‘Öyle bir yere geldik ki… Hiçbir sokağın adı yok’ adlı sergiye dair konuşan Antakya Sanat Derneği Başkanı Edip Yeşil, ‘Bu serginin temel amaçlarından bir tanesi unutmamak ve unutturmamak üzerine kolektif bir hafıza yaratmak’ dedi
Mereş (Maraş) merkezli 6 Şubat’ta yaşanan depremlerin üzerinde 6 ay geçmesine rağmen depremzede yurttaşların birçok sorunları çözülmediği gibi kentlerde de barınma sorunu devam ediyor.
Dayanışma amacıyla yapılan çalışmalar da bir yandan devam ediyor. Antakya Sanat Kolektifi, Antakya Sanat Derneği ve depremzedelerin imece çalışmasıyla Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası Genel Merkezi’nde “Öyle bir yere geldik ki… Hiçbir sokağın adı yok” başlıklı fotoğraf, şiir ve yazı sergisi düzenlendi.
Birçok isim yer aldı
Hatay’ın Antakya ilçesinden olan Adil Okay küratörlüğünde düzenlenen sergide, 30 fotoğrafçı ile 20 şair ve yazarın eserleri yer aldı. Sergide, ayrıca Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nden depremzedelerle dayanışma amacıyla gönderilen yardım ve cezaevlerinden gelen mektuplar da sergilendi. Antakya Sanat Derneği Başkanı Şair-Yazar Edip Yeşil, serginin amacına dair, Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Yüsra Batıhan’a konuştu.
Yaşanan tüm süreçlere yer verildi
Serginin, “Yıkım”, “Tırnaklarla kazılan enkazlar”, “Geç de olsa gelen yardım”, “İyileşme” ve “İsyan” olmak üzere 5 bölümden oluştuğunu belirten Yeşil şunları belirtti: “6 Şubat depremi neden bu boyutta büyük bir faciaya ve yıkıma neden oldu, neden bütün kurumlar, bütün otorite bu enkazın altında kaldı? Sergimiz bütün bu süreçleri anlatıyor. Örneğin enkaz altında kurtarılmayı bekleyen insanlar bir yardım bekledi ve yoktu. Devletin hiçbir kurumu da yoktu. Sosyal ağlarla, dayanışma ağlarıyla kurulan birtakım destek çalışmaları oldu ancak bunlar ne kadar yeterli? Ekipman, ekip yoktu. Çok ciddi bir yıkımla karşı karşıyaydık ve orada böyle bir süreç yaşandı. Uzun bir süre sonra, enkaz kurtarma çalışmalarından sonra yardımlar gelmeye başladı. Haliyle çadırlar, sıcak çorba ve diğer birtakım ihtiyaçların karşılanabileceği bir ortam sağlanabildi. Bu depremden hemen sonra olabilen şeyler değil. Uzun bir süreç geçmesi gerekiyordu. Yani sergimizin dördüncü bölümünde yer alan ‘iyileşme’, hızlıca bir iyileşme değil, en azından birtakım temel ihtiyaçların karşılanabileceği bir süreçti. Sergimizin sor aşamasındaki ‘isyan’ süreci, bu süreçlerin işlememesine yönelik bir isyandı. Biz de sergimizde depremin işlediği süreçleri sergiledik.”
Sorunlar hala sürüyor
Antakya’da da yürütülen yanlış enkaz kaldırma çalışmaları ve hafriyatın yaşam alanına dökülmesi ile sorunların katlandığını, taşınma esnasında çevre güvenliği alınmadığı için fotoğrafçı Özcan Yaman’ın yaralandığını, kendilerinin de ölümden döndüğünü aktaran Yeşil, “İlgili çalışmalar yürütülürken bile orada da çok ciddi sorunlar, tehlikeler yaşanıyor” dedi.
Amacımız kolektif hafıza yaratmak
Yeşil, 1999 Marmara depreminden ders alınmadığı için Mereş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerde bu denli yıkımın yaşandığını kaydederek, “Demek ki burada bir hafıza problemi var. Bu serginin temel amaçlarından bir tanesi unutmamak ve unutturmamak üzerine kolektif bir hafıza yaratmak” dedi.
Yeniden yaşamı örmeyi amaçlıyoruz
Kendilerinin de depremzede olduğunu, bu sergiyi fonsuz ve sponsorsuz, depremzedelerle birlikte inşa ettiklerini dile getiren Yeşil, “Bu çalışma aynı zamanda orada yaşamın tekrar nasıl kurulabileceğine önemli bir gönderme olarak da düşünülebilir. Çünkü bu serginin bütün bu aşamalarında depremzedelerin olması, orada bu depremi bizzat yaşayan bizlerin içerisinde olması, yaşamın yeniden kolektif bir irade oluşturarak kurulabileceği mesajını veriyor” diye belirtti.
Sergi kent kent gezecek
Serginin 17 Ağustos depreminin yıldönümünde açıldığına dikkat çeken Yeşil, “Sergimiz 7 Eylül’de İzmir Karaburun Bilim Kongresi’nde, 10 Eylül’de de yine İzmir’de, Eylül ayının sonuna doğru Mersin’de, 6 Ocak 2024’te İstanbul’da İFSAK’ta açılacak. Bunun deprem gerçekliğinin hafızaya dönüşmesine katkısı olmasını umuyoruz. Türkiye’nin böylesi hafızaya, böylesi hafıza mekanlarının oluşmasına ve kalıcı hale gelmesine ihtiyacı var” dedi.
HATAY