Afganistan’da halk dün sandık başına gitti. Taliban ve IŞİD saldırı ihtimali nedeniyle seçime katılımın düşük olması bekleniyor. Hükümet ülkede güvenliği sağlamakta zorlanıyor.
Afganistan şiddet tehdidinin gölgesinde sandık başına gidiyor. Ülkede üç yılı aşkın bir gecikmeyle düzenlenen genel seçimlerde güvenlik yine en büyük sorun olarak öne çıkıyor. Oy verme işleminin Cumartesi sabah saatlerinde başladığı ülkede, 2015’te düzenlenmesi gereken genel seçimler güvenlik problemleri ve siyasi çatışmalar nedeniyle ertelenmişti. Bu nedenle bugünkü seçimler gelecek yıl düzenlenmesi planlanan devlet başkanlığı seçimleri açısından belirleyici olması bakımından da kritik önemde.
Düşük katılım
Afgan parlamentosunun alt kanadı doğrudan beş yıllık bir dönem için seçilen 250 milletvekilinden oluşuyor. Anayasada mecliste en az 68 koltuğun kadın milletvekillerine, 10 koltuğun göçebe Köçi halkının temsilcilerine, birer koltuğun da Sih ve Hindu azınlıklarının temsilcilerine ayrılması öngörülüyor. Genel seçimlerde 2 bin 500’den fazla aday yarışıyor. Kadın adayların sayısı ise 417. Toplam aday sayısının yaklaşık yüzde 16’sını oluşturan kadın adayların öne çıkan ortak hedefleri, kadınları ülkede süregelen şiddet ve baskıdan koruyacak, eğitim ve çalışma haklarını garanti altına alacak yasal düzenlemelerde söz sahibi olmak. Kabil’de ikamet eden güvenlik uzmanı Attikullah Amrkhail de hâlihazırda hükümetin karşı karşıya olduğu en büyük zorluğun “güvenliği artırmak ve Taliban saldırılarını önlemek” olduğuna dikkat çekiyor. Ülkede seçimlere karşı olan Taliban gibi radikalİslamcı gruplar seçim dönemlerinde saldırı tehditlerini artırıyor. Seçimlerden sadece birkaç gün önce adaylara düzenlenen saldırılar, bu seçim döneminde de tablonun farklı olmadığını ortaya koyuyor.
Saldırı olasılığı
Ülkede 1996 yılından 2001’e kadar iktidarı elinde bulunduran Taliban’ın yanı sıra Afganistan’ın çeşitli bölgelerinde IŞİD’in güçlenmesi de Afgan yetkililer için birçok yerde seçimlerin düzenlenmesini zorlu bir görev haline getiriyor. Afgan yetkililer Taliban ve IŞİD’in saldırı düzenleme olasılığının oldukça yüksek olması nedeniyle 2 binden fazla oy verme merkezinde oy kullanılmayacağını belirtiyor. Afganistan Bağımsız Seçim Komisyonu (IEC) yaklaşık iki ay önce başkentinde Taliban’ın saldırı düzenlediği Gazne vilayetinde ise seçimleri tamamen iptal etti. Ancak radikalİslamcılar, Afganistan’daki tek güvenlik tehdidi değil. Eski komutanlar da hala ülkedeki nüfuzlarını koruyor. Bu komutanlar, yetkililer taleplerini yerine getirinceye kadar IEC’yi bazı bölgelerdeki ofislerini kapatmaya zorladı. Uzmanlar bu grubun seçmenlerin oy vermesini engellemek için yerel militanlarını devreye sokabileceği konusunda uyarıyor.
KABİL