Colemêrg hem Rojhilat’a hem de Başur’a komşu bir coğrafya olarak en Kurdistani şehir sayılabilir. Nitekim işte bu yüzden üç ayrı devletin en şiddetli baskısı ve en sinsi politikalarına maruz kalır Colemerg’in insanları. Yine bu yüzden, kendisinden kalabalık Gever ilçesiyle birlikte Colemêrg’ten ne kadar çok güzel insan çıkarsa, o kadar da çok ‘hain’ çıkar; korucu aileler, aşiretler gibi. Diyalektiğin gereği de bu olsa gerek! Dahası kötüleri görmeden iyilerin farkına varamayız…
Hamit Geylani ile tanışıklığımız 30 yılı geçti. Apê Hamit, bir yandan hak savunuculuğu yapıyor, bir yandan da Kürt sorununu mecliste çözmeyi amaçlayan partilerde görev alıyor bunca yıldır. Nitekim hem bir dönem milletvekili seçildi; hem de en üst makamlarda da bulundu. Ama o parti faaliyetleri kadar, edebi üretimini de sürdürüyor halen.
Nitekim bu günlerde elimde onun altıncı kitabı var. Adı: Zap Nehri Giryan Akar… Bu şiir kitabını Sitav Yayınları yayınlamış. Kendilerine teşekkür ediyoruz. Bir yandan Hamit Geylani’nin külliyatı artıyor; bir yandan da Apê Hamit’in belli olaylar karşısında hissettiklerini halklarımıza ulaştırıyor. Hamit Geylani’yi pek tanımayan genç okurlarımıza biraz tanıtmak isterim:
Hamit Geylani, -ailesinin İran’a göç ettiği dönemde- 1947 yılında Rızaiye vilayetine bağlı Rezge köyünde doğdu. Aile 1951 yılında tekrar Şemzînan’a dönerek, köyleri Dêman’a yerleşti. Hamit Geylani, ilkokulu kendi köyünde, ortaokul ve liseyi Hakkari’de, daha doğru deyişle Colemêrg’te okudu.
Epey uzun süren üniversite döneminin tümünü ise Ankara’da geçirdi. Önce iki yıl boyunca İnşaat Mühendisliği Fakültesi’nde okuduktan sonra Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne geçti. Bir yıl sonra yatay geçiş yaptığı Ankara Hukuk Fakültesi’ni 1977 yılında tamamladı.
Diplomasını alıp, avukat olan Hamit Geylani, hemen Hakkari’ye yerleşti ve 14 yıl boyunca Hakkari ve Diyarbakır’daki mahkemelerde avukatlık yaptı. Bu yıllarda sadece söz konusu iki ildeki Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nde değil, Adana, Erzurum, Malatya ve İstanbul DGM’lerinde görülmekte olan siyasi davalarda görev aldı. Davaların Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götürülmesinde rol oynadı.
Hak savunuculuğu yaparken siyasi faaliyetlerini de aksatmayan Hamit Geylani, 1968 yılında DDKO ile başladığı siyasi çalışmalarına Halkın Emek Partisi (HEP) kurucusu ve Hakkari İl Başkanlığı ile devam ettirdi. HEP ve ardılı olarak kurulan tüm partilerde genel sekreterlik ve genel başkanlık da dahil olmak üzere görevler üstlendi. 23. Dönemde Hakkari’den milletvekili seçildi.
Hamit Geylani, söz konusu siyasi çalışmaları yüzünden dört kez hapse atıldı. En son olarak hakkında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen 6 yıl hapis cezası halen İstinaf aşamasındadır. Evli ve iki çocuk babası olan Hamit Geylani, halen HDP Danışma Kurulu üyesidir.
Hamit Geylani’nin yaşamını konu alan ve Emin Sarı’nın kaleme aldığı “Kürt Siyasetinde Yarım Asır: Hamit Geylani” 2022 yılında Sitav Yayınevi tarafından yayınlanmış bulunuyor. Hamit Geylani’nin yayınlanan eserleri ise şunlar: Azat Nisan Yağmuru, Aram Yayınları; Yirmi Kurşunlu Yürek, Aram Yayınları; Ciwan Dengê Bêdengiyêne, Aram Yayınları; Şemdinli’den Qamışlo’ya Dağ Sevdası, Aram Yayınları; Şeyh Ubeydullah Nehri: Kürt Mücadelesinin En Geniş Damarı, Belge Yayınları…
Hamit Geylani’ye -haddim mi bilmiyorum ama- bir eleştirim olacak: Ankara’da Türk halkına yönelik siyaset yapmak zorunda kalan Kürt halkının temsilcilerinin mecburen Türkçe konuşup, yazdığı gibi, siz de halen orada siyasi faaliyetlerinize devam ediyor olsanız da, eserlerinizi Türkçe vermeye devam etmeyin lütfen! Eserlerinizde Kürtçe’ye dönmenizde halkınız için gerçekten büyük fayda var…
