Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Alevilikle ilgili bir daire kurma hazırlığında. Hubyar Sultan AKD Başkanı Aydın Deniz, bakanlığın çalışmasını ‘Bu yeni bir asimilasyon politikasıdır. Devletin ‘Alevilik sadece bir kültürdür’ yaklaşımı tüm Alevi toplumunu rahatsız eder’ diye değerlendirdi
Tolga Balcı
Halk TV yazarı İsmail Saymaz Kültür ve Turizm Bakanlığında Alevilik dairesi kurulması için hazırlık olduğunu ve Cemevlerinin masraflarının bu daire tarafından karşılanacağını söyledi. Konu üzerine gazetemize konuşan Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı ve Hubyar Sultan Alevi Kültür Derneği Başkanı Aydın Deniz, hükümetin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin aldığı kararları uygulamadan bu tarz adımlar atmasını samimi bulmadıklarını belirtti.
Aydın Deniz, “Gerçek sorunları bırakıp yapay ve suni bir sorun üzerinden yapılanma sadece 2023 seçimlerine hazırlık değil, yeni bir asimilasyon politikasının uygulanmaya konması anlamındadır. Devletin ‘Alevilik sadece bir kültürdür yaklaşımı’ tüm Alevi toplumunu rahatsız eder” ifadelerini de kullandı.
‘Cemevleri yasal statüye kavuşturulmalı’
İktidarın Alevilik inancı üzerine yeni yaptığı açılımı Kültür Bakanlığı üzerinden yürütmesine tepki gösteren Aydın Deniz şöyle devam etti: “Hükümetin, Alevileri, Kültür Bakanlığı üzerinden yapılandırması biz Aleviler tarafından kabul edilebilir bir şey değil. Öncelikle AKP Hükümetinin 8 yıldır direndiği ve uygulamaktan imtina ettiği AİHM kararlarını hayata geçirmesi gerçek samimi yaklaşımdır. Zorunlu Din derslerinin kaldırılması ve Cemevlerinin yasal bir statüye kavuşturulması talebi hala ortada dururken, bunları görmezden gelip uygulamayan hükümetin kalkıp Kültür Bakanlığı üzerinden Aleviliği yapılandırması söz konusu olamaz.”
‘Aleviler dedelerin memur gibi maaşa bağlanmasına karşı’
İktidarın atacağı adımlar içeresinde Cemevlerinin giderleri ve dedelerin maaşa bağlanması gibi konu başlıkları da var. Hubyar Sultan Alevi Kültür Derneği Başkanı Aydın Deniz, bu durumunda kabul edilemez olduğunu söylerken ‘tek sorunun buymuş gibi lanse edilmesinin karşısındayız’ dedi.
Deniz, şöyle devam etti:
“Sadece maddiyat anlamında değil, dedelere maaş verilmesi bizim kabul edeceğimiz bir şey değil. İnanç önderlerimizi memur gibi maaşa bağlamak, yeri geldiğinde hükümetin yeri geldiğinde devletin istediği Alevilik tarzının onlara empoze edilmesi ve dayatılması anlamına geliyor. Bu durum dolayısıyla kendi özgünlüğünü kaybedecek ve ileride inancın özünün aktarmakta sıkıntıların yaşanacağı bir duruma yol açar. Bu bağlamda öncelikle inancımızın bu ülkede tanınması ve AİHM kararın uygulanması esastır. Eşit yurttaşlık hakkımız ortada dururken sadece sanki tüm sorun Cemevlerinin giderleri ya da Cemevlerinin fiziksel sorunlarıymış gibi yansıtılması ve bu şekilde bir hareket planı çizilmesi aslında Alevilere yaklaşımda ciddi şekilde bir problemi yansıtıyor.”
Asimilasyon politikası
Deniz, iktidarın bu adımının Aleviler tarafından yeni bir asimilasyon politikasının yürürlüğe girmesi olarak okunduğu belirterek “sadece seçim hazırlıkları olarak okunmaması gerekiyor” dedi. “Kendi özgünlüğünü yüzyıllardır çeşitli bedeller ödeyerek bu güne getiren bir inancın devlet kontrolüne girmesi inancımıza yönelik asimilasyon politikalarını daha çok hissedeceğimiz anlamı taşıyor” diyerek uygulanmaya konulacak programa karşı çıkan Hubyar Sultan Alevi Kültür Derneği Başkanı Aydın Deniz, “Bundan dolayı bizim taleplerimizin içinde bir ‘Alevi Diyaneti’ gibi bir şeyin olmadığı açık. Sadece eşit yurttaşlık ve ana taleplerimizin karşılık bulması için 35 yıllık bir mücadele var. Bunlar uygulanırsa ancak bu durumun kabul edilebilir bir tarafı olabilir” şeklinde konuştu.
Aleviler ‘Yol Haritası’ için Hacıbektaş’ta toplanıyor
Son aylarda iktidarın Alevilere yönelik açılım sözlerini ve eylemlerine ilişkin Alevilerin 17-18 Eylül’de Hacıbektaş’ta toplanacağını ifade eden Deniz, “tüm alevi kurumlarının katılacağı bu toplantıda hükümetin attığı adıma karşı neler yapabiliriz ve nasıl yol haritası geliştireceğimizin tartışmasını yapacağımız bir süreci yaşayacağız. Bu tartışmalardan sonra Aleviler daha net bir şekilde bu duruma karşı neler yapılması gerektiğini açıkça ifade edeceklerdir.” ifadelerini kullandı.
Ne olmuştu?
AKP İktidarı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ankara Hüseyin Gazi Dergahı’nda Muharrem Orucu’nu açması ve Hacı Bektaş-ı Veli Anma Töreni’ne katılmasından sonra Alevilere ilişkin hemen hemen her gün bir açıklama yapmaya devam ediyor. Bu duruma ilişkin Halk TV yazarı İsmail Saymaz ise iktidarın bir program çıkardığını yazdı. Saymaz’ın yazısının ilgili bölümü ise şöyle:
“İktidar Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Alevilikle ilgili bir daire kurmaya hazırlanıyor. Dergah ve cemevlerinin masrafları bu dairenin bütçesinden karşılanacak. Gerekirse dedelere maaş verilecek. Ayrıca 12 kişilik bir kurul oluşturulacak. Kurulda dedeler ve Alevi akademisyenler olacak.
Öte yandan ekim ayında Çubuk’ta temeli atılacak bir cemevine destek verilecek.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bir yetkilisi Alevilik dairesinin kurulması planına ilişkin olarak ‘Çalışma var, doğru duydunuz’ dedi ve şöyle devam etti:
‘Çünkü somut olamayan mirasımızda semah var. Semah bizim kültürümüzün bir değeri. Bu yaklaşımla dedeler ve mekanlar tescillenmiş, elektrik faturasından muaf tutulmuş olacak.'”