İsrail’de yüz binlerce kişi Netanyahu’nunyargı düzenlemesine karşı sokağa çıktı
İsrail kendi tarihinin en büyük protesto gösterilerine şahit oluyor. Başbakan Netanyahu’nun geçirmeye çalıştığı yargı düzenlemesine halk tepkili.
Netanyahu son olarak düzenlemenin durdurulması çağrısında bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı görevden alınca yüzbinlerce insan sokağa çıktı.
İsrail hükümeti basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Netanyahu’nun Gallant’ı görevden aldığı belirtildi. Gallant’ın yerine kimin atandığı veya başka detay paylaşılmadı.
Öte yandan, İsrail’de Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme yargıçlarının seçimindeki komitenin atamalarında iktidarın söz sahibi olmasını sağlayacak yasa teklifinin yarın birinci oylama için Meclis’e getirileceğini açıkladı. Yasa teklifinin kanunlaşması için Meclis’te üç oylamadan geçmesi gerekiyor.
Muhalefet tepkili
Ana muhalefet lideri eski Başbakan Yair Lapid, Savunma Bakanı’nın görevden alınması üzerine, “Netanyahu’nun İsrail için artık bir tehdit oluşturduğunu” söyledi.
İsrail basını, Netanyahu’nun partisi Likud’dan milletvekili ve bakanların evlerinin çevresinde protestolar düzenlendiğini geçti. Hükümetin yargı düzenlemesine karşı çıkan yüzlerce gösterici, ellerinde İsrail bayraklarıyla başkent Tel Aviv’in ana arteri Ayalon Otoyolu’nu çift yönlü trafiğe kapattı.
Cumhurbaşkanı da karşı
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ülkede siyasi krize yol açan tartışmalı “yargı reformunun” derhal durdurulmasını istedi.
Herzog, ülke güvenliğinin tehdit altında olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:
“Dün gece son derece ağır sahnelere şahit olduk. Başbakana, hükümete ve koalisyon üyelerine sesleniyorum. Halkın tamamı derin bir endişeyle hareket ediyor. Güvenliğimiz, ekonomimiz ve toplumumuz tehlike altında. Bütün İsrail halkının gözü üzerinizde. Tüm Yahudi halkının gözü üzerinizde. Tüm dünyanın gözü üzerinizde.”
Savunma Bakanı karşı çıkmıştı
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ülkede siyasi krize ve kitlesel protestolara yol açan tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması için hükümete çağrı yapmıştı.
Savunma Bakanı, “Ülke içindeki ayrılık, İsrail ordusuna ve savunma teşkilatına derinlemesine nüfuz etti. Bu, İsrail’in güvenliğine yönelik açık ve büyük bir tehdittir. Buna izin vermeyeceğim.” demişti.
Savunma Bakanı Gallant’ın çağrısına, Likud içinden de destek gelmişti.
Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan, Gallant’a katılarak, yasa tasarısının durdurulması ve diyalog çağrısında bulunmuştu.
Yargı düzenlemesi neyi içeriyior?
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclis’e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis’in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis’in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve uluslararası alanda yoğun şekilde eleştirilmişti.
Devam eden tartışma ve tepkilere rağmen “yargı reformu” kapsamındaki “başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran” yasa tasarısı 23 Mart’ta Meclis’ten geçmişti.
