Dernekler Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle beyanname verme zorunlu kılındı. Buna göre faal durumdaki 114 bin 218 derneğe üye 11 milyon 107 bin kişinin kimlik bilgileri yılbaşından itibaren bakanlığa bildirilecek
İçişleri Bakanlığı 2005 tarihli Dernekler Yönetmeliği’nde 1 Ekim’de değişiklik yaptı. Değişiklikle “Beyanname Verme Yükümlülüğü”nü düzenleyen 83. maddeye yeni bir düzenleme eklendi. Dernekler Yönetmeliği’ne göre; dernek yönetim kurulu başkanları, her yılın ilk 4 ayı içinde, bir önceki yıla ait Dernek Beyannamelerini mülki idare amirliğine vermekle yükümlüydü. Eski yönetmeliğe göre bu yükümlülüğün gereği olarak dernekler; asıl ve onursal üyelerinin sadece sayısını bildiriyordu. Toplam sayıyı kadın ve erkek olarak ayrı ayrı iletiyordu.
Bildirim zorunluluğu
Ancak yapılan değişiklikle İçişleri Bakanlığı’nın; derneklerin üyelerine ilişkin bilgilere en ince ayrıntılarına kadar ulaşmasının önü açıldı. Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, yeni beyanname formunda derneklerin; üyelerinin adları soyadlarını, kimlik numaralarını, mesleklerini, üyeliğe kabul tarihleri veya üyelikten çıkma veya çıkarılması tarihlerini bildirmeleri gerekecek. Türkiye’de faal dernek sayısı 114 bin 218.İstanbul’da 23 bin 461, Ankara’da 10 bin 985,İzmir’de ise 6 bin 300 dernek faaliyet gösteriyor. DERBİS’in son verilerine göre Türkiye nüfusunun yüzde 13.74’ü dernek üyesi. Türkiye’de 11 milyon 107 bin 101 dernek üyesi var. Derneğin üyeler listesine yeni bir üyenin eklenmesi veya bir üyenin listeden çıkarılması durumunda da bildirim için yeni yılın ilk 4 ayı beklenmeyecek. Listedeki değişikliklerin, değişiklikten sonraki 30 gün içinde beyan edilmesi gerekecek. Derneğin yabancı üyesi varsa, bunun için de yabancı kişiye Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nce verilen yabancı kimlik numarasının kayıtlara geçirilmesi gerekecek.
İvedi istek
Bu durumda 114 bin 218 derneğin; üyelerine ilişkin tüm kimlik bilgilerini ocak ayından itibaren İçişleri Bakanlığı’na bildirmeleri gerekecek. Ancak yeni yönetmelik değişikliği ile ilgili olarak derneklere bildirim yapıldığı, dernek üyesi gerçek kişilere ait ‘Adı ve soyadı, TC numarası, mesleği, öğrenim durumu, üyeliğe kabul ile üyelikten çıkma veya çıkarılma tarihi’ bilgilerinin DERBİS üzerinden ivedilikle bildirilmesinin istendiği öğrenildi.
‘Özgürlüğe aykırı’
Gazetenin konu hakkında görüş aldığıİHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, yönetmelikle, özel hayatın gizliliği kuralının, kişisel verilerin korunması ile ilgili kuralların ihlal edildiğini söyledi. Türkdoğan, “Bu aslında bir nevi fişlemedir. Kimlik bilgileri ile birlikte hangi derneğe üye olunduğu kayıt altına alınmak isteniyor. Aynı zamanda örgütlenme özgürlüğüne aykırı. Kimse kişisel bilgilerinin üyesi olduğu dernek adına kayıt altına alınmasını istemez.İktidar, kendi güvenliğini, kamu güvenliği diye lanse etmeye çalışıyor. Kamu güvenliği; iktidarda olanlar ve onlar gibi düşünenler için değildir. Halkın genelinin güvenliği içindir. Anayasanın işlevi iktidarı korumak değildir, iktidara karşı halkı korumaktır.İktidar bize anayasasızlığı dayatıyor” dedi. Türkdoğan, yönetmeliğin iptali için Danıştay’a başvuru hazırlığı yürüttüklerini söyledi.
HABER MERKEZİ