Wan Gölü’nü besleyen akarsuların üzerinde inşa edilen baraj ve HES’lerle adeta göl susuzluğa mahkum edilirken, diğer yandan yağışların azalmasıyla birlikte küçülmeye devam ediyor
Türkiye’nin en büyük gölü olan ve ‘deniz’ olarak adlandırılan Wan Gölü, yağışların azalması ve aşırı buharlaşma ve gölü besleyen akarsular üzerine inşa edilen baraj ve HES’ler nedeniyle büyük bir su kaybı yaşanırken, gölün sığ noktalarındaki çekilme yüzlerce metreye ulaştı. Oluşumu asırlar süren mikrobiyalitler, geçmiş dönemlerde seviyenin yükselmesiyle su altında kalan tarihi yapılar ve yerleşim alanlarının, su kaybı sonucu ortaya çıktığı gölün kıyılarındaki değişim uydu görüntülerine yansıyor.
Değişim büyük
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş’un, ABD Havacılık ve Uzay Ajansının (NASA) Landsat ve Avrupa Uzay Ajansına ait Sentinel-2 uydusunun 2 yıl önceki temmuz ayına ilişkin görüntüleri ile karşılaştırdığı bu yılın temmuz ayı uydu görüntülerinde, daha önce su altında olan birçok yerin kara parçasına dönüştüğü görülüyor. Akkuş, AA muhabirine uydu görüntülerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, kuraklık nedeniyle yaşanan çekilmeden dolayı bazı bölgelerde Wan Gölü’nün harita üzerindeki şeklinin değiştiğini söyledi.
İki yılda 15 km2 kayıp
Geçmiş yıllardaki uydu görüntüleri ile güncel uydu görüntülerinin karşılaştırılmasıyla değişimin bariz olarak görüldüğünü belirten Akkuş, “Gördüğümüz uydu görüntüsü Erciş şehir merkezi önündeki Gölağzı ve Çelebibağ mahallelerinin göl kıyı çizgisini gösteriyor. Geçmiş yıllarda göl tamamen içeride fakat temmuz ayındaki güncel görüntüyü incelediğimiz zaman maalesef göl geri çekildiği için 10-15 kilometrekarelik alan karaya çıkmış vaziyette” diye konuştu.
Devasa küçülme
Söz konusu çekilmenin Wan şehir kıyısında da büyük değişikliklere yol açtığına dikkati çeken Akkuş, “Gördüğümüz alan Van şehir merkezinden Van Gölü’ne karışan Karasu sulak alanını oluşturuyor. Geçmiş yıllarda göl kıyı çizgisi buradaki köylerin yanında yer alıyor fakat en güncel görüntüye baktığımız zaman devasa bir alanın gölün çekilmesi ile kara parçasına dönüştüğünü görebiliyoruz” dedi. Akkuş, yağışların azalması ve sıcaklığın mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinden etkilenen gölün her geçen gün biraz daha su kaybettiğini aktardı.
Wan Gölü 100 km2 küçüldü
Bu durumun yağışların artmasıyla düzelmesini umut ettiklerini dile getiren Akkuş, “Erciş Körfezi’nde 25 kilometrekarelik alan eskiden sularla kaplı iken günümüzde tamamen karaya dönmüş bir halde. Van Gölü’nün genelini düşündüğümüz zaman ise yaklaşık 100 kilometrekarelik alan geçmişte su altındayken kara parçasına dönüşmüş durumda. Erciş Gölağzı Mahallesi’nde bulunduğumuz noktada geçmişte 2 metre derinliğinde su mevcuttu. Balıkçılar burada ağlarını atıyordu fakat şu anda göle uzaklığımız 1,5-2 kilometre. Bu çekilmenin biraz daha devam edeceğini düşünüyoruz. Kara parçasına dönüşen bölgeler insanlar için yeni tarım alanları oluşturmaya başladı” dedi.
EKOLOJİ SERVİSİ
