16 Ağustos’ta 2 bin 500 hektarlık alanın yandığı Çanakkale Damyeri’nde yeniden yangın çıkması yarım kalan işin tamamlanması gibi duruyor. Yangın rüzgarın etkisiyle onbinlerce hektar ormanı küle çevirirken yangın giderek büyüyor
Yusuf Gürsucu
Türkiye’nin dört bir yanında çıkan orman yangınları birçok soru işaretini ortaya çıkarıyor. Diğer yandan bir şirket uğruna Akbelen’de onbinlerce ağaç kesilip katledilirken katliam kolaylaştırıcısı jandarma görevdeydi. Benzer bir durum Çanakkale Kirazlı’da yaşanmış ve 350 bin ağaç katledilirken halkın yoğun tepkisi sonucu altın madeni ‘henüz’ işletmeye açılabilmiş değil. Çanakkale’de Damyeri’nde daha 1 hafta önce aynı bölge de 2 bin 500 hektar orman yanarken, aynı yer de çıkan (çıkarılan) yangın onbinlerce hektar ormanı küle çevirdi. Diğer yandan orman Bakanlığı’nın ‘yangınlara müdahale süremiz 15 dakikaya indi’ iddiası ise ne Çanakkale’de ne de Sêrt’te karşılık bulmuyor. Cûdî ve Gabar dağlarında ormanlar göz göre göre yakılıp kesiliyor. Sêrt’te (Siirt) devam eden orman yangınına müdahele edilmemesi dikkat çekerken bu çifte standardın nedeni tartışılıyor.
10 köy boşaltıldı
Çanakkale’de merkeze bağlı Kayadere Köyü üstünde bulunan Damyeri mevkiinde çıkan orman yangını 22 Ağustos öğle saatlerinde başladı, gece boyu sürdü. Ertesi gün yangının yayıldığı izlenirken öğlen saatlerinde fırtına düzeyinde ortaya çıkan rüzgar yangınının genişlemesine neden oldu. Çanakkale Boğazı gemi geçişleri durdurulurken, Çanakkale Çan yolu da sivil geçişlere kapatıldı. Yangın nedeniyle 10 köy boşaltıldı, 1251 kişinin tahliye edildi. Sarıcaeli Köyü Yaşlı Bakım Evi’nden 72 yurttaş ise tahliye edilerek Terzioğlu KYK’na yerleştirildi. Diğer yandan besi hayvanları ile doğa da yaşayan binlerce hayvanın akibiyetinden haber alınamıyor.
Büyük şirketler cirit atıyor
Yanan bölgenin ‘boğaz manzaralı’ olması son yıllarda ‘yeni İstanbul’ yaratma sevdasında olanları sevindirmiş olabileceği belirtiliyor. Çanakkale’ye inşa edilen köprü proje aşamasındayken bölgede büyük inşaat şirketleri ortaya çıkmaya başladı. Büyük araziler kapatıp arsacılığı başlatan şirketler arsa spekulasyonları yaparak bölgeyi ‘cazibe’ merkezi haline getirdikleri izleniyor. Köylünün arazilerine bugüne kadar görülmemiş teklifler götüren şirketlerin bölgede ormanları ve tarım alanlarını arsaya dönüştürme çalışmaları ise hız kesmeden sürüyor. Diğer yandan aynı bölgede maden şirketlerinin boy göstermesi ise paralel yürüyen bir yağmaya işaret ediyor.
Maden şirketleri işgale hazırlanıyor
Kanadalı Liberty Gold ve Teck Resorurces tarafından lisansı alınmış olan Halilağa bakır madenini 55 milyon dolara satın alan Cengiz Holding, yine Kirazlı’da Alamos Gold’un başlayamadığı altın madeni ve aynı şirketin lisansına sahip olduüu Ağı Dağı maden projesinin de Cengiz Holding’e geçmesi bekleniyor. Kaz Dağları ekosistemi içinde yer alan bölgenin yüzde 79’u maden sahası olarak işaretlenip lisanslanması ise bölgeye dönük çok yönlü saldırıyı açığa çıkarıyor. TÜMAD’ın Lapseki Altın Madeni, Orta Truva’nın (Newmont-Teck Cominco) Terziler ve Yeniköy’de 3 ayrı projesi var. Kısacık, Halilağa, Dondurma, Kuşçayırı, Terziler-Serçiler’de Esan Eczacıbaşı, Koza, Cengiz Holding vb. ait altın madeni projelerinin birçoğu gündeme gelmiş değil. Çanakkale’nin Yenice ilçesinde faaliyet yürüten Oreks Madencilik üretimini sürdürürken, alan genişletme amacıyla kapasite arttırımına hazırlanıyor.
Sêrt’te yangına müdahale yok
Sêrt’in Berwarî ilçesi Osiyan Köyü Karamık Mezrası’nda ormanlık alanda yangın çıktı. Öğlen saatlerinde çıkan yangın bölgede ziyaret gerçekleştiren Yeşil Sol Parti Sêrt Milletvekilli Tuncer Bakırhan, görevden alınarak yerine kayyum atanan Sêrt Belediyesi Eşbaşkanı Berivan Helen Işık, HDP, DBP ve Yeşil Sol Parti il örgütlerinden oluşan heyetin çağrısıyla duyuruldu. Kent vekili Bakırhan, sanal medya hesabından yangının söndürülmesi için çağrıda bulundu. Tarım ve Orman Bakanlığı ve Orman İl Müdürlüğü yetkililerine de haber verdiklerini söyleyen Bakırhan, köylülerden aldığı bilgiye göre yangının korucular tarafından çıkarıldığının kendilerine aktarıldığını söyledi.
Bu coğrafya yok sayılıyor
HDP, Yeşil Sol Parti ve DBP’den oluşan heyet, 2 saat sonra yeniden kısa bir açıklama yaptı. Yangının görüldüğü alandan açıklama yapan Bakırhan, büyüyen yangına müdahalenin gerçekleşmediğini belirtti. Yetkililere haber vermelerine rağmen yangına müdahale edilmediğini dile getiren Bakırhan, “Ormanı da, ağacı da, coğrafyayı da kendilerinden saymıyorlar. Kesinlikle kabul edilemez. Önlem almayanlar, yangında payı olan ve söndürülmesinde de ihmali olan herkes hakkında suç duyurusunda da bulunacağımızı kamuoyuna paylaşıyoruz” sözleriyle tepki gösterdi. Yangına müdahale edilmediği için devam ettiği öğrenildi.
