AKP’nin iktidara geldiği ilk yıllarda dönemin başbakanı olan Erdoğan’ın ABD Başkanı Bush’un ricası ile İznik Gölü kıyısına inşa edilen Cargill için yapılan imar planı 27 yıl sonra iptal edildi
2002 yılında AKP’nin iktidara geldiği ilk dönemde en önemli icraatı, ABD’nin ve dünyanın tarım tekeli olan Cargill firmasının tartışmalı olan ve 18 kez durdurulma, kapatılma kararlarına rağmen İznik Gölü sularını kullanan ve 1. Sınıf tarım arazisinin üzerinde fabrikanın inşa edilmesini sağlamasıydı. O dönem başbakan olan R. Tayyip Erdoğan ilk iktidar günlerinde ABD’ye bir ziyarette bulunmuştu. Dönemin ABD Başkanı G. W. Bush, Erdoğan’dan Cargill firmasına destek olunmasını rica ettiğini o günkü basın organlarında okumuştuk. ABD emperyalizminin sacayaklarından biri olan Cargill, halkları açlığa mahkûm eden ve gıda egemenliğini ortadan kaldırıp köleleştirmeye çalışan dev bir dünya tekeli.
Cargill Şeker Kurulu üyesiydi
2018 yılında kapatılana kadar şeker politikalarına karar veren ve resmi bir kurum olan Şeker Kurulu’nda yer alan Cargill eliyle, nişasta bazlı şekerlere (NBŞ) her yıl kota arttırımları sağlanmış ve bu nedeniyle toplam 407 bin hektar alanda pancar üretimleri yapılamamıştı. Pancardan şeker üreten ve kamunun elinde bulunan şeker fabrikaları 2018 yılıyla birlikte özelleştirildi. Bu fabrikaları alanların ise dertlerinin şeker üretmek olmadığı, birçoğunun fabrika arazilerini farklı amaçla değerlendirmeye başlamasından anlaşılıyordu. Pankobirlik yaptığı açıklamalarda NBŞ’ye karşı olduğunu ifade ederken, Şeker Kurulu’nda Cargill’le birlikte yer alıyor olması ise dikkat çekiyordu.
Kaçak tesis yıkılmalı
ABD’nin ‘ricası’ ile İznik Gölü kıyısında kurulan Cargill’e özel çıkarılan imar planları iptal edildi, ancak atı alan Üsküdar’ı çoktan geçmiş durumda. Bursa 3. İdare Mahkemesi, Bursa’nın Orhangazi ilçesinde birinci sınıf tarım arazisine kurulan Cargill tesislerinin ruhsatına dayanak oluşturan imar planlarını iptal etti. Bursa Barosu öncülüğündeki davacılar, karar gereği ‘kaçak’ durumuna düşen tesisin yıkılması için başvuru yaptı. Konuyla ilgili Bursa Akademik Odalar Birliği’nde basın toplantısında açıklamayı yapan Bursa Barosu Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Üyesi Av. Erol Çiçek, 1/25.000 ölçekli İznik Gölü Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarının iptali üzerine, dava konusu edilen Cargill’e ait 3 adet ruhsatın, hukuki dayanağı kalmadığı gerekçesiyle iptal edildiğini duyurdu.
Kapatılmazsa AİHM’e gidilecek
Mevcut tesislerin de hiçbir hukuki dayanağının kalmadığını söyleyen Çiçek, “Bursa Valiliği ve Orhangazi Belediyesi’nden verilen yapı kullanım, çalışma izin ve ruhsatlarının iptaliyle hukuki dayanağı kalmayan tesisin mühürlenerek çalışmasının durdurulması ve yıkılması talep edilmiştir” dedi. Çiçek açıklamasının devamında, “AİHM Cargill kararında, sürecin tamamının hukuka aykırı olduğunu, yargı kararlarının uygulanmadığını, bunun da hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu tespitini yapmıştır. Bu karar sonrası Cargill süreci Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından ‘yoğunlaştırılmış izleme’ye alınmıştır. Uzun dönemde Türkiye’nin kararları uygulamamakta ısrarcı olduğu kanaatine varılırsa, meselenin bir ‘ihlal’ prosedürü altında tekrar AİHM önüne getirilmesi mümkün olabilecektir” diye konuştu.
Yılda 1.5 milyon m3 su!
TMMOB’a bağlı Mimarlar Odası, Ziraat Müh. Odası ile Bursa Barosu ve DOĞADER’in birlikte yaptığı açıklamada, küresel ısınmanın biyoçeşitlilik kaybı, toprak ve su kirliliği ve kıtlığı ile gıda güvenliğini de tehdit ederken, DSİ verilerine göre Cargill’in yılda 1.458.000 m3 su kullandığı, bu suyun 120 ila 155 metre derinlikten, stratejik yer altı sularından çektiğine işaret edildi. Açıklamada, “Ülke genelinde su krizinin yaşandığı bir dönemde, stratejik yer altı su kaynaklarının üstelik bedavaya bu çok uluslu şirketin sömürüsüne teslim edilemez” denildi.
EKOLOJİ SERVİSİ
