Hrant Dink’i katleden tetikçi Ogün Samast’ın cezaevinden tahliye edilmesi tepkilere yol açarken, yargıdaki çifte strandartı da bir kez daha gözler önüne serdi. Onlarca siyasi ve hasta tutsağın çeşitli gerekçelerle tahliyesi engellenirken, Kışanak, Demirtaş, Yüksekdağ ve Atalay gibi siyasetçiler de hukuksuz bir şekilde cezaevinde tutulmaya devam ediliyor
Agos Gazetesi’nin Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’i 19 Ocak 2007’de gazete binası önünde katleden Ogün Samast, 15 Kasım’da tahliye edildi. Dink’e saldırı düzenleyen Samast, 20 Ocak 2007’de Samsun otogarında yakalandı. 24 Ocak 2007’de tutuklanan Ogün Samast, geçen Şubat ayında cezasını çektiği Kandıra F Tipi Cezaevi’nden Bolu F Tipi Cezaevine sevk edildi. Cezaevi idaresi, Samast’ın “iyi halli” olduğu gerekçesiyle tahliyesine karar verildi. Samast, Şubat ayından bu yana kaldığı Bolu F Tipi Cezaevi’nden tahliye edildi.
Samast’ın tahliyesi sonrasında kamuoyunda ciddi tartışmalar yaşandı. Anayasa Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararları olmasına rağmen siyasetçiler tahliye edilmezken, hasta tutsaklar ölüme terk edilirken, infazını tamamlayan tutsaklar ‘pişmanlık’ gerekçesi ile tahliye edilmezken, onca gazeteci, siyasetçi, aydın, yazar cezaevindeyken Samast’ın tahliye edilmesine tepkiler yükseldi.
Ağca, Kırcı, Çatlı, Samast
Samast, Hrant Dink’i öldürdükten 16 yıl 10 gün sonra 33 yaşında cezaevinden çıktı. Cezaevinde 21 yaşında evlendi. Mehmet Ali Ağca, Haluk Kırcı, Oral Çelik, Abdullah Çatlı, JİTEM’ciler ve daha nice katillerin cezaevinden çıktığı Türkiye’de Dink’in katili Samast da listeye eklendi. Hukuksuzluğun bu kadar çok konuşulduğu ve adaletin en çok vurgulandığı bir dönemde bir katilin bu kadar kolay topluma karışması tepkileri de yükseltti. Dink’in ailesi ve sevenleri ise ömürleri boyunca bu acı ve adaletsizlikleri anarak, yaşamak zorunda kalacak.
Azmettiriciler ne oldu?
Dink’i hedef gösterenler, hedef haline gelmesinden sonra öldürülmesini izleyenler ise hiç yargılanmadı. Samast, o gün isteseydi bile cinayetten vazgeçemezdi. Cinayeti işlediği sırada çevresinde rapor vermek için bekleyen onlarca isim vardı. Ve bugün bunların büyük bölümü hala açığa çıkartılmadı. İçinde emniyet, jandarma, istihbarat olmasına rağmen olayın üzerine hiç gidilmedi. Hrant Dink cinayeti ve 10 Ekim Katliamı’na ilişkin istihbaratları paylaşmamasıyla gündeme gelen Engin Dinç, Ankara İl Emniyet Müdürü oldu. Dink’i hedef haline getirenler gibi muhtemel ki hiç yargılanmayacak.
Samast ‘gizli af yasası’ ile çıktı
Hrant Dink’in katili Ogün Samast’ın tahliye edilmesini, Artı Gerçek’e değerlendiren Dink davasının avukatları, kararın vicdanları rahatlatmadığını, Samast’ın “gizli af yasası”yla tahliye edildiğini söyledi. Bahri Belen, Ogün Samast’ın daha önce serbest bırakılacağını sözlerine ekleyerek, cezaevinde işlediği bir suç nedeniyle tahliyenin bugün gerçekleştiğini şu ifadelerle anlattı: “Aslında daha erken tahliye olacaktı. Samast, cezaevinde müdürle ve başkalarıyla kavgaları olduğu için hem infazı yandı hem de işlediği suçların cezası oldu. Daha sonra yeni çıkarılan infaz yasalarından yararlandı. Müddetnamesini bilmiyorum ama büyük bir olasılık ile son çıkarılan ‘gizli af yasasından’ yararlandırıldı” dedi.
Örgüt üyeliğinden ceza almadı
Avukat Havva Hülya Deveci, “Ancak Ogün Samast sadece Hrant Dink cinayetinden ceza almıştı. 2019 yılında örgüt üyeliğinden bir dosyası vardı. 2020 senesinde diğer kamu görevlilerin de yargılanması ana dava ile birleşti. 2020 yılında tetikçilerin olduğu 9 sanık hakkında örgüt üyeliğinden zaman aşımı yaklaşıyor diye apar topar ceza verildi. Dosya Yargıtay’a gönderildi. Zaman aşımı nedeniyle Yargıtay da örgüt üyeliği cezasının düşmesine karar verdi. Ogün Samast da örgüt üyeliğinden ceza almamış oldu” dedi.
Tahliye olan Bahçeli’yi ziyaret ediyor
Organize suç örgütü lideri olmak suçlamasıyla yargılanarak hüküm giyen ve 16 yıldır cezaevinde kalan Alaattin Çakıcı, infaz düzenlemesiyle 2020’de tahliye edildi. Tahliyeden hemen sonra Çakıcı, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’yi ziyaret etti. Kocaeli F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan “Çıkar amaçlı suç örgütü kurmak, yönetmek, nitelikli yağma, tehdit, kasten yaralama, kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma” suçlarından 66 yıl ceza alan suç örgütü lideri Kürşat Yılmaz, 2021’de tahliye edildi. Suç örgütü lideri Sedat Şahin, Temmuz ayında tahliye oldu ve hemen sonrasında Bahçeli’yi ziyaret etti. Suç örgütü “Şahinler” çetesinin lideri olduğu gerekçesiyle İzmir Buca Cezaevi’nde tutuklu bulunan Sedat Şahin, 8 yıl sonra tahliye edildi. Şahin de Çakıcı ve Yılmaz’ın yaptığı gibi, tahliye sonrası ilk iş Bahçeli’yi ziyaret etti.
63 gazeteci cezaevinde
Öte yandan Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), her ay paylaştığı raporda gazetecilerin yaşadıklarına yer veriliyor. DFG’nin Ekim ayındaki raporuna göre, 63 gazeteci cezaevinde bulunuyor. Tutuklu gazetecilerden 4’ü cezaevinde hak ihlaline uğradı. 5 gazeteci hakkında soruşturma açılırken, iki gazeteci hakkında -görülen davada toplamda 10 yıl hapis cezası verildi ve daha birçok hak ihlali yaşandı.
Tahliyesi engellenenler…
Bunun yanı sıra 2020’de çıkarılan infaz düzenlemesiyle beraber tutsaklar “iyi hal”li olmadığı gerekçesiyle veya ‘pişmanlık’ dayatması ile tahliyeleri engelleniyor. Cezaevlerinde oluşturulan “İdare ve Gözlem Kurulu”, tutsakların “iyi hal”li olup olmadığına yönelik hazırladığı raporla tahliyeleri engelliyor. “Fazla su kullandın”, “Çok kitap okudun”, “Serzenişte bulundun”, “Halay çektin”, “Şarkı söyledin”, “ALES sınavına girmedin”, “Arkadaşlarından kopmadın”, “Pişman değilsin”, “Örgüte katılabilir” gibi gerekçelerle yüzlerce tutsak cezalarını tamamlamasına rağmen bu gerekçelerle tahliye edilmiyor.
Tahliye edilmeyen hasta tutuklular
İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) verilerine göre; 2022 yılında 78, 2023 yılının ilk 5 ayında ise 15 tutuklu cezaevinde yaşamını yitirdi. İHD’nin ağır hasta tutuklu listesinde yer alan ve 22 Mart’ta tahliye edilen 30 yıllık tutuklu Abdulhalim Kırtay, 12 Mayıs’ta hayatını kaybetti. Son olarak 9 yıldır cezaevinde olan 31 yaşındaki Behçet Kaplan, 15 Mayıs’ta tutulduğu Ahlat T Tipi Cezaevi’nde yaşamını yitirdi. İHD verilerine göre, hâlâ 651’i ağır olmak üzere bin 517 hasta tutuklu cezaevinde tutuluyor.
Siyasetçiler de cezaevinde
AİHM ve AYM kararları olmasına rağmen Selahattin Demirtaş, iş insanı Osman Kavala tahliye edilmedi. Gültan Kışanak, Sebahat Tuncel, Figen Yüksekdağ 7 yıl olun uzun tutukluluk süresi tamamlamalarına rağmen tahliye edilmiyor. AYM, Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında hak ihlali kararı vermesine rağmen yerel mahkeme ve Yargıtay kararı yerine getirmeyerek, tahliye edilmedi. Avukat Selçuk Kozağaçlı ve birçok avukat yıllardır cezaevinde. Binlerce Kürt siyasetçi yaptıkları konuşmalar, yürüttükleri siyasi çalışmalar gerekçe gösterilerek, tutuklandı. Belediyelere kayyum atanıp, Selçuk Mızraklı ve birçok belediye eşbaşkanı da tutuklandı.
HABER MERKEZİ
