AYM, bekçilere verilen silah kullanma ve kimlik kontrolü yapma gibi yetkilerin olduğu maddeleri onayladı
Anayasa Mahkemesi (AYM), Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’ndaki yedi ayrı madde ve fıkranın iptaline karar verirken bekçilerin silah kullanmasını onayladı.
Cumhuriyet Hal Partisi’nden (CHP) milletvekilleri, Haziran 2020’de yürürlüğe giren Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’ndaki sekiz ayrı düzenlemenin iptali ve yürürlüğünün durdurulması için AYM’ye başvurmuştu.
AYM başvuru sonrası verdiği kararı bugünkü Resmi Gazete’de yayınlandı.
İptal edilen maddeler
Resmi Gazete’de yayımlanan kararın gerekçesinde, kanunun 6/Ç. Maddesi uyarınca bekçilere, “Kamu düzenini bozacak mahiyetteki gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar önleyici tedbirleri alma” yetkisi veren düzenlemenin, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sınırlama getirdiği belirtildi.
Kararda, kanunda, kamu düzenini bozacak eylem ve durumların mahiyeti, boyutu ve sınırları ile bekçilere tanınan görev ve yetkilerin neler olduğunun belirlenmediğine hükmedildi.
Kanunun 7. maddesinin 6. fıkrasında yer alan ve bekçilere “el ile dıştan kontrol” yetkisi veren düzenleme de Anayasa’ya aykırı bulundu.
T24’ün haberine göre, AYM ayrıca, kanunda bekçilere verilen, “Halkın sükûn ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engelleme” yetkisine ilişkin kuralı da iptal etti
AYM’nin iptal ettiği maddeler arasında, bekçilere, “Görev bölgeleri içinde bulunan konut, iş yeri ve araçlar gibi malların korunmasında sahipleri tarafından noksan alınan tedbirleri tamamlattırma” yetkisi de yer aldı.
Kimlik kontrolü yapabilmeleri onaylandı
AYM, bekçilere, “suç işlenmesi, suçun faillerinin ya da aranan kişilerin kimliklerini tespiti ile mevcut ve muhtemel tehlikeleri önleme” amacıyla kişileri durdurma ve kimlik tespiti yetkisi veren düzenlemenin iptal talebini ise reddetti.
Silah kullanma yetkisi verdi
Mahkeme, bekçilere silah kullanma yetkisi verilen düzenlemenin iptali talebini de reddetti. Ret kararının gerekçesinde, bekçilere bu yetki verilirken Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’na atıfta bulunulduğu belirtildi:
“Saldırıları etkisiz kılmak ve hakkında tutuklama, gözaltına alma zorla getirme veya yakalama emri verilmiş kişileri ya da suç üstü halinde şüphelileri yakalamak amacıyla silah kullanılabileceğinin hüküm altına alındığı, böylece yetkinin veriliş amacına aykırı ve orantısız şekilde kullanılmasını engelleyecek güvenceye yer verildiği görülmektedir.”
Ne olmuştu?
Bekçilere geniş yetkiler veren tasarı Meclis komisyonundan geçti. Yasa tasarısına ilişkin görüşlerini aldığımız HDP ve CHP milletvekilleri bekçilerin AKP’nin gençlik kollarından seçildiğini vurguladı
HABER MERKEZİ