İç Anadolu Bölgesi’ndeki 23 cezaevine ilişkin hazırlanan 3 aylık raporda, en az bin 203 ihlalin yaşandığı belirtildi
İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi, İç Anadolu bölgesinde bulunan cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı Nisan, Mayıs ve Haziran ayı raporunu İHD Genel Merkezi’nde gerçekleştirdiği basın toplantısı ile açıkladı.
Toplantıya İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen, Hapishaneler Komisyonu üyesi avukat Ümit Can Akbulut ile Halil İbrahim Varlı katıldı.
3 ayda en az bin 203 hak ihlali
Raporda, İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan 23 cezaevinden en az 80 kişinin, diğer cezaevlerinden ise en az 10 kişinin İHD’ye başvuru yaptığı ve üç aylık süreçte 23 cezaevinde 1203 hak ihlalinin yaşandığı belirtildi.
En az 234 sağlık hakkı ihlali
Raporda, son üç ayda en az 5 cezaevinde toplamda 13 tutuklunun yaşanan hak ihlallerine karşı açlık grevi eylemlerine girdiği belirtilerek, tespit edildiği kadarıyla cezaevlerinde en az 234 sağlık hakkına ilişkin ihlalin yaşandığı bilgisi verildi. Raporda, sağlık hakkına dair yaşanan ihlallerin detaylarına da yer verilerek, cezaevinde bulunan hasta tutuklular başta olmak üzere diğer tutukluların diyet yemeklerinin karşılanmadığı, detaylı muayene yapılmadan ilaç verildiği, tutukluların hastaneye götürülürken ağız içlerinin arandığı ve bu nedenle tutukluların tedaviyi reddettiği kaydedildi.
En az 357 işkence tespiti
Raporda, bu ihlaller arasında en az 357 işkence, kötü muamele ve onur kırıcı davranışın olduğu belirtilerek, Adalet Bakanlığı’nın bu konuda veri paylaşmadığı hatırlatıldı. Raporda ayrıca İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan cezaevlerinde bulunan en az 6 tutukluya soruşturma açıldığı, bir tutukluya hücre cezasının verildiği, bir tutuklunun Kürtçe savunma yapma hakkının ise engellendiği bilgisine yer verildi. Yanı sıra üç ay içinde en az 35 tutuklunun tahliyelerinin İdare ve Gözlem Kurulu tarafından engellendiği de altı çizildi. Raporda, tutukluların iletişim haklarının da engellendiğini ve söz konusu cezaevlerinde en az 493 ihlalin yaşandığını dile getirildi. Yeni Yaşam, Evrensel ve Xwebûn gazetesinin yanı sıra Meclis Tv, Halk Tv ve Tele1 gibi kanalların da izlenmesinin engellendiğini belirtildi. Raporda, en az 59 tutuklunun kendi istekleri dışında başka cezaevlerine sevk edildikleri bilgisi de yer aldı.
Talepler sıralandı
Yaşanan ihlallerin Anayasa, uluslararası sözleşmeler ve diğer pek çok norm havzasına aykırı olduğu belirtilen raporda taleplere de yer verilerek şunlar denildi: “Hapishanelerdeki sağlık personeli sayısı arttırılmalıdır. Hastaların havasız, kışın soğuk, yazın sıcak ringler ile hastaneye sevk edilmesi, hastane önlerinde ringler içerisinde saatlerce bekletilmesi uygulamalarına son verilmelidir. Ağır hastaların ring araçları ile değil ambulansla hastanelere sevki sağlanmalıdır. Tek kişilik ring aracı tamamen kaldırılmalıdır. Hastaların revire çıkarılmaları, hastaneye sevkleri hızlandırılmalıdır. Teşhis, tedavi ve kontrollerinin uzman hekimler tarafından yapılması sağlanmalıdır. Kelepçeli muayene ve tedavi yöntemi uygulamasından vazgeçilmelidir. Bu uygulama nedeniyle birçok hasta mahpusun tedavisi yapılamamaktadır. Tüm cezaevlerinde yaşananlara, hak ihlallerine, sağlığa erişim engellerine karşı Adalet Bakanlığı’nı, ilgili tüm kurum ve kuruluşları göreve davet ediyoruz.”
ANKARA