı etkinliklerden alıkoyma disiplin cezasının verildiğini. Açlık grevine giren veya girecek mahpusların arasında daha önce uzun süreli açlık grevi yapan mahpusların da olduğunu İdare tarafından vitamin iaşelerin verildiğini grevden sonraki gün diyet yemeği verilmediğini aktardılar.
Marmara 2 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 8 mahpus olduğu 4’er kişinin dönüşümlü olarak 15 gün süreli olarak greve katılacağını aktarmışlardır. Greve ilişkin olarak infaz koruma memurlarının açlık grevinde olan bir mahpus revire giderken ‘fırında sıcak börek var’ şeklinde sözlü olarak psikolojik şiddet uygulanmıştır. Açlık grevine giren veya girecek mahpusların arasında daha önce uzun süreli açlık grevi yapan mahpusların da olduğunu belirttiler. Mahpusların revire ve psikoloğa çıkarılarak tansiyon, şeker gibi değerlerinin kontrol edildiğini İdare tarafından gerekli vitamin ve iaşelerin de ancak mahpuslar dilekçe verirse verildiği ve grevini sonlandıran mahpuslara uygun diyet verilmediği belirtilmiştir.
Marmara 3 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 11 mahpusun bulunduğu. 2’er kişi şeklinde dönüşümlü olarak 7 gün süreli greve katılacaklarını belirtmişlerdir. İdarenin, mahpusların açlık grevine başladıktan sonra mahpuslara yönelik kötü muamele ve tehditkar söylemlerde bulunduğu aktarılmıştır. açlık grevine giren mahpusların koğuşlarından alınarak birbirinden uzak ayrı ve tekli hücrelerde açlık grevi süresince (bir hafta) götürüldükleri aktarılmıştır.
Marmara 5 Nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede toplam 66 mahpus olduğunu belirttiler. Her üç odada da açlık grevine 2’şer kişinin dönüşümlü olarak 10 gün süreli olarak greve katılacağını belirttiler. Greve giren kişilere 1 ay süreli bazı etkinliklerden alıkoyma disiplin cezasının verildiğini belirttiler. Mahpusların her gün revire çıkarılarak tansiyon, şeker, kilo ölçümleri yapıldığı ve revirde herhangi bir kötü muamele olmadığı belirtildi. İdare tarafından vitamin ve iaşelerin de verildiğini ancak grevi sonlanan mahpusa diyet yemeği verilmediğini aktardılar.
Marmara (Silivri) Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 21 mahpus olduğunu belirttiler. Açlık grevi sürecinde 9 kişinin yer alacağı 1’er kişi dönüşümlü olarak 9 gün süreli olarak greve katılacaklarını belirtmişlerdir.
Bakırköy Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede toplam 27 mahpus olduğunu belirttiler. Toplamda 9-10 kişi olmak üzere dönüşümlü 10 gün süreyle açlık grevine katılacaklarını aktarmışlardır. İdareye açlık grevine başlanıldığının bildirimi yapılır yapılmaz disiplin cezası tebliğ edilmiştir. Mahpuslara açlık grevinin 5’inci gününden sonra yaklaşık 50 gr tuz, 100 gr şeker, 1 limon ve B12 vitamininin muadili verilmiştir. Açlık grevini sonlandıran mahpusa sadece ilk gün patates haşlaması, sütlaç ve çorba verilmiş ancak daha sonra verilmemiştir.
Maltepe Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 22 kişinin bulunduğu, 9 kişi açlık 10 gün süreli dönüşümlü açlık grevine girdikleri belirtildi. Açlık grevine giren mahpusların 1 ay etkinliklerden men disiplin cezası aldıklarını aktarmışlardır. Daha önce uzun süreli açlık grevine giren üç kişi vardır. Açlık grevine giren mahpuslara vitamin ve iaşe verilmekte. Açlık grevinin dönüşümlü olması nedeniyle açlık grevini sonlandıran mahpuslara uygun diyet verilmemektedir.
Gebze Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
10 günlük dönüşümlü-süreli açlık grevi söz konusu olup, toplamda 9 mahpusun dönüşümlü olarak greve katılacağı aktarılmıştır. Açlık grevi nedeniyle herhangi bir vitamin-mineral desteği verilmiyor. Fakat, mahpusların revirden talep etmesi halinde B12 vitamini veya demir, çinko mineral takviyesi yapılıyor. Açlık grevinde mutlaka verilmesi gerekli olan B1 vitamini gibi vitaminlerin verilmediği aktarılmıştır.
Kandıra 1 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 63 mahpus olduğu, 8 kadın ve 16 erkek mahpusun açlık grevine süreli ve dönüşümlü olarak katılacağı aktarılmıştır. Açlık grevlerinden sonra aramaların sıklaştığı ve kitap, defter gibi eşyalarına el konulduğu Açlık grevine katılanlara disiplin soruşturması açıldığı, idare tarafından gerekli limon, şeker, tuz gibi takviyelerin verildiğini kısa süreli olduğu için vitamin talep etmediklerini aktarmışlardır.
Kandıra 2 Nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede 32 mahpus olduğu, 10 mahpusun açlık grevine katılacağı, 1’er kişinin dönüşümlü olarak 10 gün süreli olarak greve katılacağı aktarılmıştır. Greve giren kişilere disiplin soruşturması başlatıldığı ayrıca oda aramalarının sıklaştığı odaları günde 2 kez aradıklarını belirttiler. Açlık grevine giren veya girecek mahpusların arasında daha önce uzun süreli açlık grevi yapan 15 mahpusun bulunduğu belirtildi. Mahpusların haftada 3 kez revire çıkarılarak tansiyon ve şeker ölçümlerinin yapıldığını, İdare tarafından limon, tuz, şeker gibi takviyelerin verildiğini, grevin kısa süreli olması nedeniyle B1 vitamini talebinde bulunmadıklarını, idarenin de kendiliğinden vermediğini aktarmışlardır. Grevden sonra diyet yemeği verilmediğini ilettiler.
Bolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:
Hapishanede yaklaşık 130 mahpus bulunduğu belirtildi. Mahpusların 5’er günlük 3’er kişilik gruplar halinde süreli dönüşümlü açlık grevine başladıkları aktarılmıştır. Açlık grevine ilk başlayan grubun odalarına baskın arama yapıldığı belirtildi. Tüm yazı, dergi, kitap, mektup, dergi vb. her türlü yazılı dokümana ve kişisel eşyalara el konulduğu, açlık grevinden sonra ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan mahpusların havalandırma sürelerinin 4 saatten 1 saate düşürüldüğü aktarılmıştır. İnfaz koruma memurları aramalar esnasında odada bulunanların gıda malzemelerinin açlık grevi için stoklandığını (açlık grevinde bunları yiyorsunuz gibi söylemler) iddia ederek mahpuslara ithamde bulunduklarını, açlık grevine giren her mahpusa disiplin soruşturma başlatıldığını, açlık grevindeki mahpuslara tuz, limon, şeker ve su gibi takviyeler sağlanmakta ancak vitaminlerin açlık grevindeki mahpuslara verilmediği, açlık grevine başlayan bir mahpusun ilk gün vitamin ilacı talep etmesine rağmen vitamin ilaçları kendisine 5’inci gün verildiği belirtildi. Dönüşüm nedeniyle açlık grevini sonlandıran mahpuslara uygun diyet için cezaevi idaresine dilekçe verilmesine rağmen bu husustaki taleplerinin karşılanmadığı aktarılmıştır.”
Raporun son bölümünde ise sonuçlar şu şekilde sıralandı:
“Sonuç olarak hapishanelerde Sayın Abdullah Öcalan’a yönelik mutlak tecridin sonlandırılması ve Kürt meselesinin demokratik yöntemlerle çözümü için adım atılması için 27 Kasım’dan itibaren süreli dönüşümlü açlık grevi eylemi başlatılmıştır. Eyleme katılan mahpus sayısı hapishaneden hapishaneye değişiklik gösterse de mahpuslar 1-6 kişi arası gruplar halinde 5-15 gün arası sürelerde süreli dönüşümlü açlık grevi yapmaktadır. Mahpusların talebi ise Türkiye’nin taraf olduğu Uluslararası Sözleşmeler ile Anayasa ve Ceza İnfaz Kanunu’nda güvence altına alınan temel hak ve özgürlükler doğrultusunda Sayın Abdullah Öcalan üzerindeki hukuka aykırı mutlak tecridin ve tüm hapishanelere yayılan tecrit politikalarının ve hak ihlallerinin son bulması, Sayın Öcalan’ın ailesi ve avukatları ile görüşmesinin sağlanmasıdır.
Mutlak tecride son verilmeli!
Asrın Hukuk Bürosu’nun yaptığı açıklamalara göre Sayın Abdullah Öcalan 25 Mart 2021 tarihinden beri ailesi ve avukatları ile görüştürülmemektedir. Bu mutlak tecrit durumu iç hukuk mevzuatlarına aykırı olduğu gibi İnsan Hakları Avrupa Mahkemesinin kararlarına göre işkence ve kötü muamele yasağının ihlalidir. Açlık grevine giren mahpuslar arasında çok sayıda önceki dönemlerde uzun süreli açlık grevine katılmış mahpuslar bulunmaktadır. Hapishane koşulları da düşünüldüğünde söz konusu grev mahpusların sağlığı için tehlike oluşturmaktadır. Bu sebeple mahpuslar daha fazla hak ihlaline uğramadan, herhangi bir yaşam hakkı ihlali olmadan açlık grevlerinin son bulması için Abdullah Öcalan’a uygulanan mutlak tecride son verilmesi gerekmektedir.”
Raporun ardından toplantı sona erdi.
HABER MERKEZİ
