Son yıllarda ciddi boyutlarda artan şiddetli kuraklık Türkiye’yi ve Avrupa’nın tamamını etkiledi. Kurkalık sonucu devasa nehirler kurumaya başladı. Yüzlerce yıl önce Avrupa’daki nehirlerde üzerine yazılar kazınan ‘açlık taşları’, insanları kuraklığa karşı uyararak, “Beni görürsen ağla” yazıları ortaya çıktı. Yerel halk, “açlık taşları” olarak bilinen asırlık taşların geçtiğimiz haftalarda Avrupa’daki nehirlerin kurumasıyla ortaya çıktığını söylüyor. Bu taşlardan biri, Çek Cumhuriyeti’nden başlayıp Almanya’dan geçen Elbe Nehri’nin kıyısında yer alıyor.
Açlık taşları 1417’de başlıyor
2013 yılında yapılan bir çalışmada, bir araştırma ekibi, bu taşların yıllarca süren zorluklar ve tarihte unutulmuş yazarların baş harfleriyle yontulduğunu söyledi. Yazıtlar temel olarak, kuraklığın sonuçları konusunda bir uyarı niteliği taşıyor. Yazıtlarda kuraklığın kötü hasat, gıda kıtlığı, yüksek fiyatlar ve yoksul insanlar için açlığı beraberinde getirdiği belirtiliyor. Araştırma ekibine göre, 1900’den önce, aşağıdaki kuraklıklar taş üzerinde anılıyor: 1417, 1616, 1707, 1746, 1790, 1800, 1811, 1830, 1842, 1868, 1892 ve 1893.
2022 son 500 yılın en kötüsü
Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi’nde kıdemli araştırmacı olan Andrea Toreti’ye göre, Avrupa’nın yaşadığı mevcut kuraklık son 500 yılın en kötüsü olabilir. Arkeofili’den Erman Ertuğrul’un derlediği haberde, Toreti’nin 9 Ağustos’ta düzenlediği basın toplantısında, son 500 yılda başka hiçbir olayın 2018’deki kuraklığa benzemediğini, ancak bu yıl (2022) daha kötü olduğunu söyledi. Toreti ayrıca, önümüzdeki üç ay boyunca devam edecek “çok yüksek kuru koşullar riski” olduğunu da sözlerine ekledi.
Avrupa’nın yüzde 64’ü tehlikede
Giderek artan araştırmalar, daha sık ve yoğun kuraklıkları iklim değişikliğiyle ilişkilendiriyor. Artan küresel sıcaklıklar yağışta değişikliklere neden oluyor ve buharlaşmayı arttırıyor. Avrupa Kuraklık Gözlemevi’ne göre, Avrupa’nın yüzde 47’si kuraklık uyarı koşullarında, yani toprakta nem açığı var; yüzde 17’si de tetikte, bu da bitki örtüsünün stresli olduğu anlamına geliyor. Avrupa nehirlerinde kuraklık nedeniyle ortaya çıkan tek gizli kalıntı taşlar değil. İtalya’nın Po Nehri’ndeki iklim değişikliği nedeniyle çekilen sular da bir dizi arkeolojik eseri ortaya çıkardı.
1 tonluk bomba açığa çıktı
İkinci Dünya Savaşı döneminden kalma bir mavnanın batığı, ülkenin en büyüğü olan nehrin 70 yılın en kötü kuraklığı sırasında düşük seviyelere ulaşmasının ardından haziran ayında yeniden ortaya çıktı. Daha yakın bir zamanda, temmuz ayı sonlarında, kuraklık çeken İtalya’daki Po nehri, daha önce suya batmış olan İkinci Dünya Savaşı’ndan kalma 1.000 kiloluk bir bombayı ortaya çıkardı. Yerel bir yetkili, “Bomba, kuraklık nedeniyle su seviyesindeki düşüş nedeniyle Po Nehri kıyısında balıkçılar tarafından bulundu” dedi.
EKOLOJİ SERVİSİ