14 Mayıs’ta yapılacak seçimler için aday listeleri oluşturulurken, KA.DER Meclis’te kadınların temsiliyeti için daha çok kadın vekil olması gerektiği vurgusu yaparken, siyasette erkek egemen ve cinsiyetçi dile karşı mücadelenin ancak böyle verilebileceğini belirtti
Kadın kazanımlarına yönelik saldırıların ve yine kadınlara yönelik saldırıların arttığı bir süreçte kadınlar 14 Mayıs’ta seçime gidiyor. Seçimler için aday adayı havuzları oluşturulurken, kadınlar önceki dönemlerde olduğu gibi bu kez de vekil sayısının eşitsiz olmasını istemiyor.
188 ülke içinde 129’uncu sırda
Seçimlere az bir süre kalmasıyla bu dönem kaç kadın milletvekilinin seçileceği ise merak konusu. 27’inci dönem milletvekili listesinde 600 vekilden 104’ünü kadın, 497’sini erkekler oluşturuyor. Parlamentolar Arası Birlik ve Birleşmiş Milletler Kadın Birimi’nin hazırladığı “Siyasette Kadın 2021” haritası verilerine göre ise, Türkiye, parlamentolardaki kadın temsilinde 188 ülke arasında 129’uncu sırada.
En çok kadın vekil HDP’den
Var olan partiler arasında Halkların Demokratik Partisi’nde (HDP) 56 vekilden 22’si (yüzde 39.29), Adalet ve Kalkınma Partisi’nde (AKP) 285 vekilin 54’ü (yüzde 18.95), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 130 vekilin 16’sı (yüzde 11.94), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 48 vekilin 4’ü (yüzde 8.33), Türkiye İşçi Partisi’nde (TİP) ise 1 (25.00) kadın vekil bulunuyor. Oy dağılım oranlarına bakıldığında ise en çok kadın vekilin bulunduğu parti HDP.
Sadece 2 kadın grup başkanvekili
Yine 18 bakanlık koltuğundan sadece Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık yer alıyor. Meclis’te grubu olan 5 siyasi partiden 15 grup başkanvekili bulunuyor. Partilerin grup başkanvekilliğinde de eşit temsiliyeti esas alan HDP’den Meral Danış Beştaş, AKP’den ise Özlem Zengin bulunuyor.
20 kentte hiç kadın vekil yok
Kadın Adayları Destekleme Derneği’nin (KA.DER), 2019’da yaptığı araştırmaya göre, Türkiye’nin 20 şehri Cumhuriyet tarihi boyunca bir tane bile kadın milletvekili çıkarmadı. Türkiye tarihi boyunca hiç kadın vekil çıkarmayan şehirler şunlar: Semsûr (Adıyaman), Artvin, Erdexan (Ardahan), Bayburt, Burdur, Erzincan, Giresun, Gümüşhane, Karabük, Karaman, Kilis, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Rize, Sinop, Yozgat.
Kadınlar kendilerini var ediyor
Yapılacak seçimler için konuşan KADER İzmir Şube Başkanı Banu Önkol İçhedef, Türkiye siyasetinde kadın olmanın “Ataerkil, eril bir ortamda kendini var edebilmek” olduğunu belirtti. Önkol, kadınların cinsiyetçi-eril ortamda kendilerini rahat ifade edebilmeleri, karar mekanizmalarında kadın erkek eşitliğinin sağlanması açısından dernek çalışmalarını yürüttüklerini söyledi.
Kadın erkek eşitliği sağlanmalı
Kadınların siyasete katılımı önündeki en büyük engelin ekonomik ve kültürel engeller olduğunu ifade eden Önkol, “Ekonomik anlamda bağımsızlığını kazanan kadınlar maalesef aile ve çevrenin engellemesiyle karşı karşıya. Toplumun belirlediği toplumsal normlardan kaynaklı kadın siyasete atılmakta güçlük çekiyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği sağlanmış olsa mecliste de kadın temsiliyeti, kadınların varlığı artmış olacak. Kadın erkek eşitliği sağlanmalı” dedi.
Kadınlara arka sıralarda yer veriliyor
Dernek olarak kadın adayların adaylık sürecinde desteklenmesi için siyasi partilere maddi manevi destek çağrısında bulunan Önkol, başvuru ücretlerinde kadınlara maddi imkan sağlanması ve kadın adayların aday olması için üst sıralarda gösterilmesi gerektiğini belirtti. Kadın adayların seçilmemesi için alt sıralardan aday gösterilmeye çalışıldığına dikkati çeken Önkol, kadınların listelerde 12-13’üncü sıralara verildiğini belirterek, gelecek seçimlerde kadın adayların ön sıralarda yer alması için desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Eşbaşkanlık kadınlar için büyük kazanım
Türkiye siyasetinde eşbaşkanlık sistemiyle bir ilke imza atan HDP’nin tüzüğüne de işaret eden Önkol, “Her siyasi partinin kendi siyasi kültürüyle alakalı tüzüğü var. Bu anlamda eşbaşkanlığı kabul eden ve bu yolda yürüyen siyasi partileri destekliyoruz, bunun devamlılığı olması gerektiğini düşünüyoruz. Eşbaşkanlık sistemi kadın mücadelesi açısından büyük bir kazanım. Bunun için siyasette de erkek egemen, cinsiyetçi dile karşı da mücadele edeceğiz. Kadın cumhurbaşkanı da, kadın bakanda olması gerekiyor” dedi.
HABER MERKEZİ
