20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’ne ilişkin birçok kentte çocuk haklarının sadece kağıt üzerinde kaldığına, sözleşmeden bu yana bir ilerleme kaydedilmediğine dikkat çekildi
20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’ne ilişkin birçok kentte açıklama yapıldı. Yapılan açıklamalarda Türkiye ve Kurdistan’da çocuklara yönelik işlenen suçlara dikkat çekilirken, Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin uygulanması talep edildi.
Amed
Amed Barosu, baronun adli yardım binasında açıklama yaptı. Açıklamada Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi Sekreteri Büşra Güger konuştu. 6 Şubat Mereş merkezli deprem, Kuzey ve Doğu Suriye’de devam eden çatışmalı süreç ve Gazze’de yaşanan sivil ölümlere dikkat çeken Güger, bu süreçlerde en çok zarar görenlerin çocuklar olduğunu söyledi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNICEF) yaptığı açıklamaya dikkat çeken Güger, Türkiye’de 4,5 milyon, Suriye’de ise 3,7 milyon çocuğun depremden etkilendiğini belirtti.
Gazze Şeridi’nde sivillere yönelik yapılan saldırılarda 3 binin üzerinde çocuğun hayatını kaybettiğini açıklayan Güger, “Yaklaşık 1 milyon çocuğun ise gidebileceği güvenli bir yer yoktur” ifadelerinde bulundu. Kuzey ve Doğu Suriye’de ise 2011’de başlayan ve hala devam eden savaş ve çatışmalı süreçte yaklaşık 30 bin çocuğun hayatını kaybettiğini ifade etti.
Adana
İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla dernek binasında basın toplantısı yaptı. Açılamayı okuyan İHD Adana Şube Yöneticisi Havin Ölmez, sözleşmenin imzalandığı günden bugüne çocuk haklarında ilerlenemediğini söyledi.
Adana’da çocukların yaşadıkları ihlallere ilişkin konuşan Ölmez, Adana’da suça sürüklenen çocuklara işaret ederek, kentte adli suçlara itildiğini, çocukların birçok alanda mağdur edildiğini ifade etti. Çocukların “ihmal, istismar, çocuk işçiliği, sokakta çalıştırılma” gibi suçların mağduru olduğunu kaydeden Ölmez, “Suça itilen çocuk, korunmaya ihtiyacı olan çocuk ve suç mağduru çocuk sorunu her yıl artarak devam etmiş, sorunun çözümünde ise, ne yazık ki bir arpa boyu yol kat edilememiştir” dedi.
Mersin
İHD Mersin Şubesi, dernek binalarında açıklama yaptı. Açıklamada konuşan İHD Mersin Şube Başkanı Gazi İnci, Türkiye ve İsrail’in saldırılarına dikkat çekti. Savaş sonucu Gazze’de ve Rojava’da çocukların yaşamını yitirdiğine işaret eden İnci, Türkiye’de son 10 yılda 22 çocuğun zırhlı araç çarpması sonucunda yaşamını yitirip, 27 çocuğun ise yaralandığına dikkat çekti.
İnci, “Türkiye’deki toplumsal barışın yolu Kürt sorununun çözümünden geçiyor. Kürt sorunu barışçıl, diyalog yöntemi ile çözülmelidir. Barışçıl diyaloğun tesis edilmesi için İmralı tecridinin ortadan kaldırılması gerekir” dedi.
Hatay
İHD İskenderun Şubesi, 20 Kasım’a ilişkin dernek binası olarak kullandıkları konteynerde basın toplantısı yaptı. Çok sayıda kişinin katıldığı toplantıda basın metnini İHD İskenderun Şubesi Sekreteri Adil Bahtiyar okudu. Bahtiyar, Türkiye’de çocuk haklarına yönelik ortaya çıkan karanlık tablonun, çocuk haklarının coğrafyamızda sadece kâğıt üzerinde kaldığını gösterdiğini belirterek, “Çocuklarımız için mutlu ve huzurlu bir gelecek kurmanın ilk ve önemli adımı şiddetin her türlüsünden arınmış barışçıl bir ortamın yaratılmasıdır. Barışa en çok çocuklar ihtiyaç duymaktadır” ifadelerini kullandı.
Bahtiyar, son olarak önerilerini şöyle sıraladı:
“* Çocuk Hakları Sözleşmenin çekince konulan maddelerine de derhal taraf olunmalı, iç hukukta her çocuk için erişilebilir düzenlemeler yapılmalıdır.
* Çocuklara yönelik her türlü şiddetin önlenmesi için Çocuk Hakları ve İnsan Hakları örgütlerinin katılımıyla ‘Çocuğa Karşı Şiddeti Önleme Ulusal Eylem Planı’ hazırlanmalıdır.
* Çocuk Cezaevleri kapatılmalı ve Kanunla Muhalefete Düşen Çocuklar için onarıcı, sosyal yaşama katılımlarını destekleyici ve çocukları güçlendirici programlar hayata geçirilmelidir. Çocukların kapatılması için açılması planlanan Çocuk Ceza İnfaz Kurumları ve Çocuk koğuşları derhal lağvedilmelidir.
* Engelli çocuklar ve ailelerinin sosyal yaşama dahil olacağı başta erişilebilirlik olmak üzere tüm tedbirler eksiksiz hayata geçirilmelidir.
* RTÜK dahil olmak üzere, çocuklarla ilgili her konuda karar mekanizmalarına çocuk katılımı ve çocukların görüş ve önerilerini sunacağı mekanizmalar oluşturulmalıdır.
* Deprem bölgesindeki çocuklarla ilgili kamuoyunu tatmin edici ayrıştırılmış bilgilerin ivedilikle paylaşılması, halen kayıp olan çocuk sayısı ile ailesini tümden kaybeden çocukların durumuna ilişkin bilgiler kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
* Her çocuğun eğitim ve öğretim görme hakkı kapsamında ilköğretimden başlayarak her kademede beslenme ve barınma desteği sağlanmalıdır. Farklı etnik grupların kendi anadillerinde eğitim öğretim almalarının önündeki engeller kaldırılmalıdır. Din dersi zorunlu olmaktan çıkarılmalıdır.
* Çocuk işçiliğinin önlenmesi için çocukların ve ailelerin ekonomik ve sosyal olarak desteklenmesi ve çocuk çalıştıran işyerleri etkin bir şekilde denetlenmelidir.
* Merkezi ve yerel yönetim bütçelerinde çocuklar için harcanacak kaynakların ayrılması zorunlu olmalı ve ayrılan kaynağın çocuklar için harcanması kurala bağlanmalıdır.
* TBMM bünyesinde çocuk haklarını koruyup gözetecek Çocuk Hakları İhtisas Komisyonu kurulmalıdır.”
RİHA
Riha Barosu, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Uygulama Merkezi’nin kayıtlarını sanal medya hesabında paylaştı. Paylaşımda, yapılan avukat görevlendirmelerinin büyük çoğunluğunun çocuklara karşı işlenen suçlar, özellikle de çocuğa karşı cinsel istismar vakaları olduğu kaydedildi.
Baro’nun 1 Ocak 2023-31 Ekim 2023 tarihleri arasındaki CMK mağdur vekili atamaları verileri şu şekilde:
“* Çocuğun cinsel istismarı suçunda 545 mağdur çocuğa vekil ataması yapıldı.
* Bu çocuklardan 12 yaşından küçük 173 mağdur çocuğa, 12-15 yaş arasında 168 mağdur çocuğa, 15-18 yaş arasında 204 çocuğa vekil ataması yapıldı.
* Reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan 412 mağdur çocuğa vekil ataması yapıldı.
* Bu çocuklardan 12-15 yaş aralığındaki 7 mağdur çocuğa, 15-18 yaş aralığındaki 412 mağdur çocuğa vekil ataması yapıldı.”
HABER MERKEZİ