Anne karnındaki bebeklerin ciğer ve beyinlerinde zehirli hava kirliliği parçacıkları bulundu
Lancet Planetary Health adlı hakemli bilimsel dergide 1 Ekim’de yayımlanan bulgular her bir milimetrelik dokuda, binlerce siyah karbon parçacığı olduğunu gösterdi. Bunlar, bir annenin hamilelik sırasında solumasıyla kan dolaşımı ve plasenta yoluyla fetüse geçiyor. Hava kirliğinin düşüklerin artması, erken doğum ve beyin gelişiminin zarar görmesiyle güçlü şekilde ilişkili olduğu halihazırda biliniyor. 2019’da yapılan bir çalışma, hava kirliğinin insan vücudundaki her organa ve hemen hemen her hücreye zarar verebileceğini göstermişti.
Beyni etkiliyor
Hava kirliliği parçacıklarıysa plasentalarda ilk kez Birleşik Krallık’taki Queen Mary Üniversitesi’nden Jonathan Grigg ve ekibi tarafından 2018’de keşfedilmişti. Araçlarda, evlerde ve fabrikalarda fosil yakıtların yanması sonucu oluşan bu partiküller hem vücutta iltihaplanmaya oluyor hem de toksik kimyasallar taşıyor. Independent Türkçe’nin derlediği habere göre yeni çalışmanın İskoçya bölümünde 36 fetüs, Belçika’da 60 kordon kanı örneği incelendi.
İncelenen her akciğer, karaciğer ve beyin dokusu örneğinde; kordon kanı ve plasentada hava kirliliği parçacıkları bulundu.
Araştırma ekibinde yer alan Paul Fowler, “Karbon nano parçacıklarının yalnızca birinci ve ikinci trimester plasentasına girmediğini, aynı zamanda gelişmekte olan fetüsün organlarına da girdiğini ilk kez gösterdik” ifadesini kullandı.
Her şeyi etkiliyor
Daha da endişelendiren şey, bu parçacıkların gelişmekte olan insan beynine girmesi. Bu, nanopartiküllerin insan cenin organları ve hücreleri içindeki kontrol sistemleriyle doğrudan etkileşime girmesinin mümkün olduğu anlamına geliyor.
Çalışmada imzası olan isimlerden Tim Nawrot insan gelişiminin en hassas aşaması olan gebelik sırasında hava kalitesinin özellikle dikkate alınması gerektiğini vurguladı. Nawrot hava kirliliğini azaltmaktan hükümetlerin sorumlu olduğunu, ancak insanların mümkün olduğu kadar yoğun yollardan kaçınması gerektiğini söyledi.
Araştırmayı yorumlayan Grigg ise “Parçacıkların daha sonra fetüslere girdiğini ikna edici bir şekilde gösterdiler” diye konuştu. Grigg, parçacıklar vücuda girdikten sonra ne olduğunun henüz bilinmediğine işaret ederek daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Daha önce yapılan araştırmalarda az miktardaki hava kirliliğinin bile sağlığa ciddi zarar verdiği ortaya konulmuştu. Hava kirliliğinin çiçeklerin kokusunu değiştirip tozlaşmayı azalttığı da tespit edilmişti. Dünya nüfusunun yüzde 90’ı, hava kirliliğinin Dünya Sağlık Örgütü’nün standartlarının üzerinde olduğu yerlerde yaşamını sürdürüyor.
İSTANBUL
