Kürt dili üzerinde yasakçı bir politika izleyen AKP, Kurdistan’da Kürtçe seçim çalışmalarına başladı
İktidarı boyunca anadilde eğitim hakkını sağlamayan, Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) Kürt dil kurumlarını, Kürtçe yayın yapan televizyon, ajans, gazete ve radyoları kapatan, belediyelere atadığı kayyımlarla Kürtçe tabelaları indiren AKP, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna giderken Kurdistan’da Kürtçe seçim propagandasına başladı.
AKP’li Cumhurbaşkanı adayı Tayyip Erdoğan’ın fotoğrafları, “A rastî Erdoğan” yazısıyla Amed’te kendin en işlek caddelerinde köprü ve billboardlara asıldı. Ayrıca Erdoğan için bir de Kürtçe seçim şarkısı bestelendi.
AKP’nin, sadece son 4 yılda Kürtçeye yönelik bazı yasakları şöyle:
* HDP Adana İl Örgütü’nün 10-13 Şubat 2019 tarihleri arasında düzenleyeceği Kürt Tiyatro Günleri, Adana Valiliği tarafından ‘kamu güvenliğini tehdit ettiği’ gerekçesiyle yasaklandı.
* Adana’nın Seyhan ilçesindeki Yaşar Kemal Kültür Merkezi’nde 23 Eylül 2019’da sahnelenecek ‘Zargotin Zêrgotin e’ adlı Kürtçe oyun, Adana Valiliği tarafından yasaklandı.
* 10 Ekim 2020’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatrosu’nda sahnelenmesi planlanan Kürtçe tiyatro oyunu, kaymakamlık tarafından gösterime kısa süre kala süresiz yasaklandı.
* HDP İstanbul Gençlik Meclisi’nin 14 Kasım 2021’de sahneleyeceği ‘Dawiya Dawiya’ adlı stand-up gösterimi, Fatih Kaymakamlığı tarafından gerekçe gösterilmeden engellendi.
* Mardin Valiliği, pandemi gerekçesiyle 5 Aralık 2021’de sahnelenmesi planlanan ‘Tartufê’ adlı tiyatro oyununu yasakladı.
* İstanbul’da 13 Kasım 2020’de İBB Şehir Tiyatroları’nın Kasım programında yer alan ‘Bêrû’ adlı Kürtçe oyununun sahnelenmesi, valilik kararıyla yasaklandı. Aynı oyun 14 Kasım 2020’de Urfa Valiliği tarafından kent genelinde süresiz yasaklandı.
* HDP Milletvekili Ayşe Sürücü’nün, 8 Aralık 2021’de Meclis’te Kürtçe konuştuğu sırada mikrofonu kapatıldı.
* Demokratik İslam Kongresi ve DİAY-DER’in 9 üyesi, 10 Temmuz 2021’de Kürtçe hutbe okudukları ve cemaat önünde namaz kıldıkları gerekçesiyle tutuklandı.
* 8 Mart 2021 tarihinde İçişleri Bakanlığı, şiddete uğrayan kadınların KADES uygulamasına başvurabileceğini belirterek, KADES’in Türkçe, Farsça, Arapça, İngilizce, Rusça ve Fransızca dillerinde başvuru yapılabildiğini duyurdu. Türkiye’de Türkçeden sonra en çok kullanılan Kürtçe ise KADES uygulamasında yer almadı.
* 7 Nisan 2021 tarihinde HDP Milletvekili Sıddık Taş, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a anadilde eğitime dair bir çalışma yapılıp yapılmadığını sordu. Bakan Selçuk, “Türk vatandaşlarına Türkçe dışında bir dil anadil olarak okutulup, öğretilemez” yanıtı verdi.
* 21 Nisan 2021 tarihinde HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş’in sorusunu yanıtlayan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, “Resmi dil Türkçe olduğu için uçaklarda Kürtçe anons yapılmıyor” dedi.
* Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi kayyımı, 5 Mayıs 2021’de Sipan Caddesi’nin ismini Abdulkadir Aksu Caddesi olarak, Şengal Caddesi’nin ismini ise 8 Mayıs’ta 2022 Molla Gürani olarak değiştirdi.
* Son iki yıldır Kürtçe konser yapmak isteyen birçok Kürt sanatçının konserleri valilik ve kaymakamlık eliyle yasaklandı. Konser yasaklarına dair soru önergesi sunan İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’ya cevap veren İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, konser yasaklarının “yaşam tarzını ve güvenliğini korumak” amacıyla yapıldığını ileri sürdü.
Haber: MA / Cengiz Özbasar
