Wagner kalkışmasının Putin’in siyası yaşamı ve kariyerinde ciddi ve en korkunç bir imtihan olduğunu belirten Rus gazeteci Ruslan Süleymanov, ‘Bu olay Putin’in rezilliği de oldu’ değerlendirmesinde bulundu
Uluslararası alanda da faaliyet yürüten Rus paralı asker ordusu Wagner’in kurucusu Yevgeni Prigojin ile Rus komuta kademesi arasında yaşanan gerilimin yankıları devam ediyor. Taraflar arasında bir uzlaşı sağlansa da “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in siyasi geleceği ve Wagner’in akıbeti” yönündeki tartışmalar gündemdeki yerini koruyor. Putin, Wagner savaşçılarına, “Orduya katılabilir, eve dönebilir ya da Belarus’a gidebilirsiniz” seçeneklerini sundu. Prigojin’in bu seçenekleri kabul edip etmeyeceği, Wagner’in dağılmasının Rusya’nın ülke dışındaki askeri varlığını nasıl etkileyeceği merak konusu.
Somut veriler yok
Yaşanan gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulunan doğu bilimci ve gazeteci Ruslan Süleymanov, Putin ile Prigojin’in hangi maddeler üzerinde uzlaşı sağladıklarına dair somut verilerin olmadığını söyledi. Süleymanov, “Büyük ihtimalle Wagner’in bazı paralı askerleri Rusya’nın ordusuna entegre edilecek. Putin, şu anda yaptığı her konuşmasında savunma bakanlığıyla sözleşmeler imzalanması için Wagner’in ‘haydutlarına’ çağrıda bulunuyor” dedi. Süleymanov, yaşananların Putin açısından “rezillik” olduğunu ve Putin’in bunu asla unutmayacağını belirtti. Süleymanov, “Putin Prigojin’i asla bağışlamaz. Bu nedenle Prigojin’in durumunun şimdilik çok riskli olduğu kanısındayım” diye konuştu.
Bardağı taşıran damla
Prigojin’in isyan niteliğindeki kalkışmasının zamanlamasına değinen Süleymanov, şunları söyledi: “Rusya’daki kanunlara göre son bir yıl içinde Rusya yönetimi ile özellikle de Savunma Bakanlığını eleştirmek yasaktı. Ama Rusya’da Savunma Bakanlığını açık bir şekilde eleştirebilen tek adam vardı o da Prigojin’dir. Rusya’nın Savunma Bakanlığı tarafından Wagner’in paralı askerlerin cephanesiz bırakılması Prigojin’in öfkesinin esas sebebiydi. 23 Haziran’da Wagner’in Rus uçağı tarafından vurulması Prigojin için bardağı taşıran son damla gibi oldu. Lakin bu olayla ilgili henüz hiçbir kanıt görmediğimiz için bu saldırının gerçekten olup olmadığından emin değiliz. Büyük ihtimalle Prigojin isyanı başlatmak için bunu sadece bir bahane olarak kullandı. Hiç kuşkusuz Rusya’da değişik silahlı birimler arasında rekabet var. Bu durum ‘böl ve yönet’ iddiasına dayanan Putin’in çıkarına geliyor.”
Putin’e destek azaldı
Süleymanov, Rusya’daki gelişmelerin diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in siyasi geleceğini de olumsuz etkilediğini söyledi. Süleymanov, “Tabii ki bu kalkışma Putin’in siyası yaşamı ve kariyerinde ciddi ve en korkunç bir imtihan oldu. Ayrıca söylediğim gibi bu olay Putin’in rezilliği de oldu. Çünkü, Wagner, Putin’in kurduğu devlet sisteminin zafiyetini ortaya çıkardı. Bunun dışında; Rusya Devlet Başkanını ve onun etrafındakilerini müdafaa etmeye hazır olanların sayısının az olduğu da ortaya çıktı. Haliyle Rusya’da Putin’e destek oranının azalmış olabileceğini tahmin ediyorum” dedi. Süleymanov, Prigojin’in kalkışmasını ‘meydan okuma’ olarak ifade ederek, “Sanıyorum Prigojin bu meydan okuma olayı için çok yüksek bedel ödeyecek. Putin er ya da geç intikam alacaktır” diye ekledi.
Kapatılabilir
Süleymanov, Putin’in Wagner savaşçılarına sunduğu, “Orduya katılabilir, eve dönebilir ya da Belarus’a gidebilirsiniz” seçeneklerinin tümünün Prigojin tarafından kabul edileceğini belirtti. Süleymanov, “Prigojin, hayatını kurtarmak için bütün seçenekleri kabul etmek zorunda kaldı. Öbür taraftan isyanı destekleyen paralı askerler, Prigojin’in geri çekilmesini ihanet gibi karşıladılar. Yakın zamanda Prigojin’in Wagner’den ayrılacağı ve Rusya’nın coğrafyasında Wagner’in tam kapatılacağını düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Rusya’nın etkisiz azalacak
Wagner grubunun dağılmasının Rusya’nın askeri dış politikasına etkisine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Süleymanov, şunları kaydetti: “Rusya, batı ile ilişkileri bozduğu için Afrika ülkeleriyle iş birliğini pekiştirmek niyetinde olan bir ülkedir. Son bir yıl içinde Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bu anlamda Afrika kıtasına 4 gezi gerçekleştirdi. Bildiğiniz gibi Moskova Ortadoğu’da veya Afrika’da varoluşunu korumak için çok yüksek bedel ödüyor. Kremlin, devletin doğrudan dahil olmak istemediği ‘maskeli’ operasyonlarda Wagner’i tercih ediyordu. Lakin Prigojin’in başarısız isyanı ve Rusya’da Wagner’a karşı beklenen baskı, yurtdışında da Wagner’in faaliyetini etkileyebilir. Buna ek olarak Ukrayna’da Rus ordusunun durumu kötüleştikçe Moskova da tüm kaynak ve güçlerini tedavüle sokmaya başlayabilir ve Ukrayna cephesine ilham vermek amacıyla Afrika’da Wagner’in varlığını azaltmak zorunda kalabilir. Başka bir ifadeyle Ukrayna’nın taarruzu ne kadar başarılı olursa Rusya’nın Afrika ve diğer kıtalarda varlığı da o kadar azalacak.”
Haber: Selman Güzelyüz / Ankara – MA