Bir ay önce tutuklanan 5 kadın gazeteci Sincan Cezaevi’nde yaşanan hak ihlallerini yazdı
İktidarın Özgür Basına yönelik saldırıları kapsamında Ankara merkezli soruşturma kapsamında 25 Ekim’de gözaltına alınan, mesleki faaliyetleri suçlama konusu yapılarak 29 Ekim’de tutuklanan Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Berivan Altan, aynı soruşturma kapsamında tutuklanan MA Yazı İşleri Müdürü Diren Yurtsever ve muhabir Ceylan Şahinli ile JINNEWS muhabirleri Habibe Eren ve Öznur Değer ile birlikte kaldığı Sincan Kadın Kapalı Cezaevi’nde yaşanan hak ihlallerini yazdı.
Koğuş baskınları
İdare ve Gözlem Kurulu’na yeni yetkilerin verildiği Sincan Kadın Cezaevi’ndeki hak ihlalleri şöyle:
* Aylık yapılan koğuş aramaları haftada 1-2 kez yapılarak, arama esnasında tutukluların tüm eşyaları (iç çamaşırları dahil) dağıtılıyor. Eşyalar ve kıyafetler yere atılıyor veya el konuluyor. Koğuşta bulunan çöpler de yerlere dökülüyor.
Onur kırıcı uygulamalar
* Üst aramaları taciz boyutuna ulaştı. Ayakkabı çıkarması, saç içi araması, çorap çıkarma gibi onur kırıcı uygulamalar dayatılıyor. Söz konusu durum, etek kaldırılarak genital bölgeye dokunarak arama yapmaya kadar vardı.
* Uzun zamandır koğuş değişiklikleri yapılmıyor. Bazı tutukluların 4 yıldır yaptığı başvurular yanıtsız bırakılıyor.
* Bağlama, İngilizce gibi kurslar, yeterli talep olduğu halde açılmıyor.
Tahliye engeli
* Cezasını bitiren tutukluların tahliyeleri, ‘İdare ve Gözlem Kurulu’nun verdiği “iyi halli değil” raporuyla engelleniyor. 9 kadın tutuklunun tahliyesi de bu şekilde engelleniyor. Tutukluların “pişmanlık” dayatmasını reddetmesi de tahliyenin engellenmesine gerekçe yapılıyor. Düşünceye dayalı somut ve ideolojik soruları yanıtlamamak için kurula çıkmayan tutuklular ise İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkmadığı gerekçesiyle tahliye edilmiyor.
Selam soruşturması!
* Birçok tutuklu hakkında keyfi gerekçeler ve memurların “beyanları” doğrultusunda soruşturmalar açılıyor. Birbirlerine selam verme, Kürtçe şarkı söyleme, Newroz kutlama, reçel yapma gibi gerekçelerle birçok tutuklu hakkında soruşturma açıldı. Koridorda karşılaşan tutukluların bir birine selam vermeleri de yasak! Görüşlerde gelen ailelere selam verdikleri için hakkında soruşturma açılan tutuklular oldu.
* Ayda bir gerçekleştirilen açık görüşlerde, gardiyanlar konuşmaları duyabilecek şekilde masalar arasında dolaşıyor.
Mektup sınırlandırması
* Cezaevi içinde postalar (iç posta) ücretli hale getirildi. Cezaevinde mektubun ayrı, kargonun ayrı gönderilmesi şartı getirildi. Zarfın içinde mektuplar sınırlandırılıyor. İki tutuklunun aynı zarfla mektup göndermesi engelleniyor.
* Tutuklular yüksek elektrik faturası ödemek zorunda kalıyor. Tüketim “sanayi tipi” üzerinden hesaplanarak, tutukluların hesabından 400 ile 500 TL arasında kesinti yapılıyor.
* Dergiler hiç verilmiyor, kitaplar aylar sonra veriliyor.
Çıplak arama dayatması
* Tutuklular cezaevi girişinde çıplak arama işkencesine maruz kalıyor. Uygulamaları kabul etmeyen tutsaklar tehdit ediliyor ve zor kullanılıyor. Çıplak aramanın suç olduğu hatırlatılmasıyla, “Vücudunuzda darp, yara, cebir olup olmadığına bakmamız gerekiyor” şeklinde yanıt veriliyor.
* Yemek için yeterli masa ve sandalye talebine, “Yerde yemek yiyin” yanıtı veriliyor.
* Cezaevine yeni gelen tutuklular, talebi olmadığı halde “müdür görüşmesi” adı altında ‘İdare ve Gözlem Kurulu’na çıkarılıyor. Tutuklular, bu görüşmede kişisel sorulara maruz kalıyor.
Kıyafete erkek kotası
* Kıyafet kotası erkek hükümlü/tutukluya göre ayarlandığından kadın özgünlüğü göz ardı ediliyor.
* Gazeteciler bir aydır sohbet, spor vb. sosyal aktivitelere çıkarılmıyor. Talep edildiğinde ise “İdare ve Gözlem Kurulu karar verecek” deniliyor ancak talebe yazılı cevap verilmiyor.
* İdare ve personelin alabileceği kararlar dahil olmak üzere neredeyse cezaevinin bütün yetkileri ‘İdare ve Gözlem Kurulu’na verilmiş durumda. Cezaevinde kurul kararı olmadan adım atılmıyor! Örneğin mutfak için gerekli olan ve kantinden temin edilen bıçağın tutuklulara verilip verilmemesine dahi kurul karar veriyor.
Kelepçeli muayene dayatması
* Hastaneye götürülen tutuklulara kelepçeli muayene dayatılıyor. Hastane gidişlerinde asker tutuklu ile muayene odasında bulunuyor. Hastane sevki sırasında tutukluların askerlerin hakaretlerine maruz kalıyor.
* Tutukluların görüş hakları da engelleniyor. Arkadaş görüşü için yazılan isimler, “güvenlik” soruşturmasına tabi tutuluyor. Görüş listesine yazdırılanların isimleri, emniyete gönderiliyor ve “güvenlik” soruşturması için aylarca yanıt bekleniyor.
Haber: Berivan Altan / Ankara-MA
