Hüseyin Aykol
Ülkemizdeki liberal burjuvaların ruh halini takip etmek için son derece elverişli bir alan olan haftalık Oksijen gazetesi önceki hafta fiyatını 15 liradan 20 liraya çıkarırken, adı “The Big Ideas” olan ama yazıları Türkçe olan ikinci bir ek verdi.
Anlaşmalı olduğu The New York Times gazetesinden çevrilen bu yazılar, daha çok metaverse dünyasına hazırlık mahiyetindeydi. Hemen hemen tüm yazılara hızlıca baktım. Yani yazıların başlıklarının yanı sıra alt başlık ve spotlarını sindire sindire okudum.
Ancak yazılardan biri çok ilgimi çektiği için yazının hepsini okudum. Yazının yazarı Ben Okri’yi (içinizden kendisini tanıyanlar varsa, ne mutlu onlara) ne yalan söyleyeyim hiç tanımamıştım. Okri, “gerçeklik tüm imparatorlukları yıkar” diyordu. Haklıydı da…
Hemen Ben Okri’yi araştırmaya başladım. Zaten yazının dipnotunda da Nijeryalı yazarın bir kitabının Türkçesinin de ülkemizde yayınlandığını gördüğümde çok şaşırdım ve Okri’yi şimdiye kadar tanımadığım için kendimden utandım.
Hemen edindiğim bilgilere göre Ben Okri, 1959 doğumlu bir şair ve yazar. Aga Han (1987) ve Man Booker Ödülü (1991) de dahil olmak üzere birçok ödül kazanmış olan Okri büyülü gerçekçilik akımının önde gelen yazarlarından biri sayılıyor.
Yazarını üne kavuşturdu
En önemli yapıtı olan Aç Yol (The Famished Road) 1991 yılında yayınlanarak onu uluslararası üne kavuşturmuş. Ülkemizde İmge Kitabevi Yayınları tarafından yayınlanan Aç Yol, kitabın kapağında şöyle anlatılıyor:
“Bir peri çocuktur Azaro, peri dostlarının pastoral dünyasına dönmeden önce kısa bir süre bu dünyada yaşamak için doğan. Ama yaşayanların dünyasında kalmayı seçer o.
Aç Yol, insanı büyüleyecek denli lirik ve özgün bir anlatıma sahiptir. Roman, Azaro’nun hayal dünyası içinde art arda sıralanan imgelerle epik bir destan havasında akıp gider. Ben Okri Aç Yol sayesinde tüm eleştirmenlerin de dediği gibi bugüne kadar eşi benzeri yazılmamış bir başyapıt kazandırmıştır dünya edebiyatına.
Azaro’nun hayal, hareket, heyecan, umut ve sürprizlerle dolu, zengin ve kışkırtıcı bir dünyası vardır. Bu dünya aynı zamanda Nijerya’yı ve oradaki yoksulluğu, ezilmişliği ve bunların evrensel boyutlarını şiirsel ve son derece dokunaklı bir dille aktarır bize.
Küçük Azaro gelmiş geçmiş roman kahramanlarının en sevimlisi ve bir o kadar da duyarlısıdır. İmgeler hayal-gerçek karşıtlığı içinde tüm masumiyetiyle bir çocuğun bakış açısını yansıtırken öykü, insani ve siyasi çağrışımların ötesine taşar ve bizi harika bir anlatım ve olay örgüsünün içine çekiverir.”
Booker ödüllü bu kitabı Berrin Karayazıcı Aksoy, Türkçeye kazandırmış. 576 sayfalık bu dev yapıtı fark edip, yayınladığı için İmge Kitabevi Yayınları’na da teşekkür etmemiz gerekiyor.
Booker Ödülü nedir
Man Booker Ödülü (İngilizce: Man Booker Prize for Fiction), dünyanın en saygın edebiyat ödüllerinden biri sayılıyor. İngiliz Milletler Topluluğu veya İrlanda Cumhuriyeti vatandaşı olan yazarların, İngilizce olarak kaleme aldıkları eserlere verilir. Buna ilave olarak 2005 yılından itibaren Man Booker Uluslararası Ödülü isimli başka bir ödül de tüm dünyadan seçilip değerlendirilen eserlere verilmeye başlandı. Ödülü alacak eserin seçimi, üyeleri genel olarak her yıl değişen bir jüri eliyle yapılıyor.
