Irak’ta Sadr’ın destekçileri parlamentoda bekleyişini sürdürürken Cuma çağrısı üzerine parlamento önüne yeni akın oldu
Irak’ta yolsuzlukların önlenmesi ve İran destekli başbakan adayının geri çekilmesi talebiyle halk Cuma Namazı öncesi Irak Parlamentosu önünde toplanmaya başladı.
Irak’ta elçilikler, bakanlıklar, parlamento ve hükümet binalarının bulunduğu Yeşil Bölge ve Parlamanto’da işgal 5 Ağustos’ta da devam etti. Şii Sadr Hareketi’nin kurmayları 4 Ağustos’ta yaptıkları açıklamada taraftarlarının 5 Ağustos Cuma Namazı için parlamento binası önünde toplanması çağrısı yaptı. Çağrı üzerine 5 Ağustos Cuma sabah saatlerinden itibaren Sadr taraftarı parlamento önüne akın etti.
Rojnews’in Bağdat muhabiri Yeşil Bölge’de bulunan parlamento binası önüne gelenlerin gittikçe arttığını kaydetti.
Sadr Hareketi destekçileri Yeşil Bölge’deki meydanda toplu namaz kılarak gövde gösterisi yaptı., rakiplerine gözdağı verdi.
BM Temsilcisi Necef’e giderek Sadr’la görüştü
Birleşmiş Milletler (BM) Irak Temsilcisi Jeanine Plasschaert de 5 Ağustos sabah saatlerinde Necef’e gitti. Jeanine Plasschaert’in Sadr Hareketi Lideri Mukteda Es-Sadr ile görüştü. Jeanine Plasschaert, görüşmenin olumlu geçtiğini ve görüşmeye ilişkin Sadr’ın bir açıklama yapacağını ifade etti.
Bafil Talabani ile Mesud Barzani görüştü
Bu arada Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) Eş Genel Başkanı Bafil Talabani 4 Ağustos 2022 günü Hewler’in Pirmam ilçesinde KDP Genel Başkanı Mesud Barzani’yle bir araya geldi. İkili arasında yer alan görüşmeye Federe Kürdistan Bölge Hükümeti Başbakan Yardımcısı Kubad Talabani ve Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin’de katıldı. Detay öğrenilemedi.
Irak’ta neler oluyor?
Mukteda Sadr hareketi 10 Ekim 2021 parlamento seçimlerinden birinci çıktı. Şiiler, Sünniler, Kürtler ittifak arayışlarına girdi. Bir dönem silahlı güçleriyle ABD’ye karşı da savaşan, İran’ın da Irak üstündeki etkisine karşı mücadele eden Mukteda Sadr liderliğinde Vatanı Kurtarma İttifakı kurulmuştu. Sadr’ın ittifakına KDP de dahil olup, uzlaşma gereği YNK’de olması gereken Irak cumhurbaşkanlığı koltuğu için aday çıkarmıştı. Sünniler, Şiileri, Kürtler arası çelişkiler, Bağdat, Hewler arası petrol anlaşmazlıkları, Covid-19 etkisiyle de artan yoksulluk sorununun çözülememesi, yolsuzluğun önlenememesi ile süren krizi derinleştirmişti. İran destekli Şii Lider Nuri Maliki liderliğinde de Haşdi Şabi desteğiyle Koordinasyon Çerçevesi ittifakı kuruldu. Cumhurbaşkanlığı ve başbakanlık üzerinde uzlaşma sağlanamayınca ittifaklar hükümeti kurmayı başaramadı.
Sadr da kısa süre önce sine-i millete dönme kararı almış ve milletvekillerine çağrı yaparak istifa ettirdi. İstifa eden Sadr Hareketinden 73 milletvekilinin yerine yedek milletvekilleri seçildi.
Hemen sonra Irak’ta ABD ve İran etkisinden uzak durmaya çalışan Şii lider Mukteda Sadr dışındaki bütün Şii tarafların çatısı altında toplandığı Koordinasyon Çerçevesi Grubu hükümeti kurmak için hamle yaptı. Koordinasyon Çerçevesi’nin Muhammed Şiya el-Sudani’yi başbakan adayı göstermesi 27 Temmuz 2022’de Meclis baskınıyla sonuçlandı.
Yolsuzlukla suçlanan eski Başbakan Nuri Maliki’nin Muhammed Şiya el-Sudani’yi başbakan adayı yaptığını ve yolsuzlukların süreceğini kaydeden Sadr hareketi gösteriler yapıldı ve parlamentonun, bakanlıkların, büyükelçiliklerin olduğu korunaklı Yeşil Bölge’ye girdi. Blokları yıkan göstericiler parlamentoyu 27 Temmuz 2022’de işgal etti. Bir süre sonra Şiilerin etkili isimlerinden Mukteda Sadr maksadın hasıl olduğunu söyleyip, göstericilere evlerine dönmeye çağırdı ve işgal sona erdi. Protestolara müdahalede 4 kişi yaralandı. Nuri Maliki bu gelişmeler olurken uzun namlulu silah eline alıp, silahlı kalabalık korumasıyla Yeşil Bölge’de yürürken poz verdi.
Sadr Hareketi destekçileri 29 Temmuz gecesi ve 30 Temmuz’da yine sokaklara çıktı. Sadr destekçileri Komar Köprüsü’nü geçerek Bağdat’taki Yeşil Bölge kapısına ulaştı. Sadr destekçileri gösterilerde Koordinasyon Çerçevesi’nin başbakanlık adayı Mihemed Şiya Sudani aleyhine sloganlar attı. Yeşil Bölge’yi çevreleyen duvarlar bir kez daha yıkıldı. Devlet güçlerinin müdahalesinde en az 125 kişi yaralandı. Mukteda Sadr’ın destekçileri 30 Temmuz 2022 Cumartesi Meclis’i bir kez daha işgal etti. Bu kez Meclisi terk etmediler. Protestocular Meclis’te ve Yeşil Bölge’de günlerce sabahladı. Sadr Bağdat dışındaki protestoları durdurtarak Yeşil Bölge ve Parlamento’daki eylemin güçlendirilmesini istedi.
BAĞDAT
