Veli Saçılık’ın cezaevine dönük operasyonda kolunu kaybetmesine ilişkin AYM’ye yaptığı ihlal başvurusunda işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edilmesi konusunu reddeden mahkeme, makul sürede yargılanma hakkı için ihlal kararı verdi.
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edilen Veli Saçılık’ın Burdur Cezaevi’nde maruz kaldığı işkence sonrası adil yargılama ve makul sürede yargılama haklarının ihlal edildiğine ilişkin Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı başvuru sonuçlandı. AYM, kararında makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Ancak, işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edilmesine ilişkin ise zaman bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna hükmetti.
Burdur Cezaevi’nde 2000’deki “Hayata dönüş operasyonu”nda cezaevi duvarını yıkan dozerin kepçe darbesiyle sağ kolu kopan Saçılık, operasyonda kötü muamele yasağının ihlal edildiği, açılan tam yargı davasının reddedilmesinin adil yargılanma ile makul sürede yargılanma haklarını ihlal edildiği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yaptı.
AYM, işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edilmesine ilişkin kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin zaman bakımından yetkisizlik nedeniyle başvurunun kabul edilemez olduğuna karar verdi.
Cezaevine yapılan operasyonda yaralanması nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebiyle açtığı tam yargı davasının makul sürede sonuçlandırılamamasının makul sürede yargılanma hakkını ihlal ettiğine ilişkin ise, “kabul edilebilir olduğuna” hükmedildi. Bu kararla birlikte Anayasa’nın 36’ncı maddesinde güvence altına alınan makul sürede yargılanma hakkının ihlal edilmemesi nedeniyle başvurucu Saçılık’a net 24 bin 300 TL manevi tazminat ödenmesine hükmedildi.
Dava geçmişi
Cezaevinde yaşananlar sonrası Saçılık ve diğer hükümlüler yaralanmalarından sorumlu güvenlik görevlilerinden şikayetçi oldu. Güvenlik görevlileri hakkında soruşturma izni verilmemesi kararı Antalya Bölge İdare Mahkemesi tarafından kaldırıldıktan sonra Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı’nca adli soruşturma yürütüldü. Burdur Cumhuriyet Başsavcılığı 30/3/2005 tarihinde operasyona katılan güvenlik görevlileri hakkında takipsizlik kararı verdi. Bu karara yapılan itiraz da Isparta Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 30 Mayıs 2005 tarihinde reddedildi. Takipsizlik kararı sonrası AİHM’e başvuru yapıldı. AİHM, başvuruya ilişkin olarak Sözleşme’nin 3’üncü maddesinin maddi ve usul boyutunun ihlal edildiğine karar verdi. Saçılık ise söz konusu gerekçelerle 2014 yılında AYM’ye bireysel başvuru yaptı.
Kaynak: MA / Hayri Demir