Rusya-Ukrayna Savaşı’nda 158. günde de ateşkes sağlanamadı. Mykolaiv’e yönelik bombardımanda tahıl ticareti yapan Nibulon Grup’un sahibi ve eşinin de hayatını kaybettiği kaydedildi. Donetsk’te de çatışmalar sürerken Zelensky sivillere ‘terk edin’ çağrısı yaptı
Rusya-Ukrayna Savaşı 158. günde de devam etti. Kentlere 31 Temmuz Pazar günü de füzeler yağdı, çatışmalar sürdü.
Ukrayna’nın güneydoğusundaki Mykolaiv yoğu şekilde 30 Temmuz ve 31 Temmuz 2022’de bombalandı. Evler, bir otele, iki okul ve bir spor kompleksinin zarar gördüğü kaydedildi. Liman kenti olan ve tahıl koridorunda önemli yer tutması beklenen Odessa yolu üzerindeki Mykolaiv’in defalarca vurulduğu belirtildi.
BBC’nin haberine göre Mykolaiv’e yönelik bombardımanda 74 yaşındaki Oleksiy Vadaturskiy ve eşi Raisa Mikhailovna’nın yaşadığı ev de bir füze ile vuruldu.
Nibulon Grup
Oleksiy Vadaturskiy ve eşi Raisa Mikhailovna’nın hayatını kaybettiği belirtildi. Vadaturskiy tahıl ticareti yapan Nibulon Grup’un sahibiydi. Nibulon tahıl sevkiyatı için silo yapımı dahil çok sayıda altyapı çalışması, tersane işleri içinde yer alıyordu.
İş insanı aynı zamanda “Ukrayna’nın Kahramanı” madalyası sahibiydi. Forbes dergisinin 2020 yılı değerlendirmesine göre, Vadaturskiy’nin mal varlığı 450 milyon dolara ulaşıyordu.
Oleksiy Vadaturskiy ve eşi Raisa Mikhailovna’nın öldürülmesi sonrası Mykolaiv Belediye başkanı “Belki de bugüne kadarki en ağır Rus bombardımanıydı” açıklaması yaptı. Bölge valisi olan Vitaliy Kim, Vadaturskiy’nin ardından “Mykolaiv için çok fazla şey yaptı” dedi. Vitaliy Kim Telegram mesajında, “Tersane ve tarım endüstrileri ile bölgenin kalkınmasına olan katkısı çok değerliydi” ifadelerini kullandı.
Donetsk’te çatışmalar
Donbass hattında olan Donetsk’te de çatışmalar sürdü. Ukrayna Başkanı Volodimir Zelensky, 30 Mart 2022 Cumartesi gecesi yaptığı paylaşımda, Donetsk bölgesindeki tüm sivillere bölgeyi terk etme çağrısı yaptı. Zelensky, “Donetsk bölgesinden daha fazla insanın ayrılması Rusya ordusunun daha az insanı öldürebileceği anlamına geliyor” dedi.
Donbass’ta bulunan Donetsk ve Luhansk (Lugansk) Rusya desteğiyle bağımsızlık ilan etmişti, Vladimir Putin de 22 Şub 2022’de tanımıştı. Rusya 24 Şubat 2022’de de farklı cepheler açıp Ukrayna kentlerine saldırı başlatmıştı.
Putin’den yeni deniz doktrini imzası
Rusya’nın St. Petersburg kentinde Rus Donanması Günü münasebetiyle deniz geçit töreni düzenlendi. 40’tan fazla gemi ile denizaltı, 42 savaş uçağı ve 3 bin 500’den fazla askerin yer aldığı törene, Rusya Başkanı Vladimir Putin’in yanı sıra Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rus Donanması Başkomutanı Nikolay Evmenov ve çok sayıda askeri yetkili katıldı. Putin, yaptığı konuşmada, Rusya’nın ulusal çıkarlarının sınırları ile bölgelerini belirlediklerini belirterek “Bunların arasında öncelikle Arktik sularımız, Karadeniz, Ohotsk Denizi ve Bering Denizi’nin suları, Baltık ve Kuril boğazları bulunuyor. Bunları sıkı şekilde ve tüm araçlarla koruyacağız” dedi. “Tsirkon” hipersonik füze sistemlerinin, birkaç ay içinde Rusya Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına verileceğine dikkati çeken Putin, gemilerin inşasına devam edeceklerini dile getirdi.
Asya Pasifik’te Rus donanmasının lojistik merkezleri
Vladimir Putin burada Rus donanmasının deniz politikasına yönelik temel unsurların belirlendiği yeni doktrini de imzaladı.
Doktrinde, Svalbard, Franz Josef Toprakları, Novaya Zemlya (Yeni Toprak) takımadalar ve Vrangel Adası’nda denizcilik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve etkinleştirilmesi öngörülüyor. Rusya dışında, uzak bölgelerde görevde olan Rus gemilerinin çalışmasını sağlayan üs noktalarının yeterli sayıda bulunmadığı kaydedilen doktrinde, ABD’nin okyanuslarda hakimiyet kurma siyaseti ve NATO’nun Rus sınırlarına doğru altyapıyı güçlendirmesinin Rusya için tehdit oluşturduğu belirtiliyor. Asya Pasifik ülkelerinde Rus donanmasının lojistik merkezlerinin kurulmasının öngörüldüğü doktrinde, ülkenin güvenliğinin sağlanması ve okyanuslarda çıkarlarının korunması amacıyla Rus donmasının savaş kabiliyetinin artırılacağı ifade ediliyor. Doktrinde, aniden ortaya çıkan ve öngörülmeyen salgın hastalıkların ülkenin denizcilik faaliyetleri için risk oluşturduğuna işaret ediliyor.
Tahıl ve koridor krizi
Bu arada BM gözetiminde Ukrayna, Rusya, Türkiye katılımıyla İstanbul’da yapılan tahıl koridoru anlaşmasının (Tahıl gemilerinin Karadeniz’e açılması ve alıcılara uaşması) akıbetine dair tartışmalar sürdü. Odessa’ya bağlı Çornomorsk limanında 10 tahıl gemisinin demir almaya hazır beklediği kaydediliyor. BBC’ye konuşan Türk bandıralı Polarnet yük gemisinin kaptanı 1 Ağustos 2022 Pazartesi günü yerel saatle 12’de demir almayı beklediğini söyledi. Ukrayna Lideri Zelensky’nin kendisini aradığını kaydeden Yücel Alibeyler, Çornomorsk Limanı’ndaki gemilere tahıl yüklenmeye devam ettiğini kaydetti. Volodimir Zelensky, 29 Temmuz Cuma günü Altyapı Bakanı ile Çornomorsk Limanına geçmiş, incelemelerde bulunmuştu. Ukrayna limanlarında toplam 17 gemiye tahıl yüklendiği, bu gemilerden 10’unun yola çıkmaya hazır olduğu kaydediliyor.
Gıda fiyatları tırmanışta
Ukrayna’nın güney kıyılarında hem Ukrayna’nın döşediği mayınlar hem de Rus savaş gemilerinin uyguladığı abluka nedeniyle 20 milyon ton civarında tahıl yaklaşık 6 aydır bekliyor.
Küresel iklim krizi, tarım politikaları nedeniyle yaşanan gıda krizini Rusya-Ukrayna
Savaşı’nda tahıl sevkinin durması iyice derinleştirmişti. Birçok ithalatçı ülkede gıda fiyatları tırmanmıştı.
Rusya’nın işgalinden önce Rusya ve Ukrayna’nın tahıl ihracatı dünyadaki toplam buğday ve arpa ihracatının üçte birini oluşturuyordu. Rusya da kendi tahıl ve gübresini ihraç etmeye istekli.
İstanbul’da imza
Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğunda yapılan görüşmelerin ardından, Ukrayna ve Rusya, tahıl ürünlerinin Karadeniz üzerinden dünya pazarlarına taşınmasına olanak sağlayan anlaşmaya 22 Temmuz 2022 günü İstanbul’da imza atmışlardı. Anlaşma, Rusya ve Ukrayna, birbirleriyle bir anlaşmaya imza atmayı kabul etmediği için iki ayrı belgenin imzalanması suretiyle sağlanmıştı. İki anlaşmanın da adı aynıydı: Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi. Bunlardan ilki Türkiye Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve BM Genel Sekreteri Guterres tarafından imzalandı. İkincisi ise Hulusi Akar, Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ve BM Genel Sekreteri Guterres tarafından imzalandı.
Koordinasyon Merkezi açıldı
Tahıl ihraç gemilerini korumak için İstanbul’da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak 27 temmuz 2022’de açıldı. Müşterek Koordinasyon Merkezi, asker ve sivil olmak üzere Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM’den beşer temsilciden oluştu. Açıklamalara göre Müşterek Koordinasyon Merkezi, ticari gemilerin intikalini takip edecek ve geçiş faaliyetlerini BM ve taraf ülkeler ile koordineli olarak yürütecek. Mayın temizlemeye ihtiyaç duyulursa işbirliği için de çalışılacağı kaydedilmişti.
DIŞ HABERLER
